Ölçü ve dengeyi bozan tek varlık: İnsan

Everest dağının tepesine tırmanan dağcıların, o tepeyi bile çöp yığınına döndürmeleri dünya basınında hayretler yaratan bir haber olmuştu.

Kanada hükûmeti, yıllardır sürdürdüğü fok balığı avlama yasağını 2007 yılında kaldırdığında birkaç ay içinde telef edilen fok balığı sayısı 275 bine ulaştı.

Ne için öldürüldü bu hayvanlar? Derilerinden kürk yapılsın diye.

Nasıl öldürüldüler? Sopalarla. Ve kürklerin kalitesi bozulmasın diye, bu masum hayvanların derileri daha canları çıkmadan yüzüldü.

İnsan, işte bu.

Bütün kutsal metinlerin insana verdikleri öğütlerin en önemlilerinden biri ölçü ve dengeye saygılı olmak, onu korumaktır.

İnsanın bu ölçü-ahenk-denge bozma karakterinin ortaya çıkardığı iki olumsuzluk vardır ki, Kur’an’ın temel kavramlarından ikisi halinde önümüze konmuştur:

1. Fesat,

2. Zulüm.

ÖLÇÜ VE DENGENİN BOZULMASI: FESAT

Fesadın yani bozgunun her türü insanın eseridir. (Kur’an, 2/30; 40/26) Bu yüzdendir ki tanrısal irade, yeryüzünü fesada veren kötü insanları, onlara musallat edilen başka insanlarla durdurmayı yasalarından biri halinde işletmektedir.

Fesadın temelinde, insanın, doğal ve evrensel değerleri, kendi kişisel dürtüleri ve doymazlığı uğruna altüst etmesi yatar. (Müminûn, 71)

Bakara Suresi ayet 30'a göre, bütün yüceliklerine ve Tanrı’nın kendisine güvenmesine rağmen insanın özelliklerinden biri de fesat üretmesidir.

En yıkıcı fesat, insanın güç ve sahip olma uğruna sergilediği fesattır. (Neml, 34) Böyle olduğu içindir ki, insanlık tarihi boyunca medeniyet ve devletlerin çöküşüne birbiriyle çatışan fesatlar sebep olmuştur. (Kasas, 4, 83; Fecr, 12; Gâfir, 26; Neml, 14)

Tabiatın düzenini, temizliğini bozup yerküreyi yaşanamaz hale getirecek olan da insanın fesadı, yani denge bozuculuğudur.

Peygamberlerin önemli yakarışları içinde fesat üretenlere yenik düşmeme dileği de vardır.  (Ankebût, 30) Çünkü fesat, yurtları karmaşa ve mutsuzlukla doldurmakta, kitleleri lanet ve azabın kucağına itmektedir. (Nahl, 88; Ra'd, 25)

Kur'an şu noktanın altını da çizmektedir:

Fesat daima öldürmek, kan dökmek veya tabiatı kirletmekle birlikte sahneye çıkar. Ve bir kişinin kanının dökülmesi veya bir kişinin fesada âlet edilmesi ‘bütün insanlığın öldürülmesi ile eşanlamdadır.’ (bk. 2/30; 5/32)

Tabiat dengelerinin bozulması ise lanetlenmeyi gerektirecek bir fesattır.

İnsanın fesadı yüzünden bozulan tabiat dengeleri sürekli kendi kendini yenilemekte, kirletilen tabiat kendini sürekli temizlemektedir. Ancak bunun bir sonunun olacağı da Kur’an tarafından bildirilmektedir. Yaratıcı, kredi vermekte cömert olduğu gibi, kredilerin hesabını sormakta da titizdir.

Ve insana verilen kredilerin hesabının sorulması vakti gelmiştir. Kur’an’daki kıyamet  sözcüğü bu vakti ifade etmektedir.