Patentli mandalinalar ihracata güç katacak

ADANA (AA) - İBRAHİM ERİKAN - Çukurova'da üretilen Türkiye'nin ilk patentli mandalinaları, yaklaşık 3 ay sonra hasat edilerek başta Avrupa olmak üzere dünyanın çeşitli ülkelerine ihraç edilecek. Türkiye'de fidanlarının dikimi 3 ayrı tür için 5'er bin dönümle sınırlı olan mandalinalar, kabuğunun kolay soyulabilmesi, çekirdeksiz olması ve ağızda posa bırakmaması gibi özellikleriyle öne çıkıyor.

Future Fruit Avrupa temsilcisi ve çiftçi Mehmet Yücel Ener, üretim hakkını aldığı patentli İtalyan ürünü "Mandared" ve "Mandalate" ile California Üniversitesi ürünü "Tango" türü mandalina çeşitlerinin ilk hasadını yapmaya hazırlanıyor.

Türkiye'de yaklaşık 3 ay sonra ilk defa hasat edilecek mandalina türlerinden "Mandared", pürüzsüz ve hafif kırmızı renkler içeren çekirdeksiz yapısıyla dikkati çekerken, "Mandalate" ise çok yüksek verime sahip, çekirdeksiz, soğuğa dayanıklı ve ince kabuklu olma özellikleriyle öne çıkıyor. "Tango" da ince kabuklu ve soğuğa dayanıklı bir mandalina türü olmasıyla biliniyor.

Ener, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yeni çeşitlerinin Türkiye'nin dünyadaki narenciye üretimi konusundaki prestijine katkı yapacağını söyledi.

Patentli narenciye üretimi ve ihracatının Avrupa'da sadece İtalya ve İspanya'da gerçekleştirildiğini ifade eden Ener, Türkiye'nin yakın zamanda bu ülkeleri geçebileceğini vurguladı.

Ener, üretimini yaptığı patentli mandalina çeşitleriyle ilgili şu bilgileri verdi:

"Türkiye, ilk kez dünya ile aynı anda patentli bir narenciye çeşidini üretmeye başlamış olacak. Bu, Türk tarımının geleceği açısından önemli bir gelişme. Patentli narenciye çeşidi üretimi, çiftçinin malının dalında kalmamasını garantileyecek fiyat ve piyasa şartları sağlıyor. Patent sahibi enstitü veya ıslahçı hakkına sahip kurum, ülke bazında her bir çeşit için ekim alanlarının miktarını belirliyor. Patentli narenciye çeşitleri sözleşme karşılığında satıldığı gibi belirli bir alanda ekimine izin veriliyor. Bu sözleşmeyle arazisine ürün dikecek çitçiye, aldığı malın arz-talep dengesinin bozulmayacağı garantisi veriyor. Geçmişte beyaz greyfurtun, 'Mineola Mandalini'nin bolca ekilip dalında kalması gibi mağduriyetler yaşanmasının önüne geçiliyor. Çiftçi ekerken ürünün dalında kalmayacağından ve belli bir fiyata satabileceğinden emin olarak üretim yapıyor."

"Mandared", "Mandalate" ve "Tango" cinsi narenciyelerin çok lezzetli, çekirdeksiz, ağızda posa bırakmayan, kaliteli ve kabuğu kolay soyulan, turuncu ve kırmızı, soğuğa dayanıklı, Ocak ayından sonra olgunlaşan, yüksek verim özelliklerine sahip olduğunu belirten Ener, ürünlerinin daha piyasada çıkmadan İngiltere ve Almanya pazarlarından talepler gelmeye başladığını bildirdi.

Ener, ihraç edecekleri narenciyelerin Türkiye ekonomisine güç katılacağını vurgulayarak, "Ürünlerimiz Avrupa ve dünya piyasasında, henüz ağaç dalındayken alıcısını bulacak. Sınırlı üretimden dolayı fiyat düşüşü yaşanmayacak. Hem biz çiftçiler hem de ülkemiz kazanacak" diye konuştu.

- Sadece 5'er bin dönümde ekilecek

Şu anda yaklaşık 2 bin 500 dönümlük alanda üretimi yapılan çeşitlerden her tür için 5'er bin dönümde dikim yapılmasına izin verildiğini anlatan Ener, uygulamanın bu yönüyle de Türk tarımına geleceğe dönük bir bakış açısı kazandıracağını kaydetti.

Türkiye'nin, Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunması Uluslararası Birliği (UPOV) üyesi olduğunu belirten Ener, "Çeşitlerin patent ihlali, yani kaçak ekim yapılması durumunda ıslahçı haklarını koruyan yasa devreye girecek ve hukuken müdahale edilecek. Kaçak ekimlere göz yumulmayacaktır" ifadelerini kullandı.

Ener, Türkiye'nin ilk defa tarımsal bir akımı en başından itibaren takip edeceğine dikkati çekerek, "Ülkemiz Avrupa'dan geri kalmayacak, hatta bir adım da önde olacak. Patentli ürünler tüm dünyada çeşitli anlaşmalarla korunuyor ve mevcut çeşitlerin hepsi tescillidir" şeklinde konuştu.

Ener, patentli mandalina türlerinin dönüm başına en az 5'er ton ürün vermesini beklediklerini, fiyatların da hasadın ardından netleşeceğini sözlerine ekledi.