Geçen hafta yazmış olduğumuz ‘‘Uğur Mumcu'nun ikinci ölümü’’ başlıklı yazımıza çeşitli tepkiler geldi. Tepkilerden anladığım kadarıyla, yazımızda ileri sürdüğümüz ‘‘artık fikir sahibi olmak için bilgi sahibi olmak gerekmeyecek’’ savımızı yeterince açık anlatamamışız. Daha basit bir şekilde, madde madde açıklamaya çalışalım.- Günümüzde bilgi, sahip olunabilecek bir meta.- Bir insanın sahip olduğu bilgi, onun aklında tutabildiği bilgiyle sınırlı.- Bir insanın sahip olabileceği bilgi miktarı, hafızasının gücüne bağlı.- Beyinde depolanan bilgi dışında, el altında kolayca ulaşılabilecek bir yerde (örneğin evdeki kişisel kitaplıkta, kişisel bilgisayarda, serbestçe yararlanma olanağına sahip olunan bir arşiv ya da kütüphanede) kullanılmayı bekleyen bilgiler de, gerektiğinde sahip olunabilecek bilgiler arasında.- Yani bir insanın sahip olabileceği bilgi miktarı, hafızasının gücü ve bilgiye erişim olanaklarıyla kısıtlanmış durumda.- Sahip olunan bilginin, bir meta değerine kavuşması da bu yüzden.- Bilgi sahibi insanların, hiçbir yeni fikir üretmeden dahi, yalnızca sahip oldukları, aslında başkalarına ait olan bilgileri satarak para kazanabilmesi de bu yüzden. (Bunlara halk arasında entel, entellektüeller arasında yarı aydın deniliyor).- Fikir ise, her ne kadar fikir hırsızlıklarına tanık olabiliyorsak da, beyinsel bir aktiviteyle üretilen, şahsi emek ürünü bir meta.- Bir insanın üretebileceği fikir, onun zekasıyla ve sahip olduğu (Dikkat, günümüzdeki anlamıyla) bilgiyle sınırlı.- Bir insanın üretebileceği fikir miktarı, zeka ve akıl gücüne bağlı.- İnternet'in bilgiyi hızla kamulaştırdığı bir süreç içerisindeyiz.- İnternet bütün bilgileri içine depolamak ve tasnif etmekle kalmıyor, tüm bu bilgileri her an, her yerden kolayca ulaşılabilecek hale dönüştürüyor.- Enformasyon Çağı tamamlanıp, Bilgi Çağı başladığında, dünya üzerindeki hemen hemen tüm bilgi İnternet'in bir parçası olacak, dünya üzerindeki hemen hemen tüm insanlar İnternet'e bağlanabilecek bir araç sahibi olacaklar.- Bu aşamaya varıldığında, artık kimse bir bilgiye özel olarak sahip olamayacağından ve tüm bilgi herkes tarafından paylaşılıyor olacağından, bilgi sahibi olmak gibi bir kavram kalmayacak.- Daha kaba ama daha kolay anlaşılacak bir anlatıma başvuracak olursak, bilgi hava gibi olacak. Herkesin havayı paylaştığı bir dünyada hava sahibi olmaktan bahsedilemeyeceği gibi, bilginin herkes tarafından paylaşıldığı bir dünyada da bilgi sahibi olmaktan bahsedilemeyecek.- İşte böylece, artık bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olunabilecek.- Bilgi sahibi olmakla, maddi değeri olan bir metaya sahip olmayı kastettiğimize bir kez daha dikkat çekerim.Son söz not: Dünya üzerinde solumak için hava sahibi olmak gerekmiyor. Ama su altında ya da uzayda yaşamak için hava sahibi olmak şart.İzleniyorsun not: The Sunday Times'ın geçen haftaki turizm ekinde İstanbul'la ilgili yazıda okumuştum: Stanley Stewart, Türklerin dünyanın heryerinde arkalarında bıraktıkları ayçekirdeği kabuklarından izlenebileceğini söylüyordu.yurtsan@hurriyet.com.tr