Yo-yo sendromuna dikkat!

Yo-yo sendromu tanımı

Yo-yo sendromu ilk defa obezite üzerine çalışmalar yapan Klinik Psikolog Kelly D. Brownell tarafından çocukların oynadığı yo-yo oyuncağının dönüşümsel yükseliş ve düşüş hareketlerine benzer olarak, diyetler sonucu kişinin ağırlık döngüsü tanımlamak için kullanılmış bir diyetetik tanımıdır.

Yo-yo sendromu nasıl anlaşılır?

Yo-yo sendromu kısaca, diyet yapıp kilo verdikten bir süre sonra verilen kilonun da fazlasını geri almak ve sonra yeniden diyet yapmak/yeniden bir öncekinden daha fazla kilo almak şeklinde kendini gösterir.

Belirtileri

◊ Yo-yo sendromu yaşayan kişiler kilo vermekte zorlanmaz ama bu kiloyu korumakta güçlük çeker.
◊ Kişi diyet yapar, egzersiz yapar fakat vücut kilo verimi için direnç gösterir ve artık ağırlık kaybı eski denemelere göre daha zordur.
◊ Bir kişinin bu sendroma sahip olması için en az 2 kez zayıflama diyeti yapmış ve her defasında bu kiloların fazlasını tekrar almış olması gerekir.
◊ Yo-yo döngüsüne giren hemen herkes belli bir kiloya ulaştıktan sonra diyet yapmayı tamamen bırakır, kilo almaya devam eder.
◊ Kişi kilo verme konusunda artık umudunu kaybeder.

Yo-yo sendromu hangi sağlık sorunlarına yol açar?

∆ Diyabet
∆ Uyku problemleri
∆ Metabolik yaşlanma
∆ Kalp hastalıkları
∆ Hipertansiyon
∆ Obezite
∆ İskelet sistemi üzerinde kronik ağrılar
∆ Anksiyete ve benzeri psikolojik bozukluklar

Yo-yo sendromu nedenleri?

∆ Sürekli kilo vermek amaçlı diyet içinde olma…
∆ Diyeti her seferinde yarım bırakmak ve yeniden daha sert bir diyete başlamak…
∆ Düğün, nişan, mezuniyet gibi özel günler öncesi 4-5 kilo vermek üzere yapılan açlık oruçları…
∆ Karbonhidrat yasaklı diyetler ile kilo verdikten sonra kontrolsüz bir şekilde karbonhidrat tüketmek…
∆ Zayıflama ilaçları, zayıflama çayları kullanmak…
∆ Egzersizi sadece diyet süresince yapma ve diyet bitiminde tamamen bırakma…
∆ Yeme atakları, duygusal açlık…
∆ Hedefe ulaştığında diyet öncesi normal yaşantıya geri dönmek

Yo-yo etkisinin psikolojik olumsuzlukları

∆ Yo-yo sendromu yaşayan bireyler ruhen ve bedenen yıpranmışlığın yanında doyma hissini kabullenmekte zorlanır.
Çünkü bu zamana kadar uyguladıkları tüm yöntemler onlara kilo yönetiminin tek yolunun açlık olduğunu vurgulamıştır!
∆ Her diyet denemesi her defasında daha çok kilo alınmasına yol açtığı için, diyet yapmak işkenceye dönüşür.
∆ Kilo alıp verme süreçleri ne kadar çok tekrar ederse, beden ölçüleri de her seferinde o kadar genişler. Bu durum kişiyi aynalara küstürür.

Umudunuzu kaybetmeyin

Yo-yo döngüsü nedeniyle üst üste biriken yağ dokusu, inatçı kiloya dönüşür ve çoğu kişi asla kilo veremeyeceğini, verse bile fazlasıyla geri alacağını düşündüğü için sağlıklı beslenmekten, diyet yapmaktan, kilo vermekten umudunu keser. O yüzden siz siz olun asla umudunuzu kaybetmeyin!

Beslenme planı nasıl olmalı?

∆ Öncelikle size uygun olmayan ve yaşantınıza özel planlanmamış diyet listeleri yerine sevdiğiniz yiyeceklerden oluşan diyet listesi planlayın.
∆ Ana öğünlerde karbonhidrat, protein ve yağ ile birlikte vücut için gerekli olan vitamin ve mineralleri içeren besinleri tüketin.
∆ Ana öğünlerde fazla yemek yemeyi engellemek için ara öğünler yapın.
∆ Ara öğünlerde süt ve süt ürünleri, meyve, sebze ve kuruyemişleri tercih edin.
∆ Aç kalmayın.
∆ Bol bol su tüketin.
∆ Yemek yedikten sonra dişlerinizi fırçalayın.
∆ Yediklerinizi yazın.

Verilen kilo neden geri alınır?

∆ İdeal kiloya inmeden diyeti bırakmak…
∆ Sürekli diyet değiştirmek…
∆ Metabolizma hızının yaşa bağlı yavaşlaması…
∆ Hareketsizlik…
∆ Hormonal sebepler…
∆ Psikolojik faktörler…

Verilen kiloyu korumak için neler yapmalı?

∆ Kendine uygun beslenme planını hayat tarzı haline getir.
∆ Su tüketimini arttır.
∆ Fiziksel aktiviteye yer ver.
∆ Pişirme şekline dikkat et.
∆ Ölçüyü kaçırdığın günlerde ertesi günü daha hafif beslen.
∆ Stres yapıp kortizol hormonunu yükseltme.

Yo–yo sürecinde en sık yapılan hatalar

∆ Sadece protein ağırlıklı tek tip beslenmek
∆ Yeterince karbonhidrat tüketmemek
∆ Su yerine çay kahve içmek
∆ Sürekli tartılmak
∆ Diyetisyenle çıkılan yolu yarıda bırakmak
∆ Çok egzersiz yapmak ya da hiç yapmamak
∆ Uyku düzenine dikkat etmemek

Yo-yo sendromundan kurtulmak için neler yapılmalıdır?

∆ Bir süre diyet yapmayın: Yo-yo sendromundan kurtulmanın ilk kuralı sağlıklı ve dengeli bir beslenme modelini kalıcı hale getirmeyi hedeflemek ve geçici süre diyet yapma düşüncesinden çıkmaktır.
∆ Mutfak kültürünüzü yeniden gözden geçirin: Mutfağınızı sağlıklı beslenme alışkanlıklarına göre yeniden düzenleyerek mevcut yaşam tarzınızla ideal beslenme arasında köprüler kurmaya odaklanın.
∆ Hedef koyun: Sağlıklı şekilde uzun sürede ideal kilonuzda kalmayı hedefleyin.
∆ Mucize aramayın: Zayıflamak için bir mucize aramaktan vazgeçip bu sürecin mucizevi sonuçlarına odaklanmadan sağlığınızı korumaya odaklanın.
∆ Şok diyetlerden uzak durun: Metabolizma hızınızı azaltacak, kendinizi sürekli aç hissedeceğiniz şok diyetleri uygulamayın.
∆ Hayatınıza egzersizi ekleyin: Düzenli egzersiz yapmak vücut ağırlığınızı korumaya ve uzun dönemde metabolizma hızınızı artırmaya yardımcı olur. Bunun için zevk aldığınız ve sürdürebileceğiniz bir egzersizi seçin.
∆ Acele etmeyin: Sağlıklı diyet listeleri ile acele etmeden ve kalıcı olarak kilo vermeyi hedefleyerek sabırlı olun.
∆ Uzmandan destek alın: Yo-yo sendromundan kurtulmak için her şeyi yaptınız yine de olmuyorsa ya bir diyetisyenden ya da bir yeme bozukluğu danışmanından yardım almaktan çekinmeyin.