Neredeyse iki yıldır bir telekom fırtınasıdır gidiyor. Ekonomik kriz yıllarını da sayarsak İnternet cephesinde yaklaşık dört yıldır yaprak kımıldamıyor. Yaprak kımıldamasından vazgeçtim olan yapraklar da kendi kendine dökülüyor.
AKP iktidarının bir buçukuncu yılına geldik. Bu süre içerisinde hükümet Türkiye’nin İnternet altyapısına deyim yerindeyse çivi dahi çakmadı. Dünya hızlı İnternet bağlantıları sağlayan genişbant altyapısıyla donatılıyor, Türkiye’de İnternet’in yüzüne bakan yok. Üstelik yüzüne bakacaklarının en ufak belirtisi bile yok. Bundan önceki hükümetler de öyle ahım şahım yatırımlar yapmadılar İnternet’e. İnternet altyapısına yaptıkları yatırım, 8 yılda toplam 40 milyon dolar. Yani tek bir adet savaş uçağı fiyatı. Ama AKP hükümeti, geçmiş hükümetlerin dandik İnternet yatırımlarını dahi aratacak kadar ilkel bir mantıkla bakıyor İnternet’e.
Dünya hızla yeni bir çağa doğru koşuyor, hükümet tam anlamıyla uyuyor. Daha önceki hükümetleri kaçan bilgi çağı trenini seyretmekle eleştirirdik. AKP hükümetinin trene baktığından bile emin değilim.
Hükümet kılını kıpırdatmıyor da özel sektör sanki çok mu şey yapıyor. Yoo! İnternet servis sağlayıcılar bir, ikisi hariç dökülüyor. Neredeyse tamamı İnternet’i filan bir yana atmış, at gözlüklerini takıp kafalarını telekoma gömmüş durumda. Deli danalar gibi ‘AyPi fon AyPi fon’ diye dolanıp duruyorlar. İnternet Protokolü (İP) üzerinden telefon görüştürmesi yapmak diye bir teknoloji var ya, hepsinin derdi telekom sektörünün liberaleştirilmesiyle İnternet üzerinden telefon operatörlüğü yapmak.
Türkiye’nin İnternet altyapısı çökmüş, yurtdışından Türkiye’deki İnternet sunucularına girmeye kalkanlar, İstanbul köprülerinde trafiğe girmiş gibi veri sırasına girmişler, bunlar İnternet üzerinden telefon görüştürmesi yapacaklar. Hah, güleyim bari!
Aslında İnternet altyapısının fazla gelişmemesi, bazılarının işine de gelmiyor değil. İnternet altyapısı yeterince gelişmiş olsa, sadece iyi İnternet erişim hizmeti verebilen servis sağlayıcılara kalır İP üzerinden telefon görüştürmesi yaptırmak.
İnternet Servis Sağlayıcıların genişbant İnternet erişim hizmeti verememesinin bugün için nedeni telekom hizmetlerinin henüz serbestleşmemiş olması ve Türk Telekom’un tekelinde olması. Ama bu ne yazık ki yarın tekel kalktığında tüm İnternet Servis Sağlayıcıları abonelerine genişbant, hızlı İnternet erişimi verecek anlamına gelmiyor. Telekom hizmetleri serbestleştiğinde, abonelerine kaliteli hızlı İnternet erişim hizmeti verebilecek şirketlerin sayısı bir elin parmağını geçmez. Nedeni teknoloji, sermaye ya da mevzuat eksikliği değil, vizyon eksikliği. Telekom tekeli kalktığında bu vizyona sahip İnternet Servis Sağlayıcılar hangileriymiş, hep beraber göreceğiz.
Ben size şimdilik birkaç ipucu vermekle yetineyim de, orta ve uzun vadede İnternet’e yatırım yapmak mı yoksa büyük bulutu boş verip sadece İP üzerinden telefona yatırım yapmak mı daha kárlı olacak siz karar verin.
Önde gelen danışmanlık şirketlerince yapılan tüm araştırmalar İnternet’in yine yükselişe geçtiğini gösteriyor. Bu yükseliş 90’ların son yarısındaki gibi delicesine bir yükseliş olmayacak, orası kesin. Ama istikrarlı ve uzun dönemli bir yükseliş olacağı da mutlak. Örneğin İnternet ekonomisinin sağlıksız işlemesinin başlıca nedeni olan İnternet reklamcılığında sağlıklı bir patlama yaşanması bekleniyor. 90’ların sonundaki hızlı büyümenin, hızlı bir düşüşle sona ermesinin en önemli nedeni İnternet reklamcılığının aynı hızda gelişememiş olmasıydı. Reklam gelirleri beklendiği kadar yüksek olmayınca İnternet’i çekici kılan içerik de ister istemez zayıf kaldı ve hızlı düşüş yaşandı.
Ama İnternet reklamcılığında bu yıl büyük bir patlama yaşanıyor. MSN, Yahoo, New York Times, Wall Street Journal ve Forbes gibi önde gelen içerik sağlayıcıların açıkladığı rakamlara göre 2004 birinci çeyrek reklam gelirleri, 2003’ünkine göre yüzde 50 ile yüzde 100 arasında artmış durumda.
Sürekli büyüyen küresel bir pazar varken, kim takar Yalova telekomunu?