Güncelleme Tarihi:
Akyurt’un sanayi ile gelişen bir ilçe olduğunu belirten Akyurt Belediye Başkanı Hilal Ayık, ilçeyi gastronomi ile de öne çıkarmak istediklerini söyledi. Ankara yemekleri üzerine bir çalışma yapılmadığını belirten ve bir yıldır yürüttükleri çalışmalarda bayağı yol aldıklarını anlatan Başkan Ayık, şunları söyledi: “Bu çalışma için İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’müzle görüştük. Onlar da ‘Ankara geneli bir çalışma yapalım, merkezinde Akyurt olsun’ dediler. Çalışmanın ana çıkış noktası Akyurt oldu. Gastronomi konusunda bayağı bir yol aldık. Akyurt’un kendine has çok sayıda yemeği var. Ankara yemekleri konusunu ön plana çıkaracağız.”
Akyurt’taki kadın kooperatifine de bir yer tahsis edeceklerini belirten Başkan Ayık, “Onlar da yöresel yemekleri yapacaklar. Kooperatifimizdeki kadınları da desteklemiş olacağız. Akyurt algıda uzak ama aslında kent merkezine yakın bir ilçe. Ankaralıların da Ankara’ya gelenlerin de Akyurt mutfağındaki yemekleri tatmalarını sağlayacağız. Kuzeyin Yıldızı Akyurt’un yemekleriyle de marka olmasını istiyoruz. Bu adım yerel ekonomiye de büyük katkı sağlayacak. İnsanların gelip gitmesi burayı hareketlendirecek” dedi.
ÇORBALAR
1. Toyga Aşı (Yarmalı Yoğurt Çorbası): Geleneksel düğün çorbasıdır. Mevlit, Hacı Gönderme gibi toplu yemeklerde de sürekli pişirilir.
2. Topak Tarhana Çorbası: Eskiden beri ilçe halkı tarafından yapılır. Akyurt ilçesinin esas tarhanasıdır.
3. Soğuk Çorba (Katma Aşı): Özellikle yazları çok yapılır.
4. Tutmaç Aşı (Kıkırdaklı Çorba): Çeşit olsun diye yaz kış yapılan bir çorbadır.
5. Taze Un Tarhanası Çorbası: Un tarhanasının kurusunu yapmayıp taze tüketilmesinden türemiştir. Yaz kış yapılır. Yazın taze sebzelerle yapılanı daha lezzetlidir.
6. Fıtı Çorbası: Yaşlı çorbası diye geçer. Eskiden yokluk zamanlarında çeşit olsun diye türetilmiş bir çorba çeşididir.
7. Sütlü Çorba: Genellikle hasta ve loğusalara yapılan çorba çeşididir. Bu çorba da yokluk zamanlarında süt ve bulgur ile türetilmiş bir çeşittir.
8. Miyanaşı (Miyane Çorbası): Hasta çorbasıdır. Halen yaşlıların yoğun talep ettiği bir çorbadır.
1. Homaça (Kemikli Et Yemeği)
2. Tirit
3. Kıymalı Soğan Kavurması (Kıymalı Yumurta)
4. Köy Makarnası
5. Kuru Biber Kavurması
6. Kuru Fasulye Kavurması
7. Cimcik Hamuru
8. Cılbır (Cilbir)
9. Ekmek Ovmacı (Ekmek Omacı)
10. Ekmek Sübresi (Sübüresi)
HAMUR İŞLERİ
1. Tandır Böreği
2. Yazma Çöreği
3. Gözleme
4. Hamursuz
5. Fıs Fıs (Kabartlama) Ekmeği
6. Cızlama
7. Kete (Mayasız Kete)
8. Sütlü Çörek (Mayalı Kete)
9. Cızlama
10. Ele Serpme
TATLILAR
1. Höşmerim
2. Şekerpare
3. Yoğurt Tatlısı
4. Pazar Böreği Tatlısı
5. Doruguru Tatlısı
6. Malak Hamuru
7. Baklava
8. Parmak Tatlısı
EKMEKLER
Kışları Bazlama, yazları Köy Somunu.
Topak Tarhana, Un Tarhanası, Makarna, Erişte, Basma Peynir (Küpecik Peyniri), Salamur Peyniri, Turşular (İçli Kelek Turşusu, İçli Patlıcan Turşusu, İçli Domates Turşusu, Salatalık Turşusu, Karışık Turşu), Halep (Dolmalık Patlıcan Kurusu), Biber Kurusu, Yeşil Fasulye Kurusu, Dolmalık Biber Kurusu, Meyve Kuruları (kayısı, vişne, erik, elma, kuşburnu), Konserveler (melemen, biber, domates sosu), reçeller (vişne, kayısı, ayva, kuşburnu).
COĞRAFİ İŞARET BAŞVURUSU YAPILAN VE YAPILACAK YEMEKLER
ÇORBALAR
1. Toyga Aşı (Yarmalı Yoğurt Çorbası): İlçe halkı için geleneksel düğün çorbasıdır. Mevlit, Hacı Gönderme gibi toplu yemeklerde ve Ramazan ayında iftar sofraları için de sürekli pişirilir.
2. Soğuk Çorba (Katma Aşı): Özellikle yazları çok yapılır. Ayrıca mayıs dökme (tezek yapma) zamanı işe yardım edenlere hazırlanan sofralarda çorba olarak yapılır.
3. Tutmaç Aşı (Kıkırdaklı Çorba): Çeşit olsun diye yaz kış yapılan bir çorbadır.
4. Taze Un Tarhanası Çorbası: Un tarhanasının kurusunu yapmayıp taze tüketilmesinden türemiştir. Yaz kış yapılır. Yazın taze sebzelerle yapılanı daha lezzetlidir.
5. Fıtı Çorbası: Yaşlı çorbası diye geçer. Eskiden yokluk zamanlarında çeşit olsun diye türetilmiş bir çorba çeşididir.
6. Sütlü Çorba: Genellikle hasta ve loğusalara yapılan çorba çeşididir. Bu çorba da yokluk zamanlarında süt ve bulgur ile türetilmiş bir çeşittir.
YEMEKLER
1. Homaça (Kemikli Et Yemeği): İlçe halkı için geleneksel düğün yemeğidir. Düğün, mevlit, hacı gönderme gibi toplu yemeklerde sürekli pişirilir. İlçede yapılan yağmur dualarında da etten Homaça pişirilip yağmur duasına katılanlara dağıtılır.
2. Tirit: Yokluk zamanlarında bayatlayan somun ekmekle türetilmiş bir yemek çeşididir. Günümüzde de ilçe halkı tarafından sevilerek tüketilen bir yemektir.
3. Kıymalı Soğan Kavurması (Kıymalı Yumurta): İftar sofralarının vazgeçilmezidir. Ramazan ayı dışında sabah kahvaltısına, öğle yemeğine de pişirilmektedir. Ansızın misafir geldiğinde de pratik bir şekilde pişirilir.
4. Köy Makarnası: Evlerde kesilen makarnadan türetilen bir çeşittir. Özellikle ilçede yaşlılar tarafından bolca tüketilmektedir.
5. Kuru Biber Kavurması: Yazın kurutulan taze biberlerin kışın haşlanıp kavrulması ile tüketilen bir çeşit yemektir. Özellikle sabah kahvaltısına ve öğle yemeğine pişirilir.
6. Kuru Fasulye Kavurması: Yazın kurutulan taze Teberik fasulyelerinin kışın haşlanıp kavrulması ile tüketilen bir çeşit yemektir. Özellikle sabah ve öğle yemeklerine pişirilir.
HAMUR İŞLERİ
1. Tandır Böreği: Ramazan ayında sahur yemeklerinin vazgeçilmezidir. Bol kalorili olduğu için yazları tarlada çalışanlar için de sürekli pişirilir. Bunların dışında misafire de sık sık yapılır.
2. Yazma Çöreği: Tandır Böreği ile birlikte yapılır. Ramazan ayında sahur yemeklerinin vazgeçilmezidir. Bol kalorili olduğu için yazları tarlada çalışanlar için de sürekli pişirilir. Bunların dışında misafire de sık sık yapılır.
3. Hamursuz: Eskiden nişan yemekleri için yapılırmış. Günümüzde daha çok yazları tarlada çalışanlar için pişirilmektedir.
4. Fıs Fıs (Kabartlama) Ekmeği: Genelde fırınlarda Köy Somunu yapılırken pişirilmektedir. Tarlada çalışanlar için ve çocuklar için yapılır.
5. Cızlama: Genellikle misafir için yapılır.
6. Kete (Mayasız-Kuru Kete): Genelde fırınlarda Köy Somunu yapılırken pişirilmektedir. Tarlada çalışanlar için ve çocuklar için yapılır.
7. Sütlü Çörek (Mayalı Kete): Genelde fırınlarda Köy Somunu yapılırken pişirilmektedir. Tarlada çalışanlar için ve çocuklar için yapılır.
TATLILAR
1. Höşmerim: Tarlada ekin biçe bitince, harmanda iş bitince yani işlerin “Ayağı Alınınca” tarlada çalışanlar için akşama tatlı olarak Höşmerim pişirilirmiş. Ayrıca mayıs dökme (tezek yapma) zamanı işe yardım edenlere hazırlanan sofralara da tatlı olarak yapılır.
2. Şekerpare: Misafirlere, Ramazan ayında İftar davetlerindeki yemeklere ve yazları tarlada çalışanlara yapılıyor.
3. Yoğurt Tatlısı: Yazın tarlada çalışanlara akşam yemeğinde ve Ramazan ayında İftar sofralarına yapılır.
4. Pazar Böreği Tatlısı: Özel misafirler için yapılıyor.
5. Doruguru Tatlısı: Baklava yerine çeşit olsun diye yapılan bir tatlıdır. Bayramlarda çokça yapılır.
6. Parmak Tatlısı: Çeşit olsun diye türetilmiş bir tatlıdır. Yazın tarlada çalışanlara akşam yemeğinde ve misafirlere için yapılıyor.
KIŞLIK HAZIRLIK
Topak Tarhana, Basma Peynir (Küpecik Peyniri, Kuru Peynir), Salamur Peyniri, Turşular (İçli Kelek Turşusu, İçli Patlıcan Turşusu, İçli Domates Turşusu, Salatalık Turşusu, Karışık Turşu), Halep (Dolmalık Patlıcan Kurusu), Biber Kurusu, Yeşil Fasulye Kurusu.
EKMEKLER
Köy Somunu: Taş fırınlarda pişiriliyor.
1. Ramazan Ayında Yemek Kültürü:
İftarda: İlçede İftar yemeklerinin vazgeçilmezi Kıymalı Soğan Kavurması (Kıymalı Yumurta)’dır. İftarı açınca çorbadan önce Kıymalı Soğan Kavurması (Kıymalı Yumurta) yenilir. Çorbalarda da yöremize has Topak Tarhana Çorbası ya da Toyga Aşı (Yoğurt Çorbası) bol bol yapılır. Tatlı olarak Yoğurt Tatlısı, Pazar Böreği Tatlısı.
Sahurda: Yıllardır Sahur yemeklerinde kalorili olduğu için ve uzun süre tok tutması açısından Tandır Böreği, Yazma Çöreği, Gözleme yanına hoşaf (vişne, kayısı, üzüm).
2. Düğün, Mevlit ve Hacı Uğurlaması Yemeklerinde:
Çorba olarak Toyga Aşı (Yoğurtlu Çorba) yemek olarak Homaça (kemikli et) mutlaka yer alır. Günümüzde değişiklik olsa da halen düğün, mevlit, hacı uğurlaması yemeğinde bu menü sıkça yapılmaktadır.
3. Yağmur Duası Yemeği:
Konu komşu para toplar büyükbaş hayvan alınır ve kesilir. Etinden Homaça (Kemikli Et Yemeği), et suyuna da pilav pişirilip Yağmur Duasına katılanlara dağıtılır.
4. Tarlada çalışanlar için:
Bol kalorili olduğu için Tandır Böreği, Yazma Çöreği, Hamursuz. Yanına hoşaf (vişne, kayısı, üzüm) ya da ayran.
5. Tarlanın Ayağını Alınca (İş bitince tarlada çalışanlar ev hanımlarından tatlı istermiş):
Genellikle Höşmerim tatlısı yapılırmış.
6. Hasta ve Loğusalar için Çorba:
Miyanaşı (Miyane Çorbası), Sütlü Çorba.
7. Yaşlı Çorbası:
Fıtı (Fıt Fıtı) Çorbası
8. Tezek Yapım İşi:
Eskiden hemen hemen her mahallede yapılırken günümüzde birkaç köyde yapılmaktadır. Yazdan yani işler başlamadan önce Tezek yapımı için belirlenen alanlara mayıs dökülür konu komşu yardıma gelirmiş. Bu iş imece ile yapılır herkes işi birbirine ödünç yaparmış. Tezek Yapım işi kim için yapılıyorsa o kişinin evinde yemek verilirmiş. İş bitimine yardıma gelenler yemeklerini yer, çaylarını içer evlerine dağılırmış. Yemeklerde özellikle her evde çorba olarak Soğuk Çorba, tatlı olarak da Höşmerim yapılırmış.