'Cüce gezegenin' fiziksel özellikleri keşfedildi

Mahir ALAN/ADIYAMAN (DHA)- İSPANYA öncülüğünde Türkiye'den de TÜBİTAK ve 5 üniversite tarafından yapılan gözlemle 4 'Cüce gezegenden' biri olan Haumea'nın fiziksel özellikleri ile çevresinde halka bulunduğu keşfedildi.
İspanya'daki Endülüs Astrofizik Enstitüsü tarafından yapılan hesaplamalarla Pluto, Eris, Makemake ve Haumea'dan oluşan 4 cüce gezegenden Haumea'nın, 21 Ocak 2017 tarihinde belirli bir yıldızın önünden geçeğini tespit etti. Enstitü, en az bilinen gezegen Haumea’nın özelliklerinin keşfi için dünya ve Avrupa'nın çeşitli bölgelerinden gözlem yapmak için harekete geçti. Türkiye'den de TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi, Adıyaman Üniversitesi, Ege Üniversitesi, 18 Mart Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi ve 19 Mayıs Üniversitesi'nin yer aldığı uluslararası ekip, Haumea'nın, yıldızın önünden geçişini ortak gözlemledi. Yapılan ortak gözlemle, Hamea’nın şekli ve boyutları belirlendi. Gözlem sonucunda, daha önce bilinenin aksine Haumea’nın daha büyük ebatlarda olduğu ve yüzeyinin, bilinenden daha az yansıma verdiğini keşfedildi. Bilim insanları, yine daha önce bilindiğinin aksine Haumea’nın daha az yoğun bir yapıya sahip olduğunu ve çevresinde de halka olduğunu keşfetti. Yapılan keşif, uluslararası bilim dergisinde yayınlandı.
Adıyaman Üniversitesi Merkezi Araştırma Laboratuarı Gözlem Evi Sorumlusu ve Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü öğretim üyesi Doç.Dr. Eda Sonbaş, yapılan keşfin bilim dünyası için önemli olduğunu belirtti. Doç.Dr. Sonbaş, Neptün ötesindeki cüce gezegen Haumea’nın halkası olduğunu keşfedildiğini ifade ederek, şöyle dedi:
"21 Ocak tarihinde İspanyanın öncülüğünde bir ekip bize Haumea cüce gezegeninin bir yıldız önünden geçeceğini dolayısıyla bu cüce gezegeninin özelliğiyle ilgili bize bilgi sahibi olabileceğimizi bildirdi. Bizim Adıyaman Üniversitesi'nde bulunan 60 santimlik teleskopla gözlem yapmamızı istedi. Tabii bulunduğumuz konum yapılan hesaplamalar değiştiği için örtmenin olduğu bölgenin dışında kaldığı için bizler gözlem yaptık ama cüce gezegenin yıldız önünden geçerken örtmesi gözleyemedik. 1.5 dakikalık gözlem yapıldı. Daha sonrasında tabi bu sadece burada değil dünyanın bir çok yerinde gözlem evlerinde yapılan gözlemler birleştirilerek Haumea cüce gezegeni etrafında halka olduğu tespit edildi. Buda şu yönden önemli bir buluş oldu. İlk defa Neptün ötesindeki cüce gezegen Haumea’nın halkası olduğunu keşfetti."

FOTOĞRAFLI