Haydi Mesir kapmaya!

MANİSA’nın geleneksel “Mesir Şenlikleri”, bu yıl 470. kez kutlanırken, 21 Mart’ta başlayan, “Uluslararası Manisa Mesir Festivali” mükemmel bir organizasyon ile gerçekleşiyor.. Cengiz Ergün başkanlığındaki Manisa Belediyesi’ni, Manisa Valiliği’ni, Manisa Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nü, festivale katkı sağlayan tüm sanatçılarımızı kutlarım.. Tarihimiz boyunca Türk Milleti’nin Anadolu’daki en köklü geleneklerinden olan Mesir Şenlikleri’ne emek veren tüm vefat etmiş insanlarımıza rahmet, yaşayanlara uzun yıllar dilerim.
Çünkü Mesir, bir Türk kültürü hazinesi, bir Anadolu geleneği, bir Ege şenliği ve bir Manisa folklorudur.. Tarih boyunca devam edecek bir destandır..

Mesir Ma-cunu’nu, Türk bilgini “Merkez Efendi” yarattı. 470 yıldır yapılan Mesir Macunu’nun, insana çok faydalı bir karışım olduğuna inanılır. Her yıl, geleneksel olarak yapılır ve halka dağıtılır..

GÜNÜN PROGRAMI

Mesir Macunu, yemek kültürümüzde yeri olan 41 çeşit insana faydalı maddenin özel karışımından oluşur. Hoş kokulu lezzetiyle herkesin kolaylıkla seveceği bir yiyecektir.

Bugün Mesir Macunu, Manisa’da saçılacak. Festivalin son gününde, saat 12.30’da Geleneksel Mesir Kortej Yürüyüşü, Hükümet önü-Sultan Camii güzergahında gerçekleşecek.. Saat 13.45’te Hafsa Sultan’ın Merkez Efendi’ye berat vermesinin temsili töreni olacak ve geleneksel macun, Sultan Camii’nden saçılacak.. Binlerce kişi, Mesir Macunu kapmak için yarışacak.
Saat 17.00’de Manisa Belediyesi Fuar Merkezi’nde, Mesir Sanayi ve Ticaret Fuarı katılım belgeleri dağıtılacak, kapanış kokteyli verilecek.
Manisa Mesir’i, gazetecilik yaşamımda önemli yeri olan bir geleneğimizdir. Ege üzerine yaptığım ilk araştırmalarımda, tam 30 sene önce Mesir’i derinlikli olarak İstanbul-Osmanlı Kütüphaneleri’nden başlayıp İzmir Milli Kütüphane’ye kadar aylarca araştırmıştım. Bu araştırmalarımı kitaplarımda geniş yayınladım. Başta Ertuğrul Dayıoğlu ve Zafer Ünal olmak üzere nice Manisa belediye başkanına da şükran borçluyum. Yine Manisalı araştırmacılardan Bedriye-Haydar Aksakal Kardeşler (Tel: 0538.366 09 98) ve kardeşim Hakkı Avan ile sürekli bilgi alışverişinde bulunduk. Hepsi de şehirlerine aşık, mümtaz insanlardır.

Manisa onlara çok şey borçlu
Mesir Macunu üzerine araştırmalarıyla tanınan “Manisalı Bedriye-Haydar Aksakal Kardeşler”, yazdıkları cilt cilt Manisa Kültürü kitaplarıyla başlı başına bir kütüphane yarattılar. Manisa Tarzanı’ndan Mesir Macunu’na, Niobe Kayası’ndan şehrin gelmiş geçmiş ünlü kişilerine kadar kaleme aldıkları derinlikli kitaplar onları ölümsüzleştirdi. (Fotoğraf: Yaşar Aksoy)

MACUNUN İCADI

Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim, son seferine çıktığı zaman oğlu Şehzade Süleyman (Kanuni), annesi, Kırım Hanı Giray’ın zümrüt gözlü kızı Hafsa Sultan ile “Şehzadeler Şehri” Manisa’da oturuyordu. Padişah 1520’de Çorlu’da amansız şiri pençe hastalığından ölünce Hafsa Sultan, oğlu Süleyman’ı gözyaşları içinde İstanbul’a, Osmanlı tahtına uğurladı.
Manisa’da kalan Hafsa Sultan çok sevdiği bu şehre Sultan Camii ve iç medrese, tekke, sıbyan mektebi, hamam, imarethane ve darüşşifadan (hastane) oluşan külliyesini yaptırarak armağan etti. Bu kurumun başına da İstanbul’un büyük bilgini Sümbül Efendi’nin önerisi üzerine Denizli doğumlu “Merkez Efendi” isimli bir bilgin 1523’te rektör olarak atandı. Ancak 1527’de Hafsa Sultan aniden hastaladı, hiçbir doktorun iyileştirememesi üzerine hızla ölüme yaklaştı.
Kanuni’nin emri üzerine tıp alanında haklı otorite olan Merkez Efendi, 41 maddeyi karıştırarak mucizevi bir macun yaptı. Macunu kullanan Hafsa Sultan iyileşti ve hayata döndü. Bunun üzerine Kanuni Sultan Süleyman, bu macunun her yıl Manisa’da karılarak geleneksel biçimde Sultan Camii şerefesinden, Türklerin Ergenekon’dan çıkış günü olan Nevruz Bayramı’nda, yani Bahar Bayramı’nda, yani kışla yazın dengelendiği ilk günde halka saçılmasını emretti. Böylece Mesir geleneği başlamış oldu.

MACUNUN İÇERİĞİ

 “Mesir Macunu” içindeki 41 faydalı madde şunlardır:
· Tiryak, Zencefil, Yeni Bahar, Zerde Çöp, Zulumba, Anason, Hindistan Cevizi, Hindistan Çiçeği, Çivit, Çöpçini, Çörek Otu, Darı Fülfül, Hardal Tohumu. · Havlican, Hiyarşenbe,  Kakule, Kalibarda, Karabiber, Vanilya, Udül Kahar, Teke Mersini, Tarçın Çiçeği, Tarçın, Resene, Safran, Sakız, Sarı Halile.. · Sinameki, Şamlı, Şeker, Karanfil, Kebabe, Kimyon, Kırım Tartar, Kişniş, Limon Tuzu, İksir, Mai Leziz, Meyan Balı, Portakal Kabuğu, Ravend Kökü.
Merkez Efendi’nin  özel karıştırıp kaynatmasıyla elde edilen Mesir’in özel formülü, babadan oğula naklediliyor.
Bu macun, her yıl aynı tarihte göklere açılan eller tarafından kapışılır, imana açılan sevdalı yürekler Manisa sevgisinde buluşur. İşte Mesir Bayramı’nın manası budur.