Prof. Dr. Ulus Çevik, saatin gelişimini anlattı

ADANA,(DHA)- Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Türkoloji Araştırmaları Merkezi Kültür Evi'nin bu haftaki konuğu ÇÜ Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Bilimleri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ulus Çevik oldu.
Prof. Dr. Çevik, 'Zamanımızı Sayan Muhteşem Makineler: Saatler' başlıklı sunumunu ÇÜTAM katılımcılarıyla paylaştı. Sunumda öncelikle saatin tanımı yapıldı. Prof. Dr. Çevik, saati, 'tespit edilen bir başlangıca göre, zamanı gösteren alet' olarak tanımlandı. Saatin en ilkel şekliyle M.Ö. 3000-2000'lerde Mezopotamya, Mısır, Hindistan ve Çin'de kullanıldığının bilgisi verildi. Prof. Dr. Çevik bu bilgilere ilk dijital kol saatinin 1972 yılında yapılmış olduğu bilgisini vererek "Dünyada ilk kol saati 1810'da Napoli Kraliçesi için Abraham-Louis Breguet tarafından yapıldı. İngiltere'de ilk mekanik saat ustaları 1938'de görünmeye başladı Seiko tarafından 1969 yılında ise ilk elektronik kuvars kol saati piyasaya sürüldü" dedi.
Prof. Dr. Çevik sunumunda, Osmanlı'da saat üzerine yapılmış olan çalışmalar hakkında da çeşitli bilgiler aktararak saat koleksiyonu üzerine yapılan çalışmaların Fatih Sultan Mehmet döneminden itibaren başladığından bahsetti. Prof. Dr. Çevik koleksiyonda Avrupa saatlerinin yanında eşi benzeri olmayan Türk saatlerinin de yer aldığının altı çizilerek, Türk yapımı saatleri arasında Ahmet Eflaki Dede, Süleyman Leziz, Şeyh Dede ve Mehmet Şükrü gibi en önemli saat ustalarının tasarlayıp ürettiği saatleri de sıraladı.
Mevlevi saat ustalarının saat üretmeyi bir ibadet gibi gördüğünü hatırlatan Prof. Dr. Çevik konuşmasına şöyle devam etti:
"Ayrıca saat kulesi yapma geleneği de var. Bu geleneğin Osmanlı hayatına 16. Yüzyılın sonlarında girmiş. Osmanlı coğrafyasında Anadolu dahil 23 ülke sınırları içerisinde 260 civarında kule saati bulunuyor. Bugünkü sınırlarımız içerisinde ayakta olan 64, yok olan 24 ve yeni yapılan 14 tane saat kulesi mevcut. 1882 yılında, Adana valisi Abidin Paşa tarafından yaptırılan ve 2015 yılında mekanik restorasyonunu günümüz saat ustalarından Murat Yurtbulmuş ustanın yapmış olduğu Adana Büyük Saat Kulesi'de bunlardan biri. Dünyada bulunan diğer saat kuleleri de Mekke Kulesi, Allen Bradley Kulesi, Glockenspiel Saat Kulesi ve Big Ben Saat Kulesi olarak sırlayabiliriz.ö
Toplantı sonunda soruları da yanıtlayan Prof. Dr. Çevik'e katkılarından dolayı Merkez Müdürü Prof. Dr. A. Deniz Abik tarafından plaket takdim edildi.

FOTOĞRAFLI