5 yıllık hava planı

Ankara Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, kentin hava kalitesinin iyileştirilmesi amacıyla ‘2020-2024 Ankara İli Temiz Hava Eylem Planı’ hazırladı. Önceki yıllarda uygulanan projelerin sonuçları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na ait hava kalitesi ölçüm istasyonları verileri baz alınarak hazırlanan raporla, beş yıllık yol haritası çizildi. Raporda, uygulamaların hayata geçmesi için bakanlık il müdürlükleri ile büyükşehir ve ilçe belediyelerinin koordineli çalışacağı belirtildi. Kentin hava kalitesini iyileştirmek amacıyla gerçekleştirilecek olan eylemler üç başlıkta toplandı. Buna göre, havanın iyileştirilmesi için 2024 yılı sonuna kadar ‘evsel ısınma’, ‘trafik’ ve ‘sanayi’ alanlarında atılması planlanan adımlar şöyle:

1- ‘EVSEL ISINMA’ ALANINDA

* Yeşil alanlar artırılacak
* Kömür yerine doğalgaz
* Eğitimler verilecek

Hava sirkülâsyonunu sağlayacak boş alanlar ile ormanlık ve yeşil alanlar yaygınlaştırılacak. Meteorolojik şartlar ve hakim rüzgar yönüne göre kent planlaması yapılacak; imarsız alanlara yapı inşası engellenecek. Kömür kullanımını azaltmak amacıyla katı yakıt kullanan semtlerde kentsel dönüşüm projeleri ile merkezi doğal gaz kullanımı yaygınlaştırılacak. Binalarda enerji tasarrufu için standartlara uygun ısı yalıtımı uygulanacak. Belirlenecek pilot okullarda öğrencilere, muhtarlara, kuran kurslarında hava kalitesinin iyileştirilmesi ve sağlık üzerine eğitimler verilecek; bu alanlarda broşürler hazırlanacak. Cuma hutbelerinde bu konulara yer verilecek. Sosyal yardım olarak katı yakıt yerine doğal gaz verilmesi sağlanacak. Nüfusun yoğun olduğu bölgelere yakın kent ormanları oluşturulacak.

2- ‘TRAFİK’ ALANINDA

* Toplu taşıma yaygınlaşacak
* Bisiklet yolları yapılacak
* Doğal gazlı/elektrikli kullanılacak

Bireysel araç kullanımını azaltmak amacıyla toplu taşımayı cazip hale getirecek tedbirlerin alınması, yaygınlaştırılması, ücretlerin düşürülmesi planlanıyor. Aktarmalı taşıma olan yerlerde direkt taşıma yaygınlaştırılacak. Egzoz emisyon kontrolleri artırılacak, toplu taşıma araçları da kademeli olarak elektrikli araçlarla değiştirilecek. EGO ve ÖHO’lar ile dolmuş ve taksilerin, Kızılay, Ulus, Tunalı, Sıhhiye ve Demetevler başta olmak üzere bekleme yaptığı bölgelerde kontroller sıklaştırılarak bekleme yapmaları engellenecek. Bisiklet yollarının yapımına devam edilecek. Yol kenarları ağaçlandırılacak. Trafiğin yoğun olduğu yollarda ‘yeşil dalga sistemi’ uygulanacak. Toplu taşıma araçlarında uygunsuz yakıt kullanımını önleyecek denetimler yapılacak. Yeni araçlarda doğal gazlı/elektrikli araçlara öncelik verilecek.

3- ‘SANAYİ’ ALANINDA

* Sanayi alanları belirlenecek
* Tesis denetimleri sıklaştırılacak
* Siteler’e özel tedbirler

Sanayi alanı yer seçiminde, yerleşim alanlarının en az etkileneceği bölgeler belirlenecek. Fırın ve fırınlı lokantalarda kullanılan odun türleri için standartlar belirlenecek. Yeni kurulacak tesislerin yatırımcılarından, ÇED süreçlerinde emisyon kaynaklı kirlilikler için en uygun üretim teknikleri, yakıt cinsleri ve teknolojik önlemler alacağı yönünde taahhüt alınmaya devam edilecek. Altındağ Belediyesi tarafından Siteler’deki mobilya atölyelerinde, üretim fazlası ahşap ürünler, talaş ve benzer ürünlerin yakılmaması için denetimler yapılacak. Siteler’de hava emisyon çevre iznine tabi olmayan işletmelerden kaynaklı yatay çıkışlı fanların, dikey çıkışlı bacalar vasıtasıyla çatılardan çıkışı sağlanacak. Sanayi bölgelerinde ‘İş Yeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı’ hukuku açısından incelemeler yapılarak ruhsatsız işletmelere işlem yapılacak.

BAHÇELİ VE ÇANKAYA HARİÇ HER YERE ‘ACİL’ UYARISI

Diğer yandan 8 farklı ‘hava kalitesi ölçüm istasyonu’ da, farklı zaman dilimleri ve etkenlere göre değerlendirildi. Değerlendirme sonuçlarına göre hava kalitesinin hakkında uyarılarda bulunuldu.
* Bahçelievler istasyonu: Acil kontrol tedbirlerinin belirlenmesi önem arz etmemekle birlikte hava kalitesinin aynı seviyede kalmasının sağlanması tavsiye edilmekte.
* Çankaya istasyonu: Acil kontrol tedbirlerinin belirlenmesi önem arz etmemekle birlikte hava kalitesinin aynı seviyede kalmasının sağlanması tavsiye edilmekte.
* Demetevler istasyonu: Arka plan konsantrasyon değerleri toz parametresi için yıllık limit değerlerinin üzerinde ve NO2 için ise yıllık limit değere çok yakın olduğundan istasyon etki alanında acil kontrol tedbirlerinin belirlenmesinin önem arz ettiği görülmektedir.
* Kayaş istasyonu: Toz parametresi bazında arka plan konsantrasyon değerlerinin yıllık limit değerlerinin çok üzerinde olmasından dolayı istasyon etki alanında acil kontrol tedbirlerinin belirlenmesinin önem arz ettiği görülmektedir.
* Sanatoryum istasyonu: Toz parametresi bazında arka plan konsantrasyon değerlerinin yıllık limit değerlerinin biraz üzerinde olmasından dolayı istasyon etki alanında acil kontrol tedbirlerinin belirlenmesinin önem arz ettiği görülmektedir.
* Sincan istasyonu: Toz parametresi bazında arka plan konsantrasyon değerlerinin yıllık limit değerlerinin biraz üzerinde olmasından dolayı istasyon etki
alanında acil kontrol tedbirlerinin belirlenmesinin önem arz ettiği görülmektedir.
* Sıhhiye istasyonu: PM10, PM2.5 ve NO2 parametreleri bazında arka
plan konsantrasyon değerlerinin yıllık limit değerlerinin çok üstünde olmasından dolayı istasyon etki alanında acil kontrol tedbirlerinin belirlenmesinin önem arz ettiği görülmektedir.
* Siteler istasyonu: Toz parametresi bazında arka plan konsantrasyon değerlerinin yıllık limit değerlerinin çok üstünde olmasından dolayı söz konusu istasyon etki alanında acil kontrol tedbirlerinin belirlenmesinin önem arz ettiği görülmektedir.