ÇYDD ile uğraşmak

Kısa süre sonra aramızdan ayrılan Saylan’ın cenaze töreninde insanlar sel olup akıyor. Belki ömürlerinde Saylan’ın adını duymamış, yaptığı işi bilmemiş binlerce insan, haksızlığa isyanın simgesi olmak üzere, cenazesinin arkasından yürüyor.

Saylan’la birlikte, yıllardır uğraş sürdüren Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) ön plana çıkıyor. Geri kalmış bölgelerde okullar yaptırmak, yoksul çocukları okutmak, gençleri topluma kazandırmak gibi çabalarla yoğrulan ÇYDD Türkiye’nin en başarılı sivil toplum örgütlerinden biri. Saylan’ın diktiği bayrağı şimdi bir başka profesör, Aysel Çelikel taşıyor.

Taşıyor ama, taşımasını güçleştirme çabaları eksik değil.

MAHKEMELİK

Maliye Bakanlığı ÇYDD Ankara Şubesine 150 bin liralık ceza kesiyor, “verginizi ödemediniz” gerekçesiyle. ÇYDD de Maliye Bakanlığını on gün kadar önce mahkemeye veriyor.

ÇYDD bağışlarla ayakta duran bir örgüt. Dernekler Masasından izin almış, bağıştan vergi kesilmiyor. O zaman ne vergisi? Aysel Çelikel’in bana verdiği bilgiye göre, Maliye ÇYDD’nin bazı faaliyetlerini ticari nitelikte görüyor, Kurumlar Vergisi ödemesini şart koşuyor.

Şu sıralarda Maliye’nin vergi denetim elemanları ÇYDD Genel Merkezini de teftiş ediyor, defterlerini inceliyor. Yani, Ankara Şubesi sonrasında ÇYDD Genel Merkezine de, ceza gelebilir.

KIZILOT’UN YORUMU

Bağıştan vergi alınmaz, ilkesi ortada iken, Maliye nasıl oluyor da, ÇYDD’ye ceza kesiyor? Bunu, bu konuların üstadı, sütun komşum Prof. Şükrü Kızılot’a soruyorum. Kızılot’un yorumu şöyle:

“Cezayı anlamak için vergi denetim elemanlarının yazdığı vergi inceleme raporunu görmek gerekir. Derneklerin bazı toplantıları, örneğin verdikleri yemeklerde
topladıkları paralar ticari faaliyet kabul edilmiş olabilir. Ya da ÇYDD amacı ışında faaliyet göstermiş olabilir, makbuz vermiştir, oradan elde ettiği gelir ticari faaliyet olarak görülür, Kurumlar Vergisine tabidir. Vergi vermediyse, ceza kesilmiştir. Tekrar ediyorum, bunları bilmek için vergi inceleme raporunu görmek gerekir”.

Kızılot şunu da ekliyor:

“ÇYDD Uzlaşma Komisyonuna başvurabilir. Maliye ile orada anlaşabilir ve komisyon cezayı kaldırabilir ya da cezayı indirebilir”.

TEKNİK Mİ SİYASİ Mİ

Vergi Hukuku açısından teknik açıklama böyle. Ancak, olayın siyasal boyutu var mı, sorusu ister istemez aklıma takılıyor.

Eminim, Maliye “siyasetle ilgisi yok” diyecek. ÇYDD bugünkü AKP iktidarına sempatik bakan bir sivil toplum örgütü değil. AKP’nin de ÇYDD’ye sempati beslediğini sanmıyorum. İnsanları ve kurumları kendisine göre, “hizaya getirmek” için AKP “vergi cezası” yoluna ilk kez gitmiyor. Kuşkum o nedenle.

Yoksa, belki de, Şükrü Kızılot haklıdır ve olay bütünüyle teknik bir sorundan kaynaklanıyor olabilir.

Eğitime katkı amacıyla büyük çaba harcayan bir sivil toplum örgütünün bu gibi cezalarla uğraştırılmasını insanın içine sindirmesi zor.

Şişli Camisi’nde ÇYDD masası

MADEM söz ÇYDD’den açılmış, devam edelim. Geçen gün benim de katıldığım bir cenaze töreni öncesinde Şişli Camisi avlusunda bir tartışma.

Cami avlusunda cenazeye çelenk göndermek yerine, bağış verilen çeşitli derneklerin masaları var. Bu masalardan biri de, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’ne ait. Ancak, camideki yetkililerden biri, “ÇYDD’nin masası avluda duramaz, dışarı çıkartın” diye tutturuyor. Neden, diye sorulduğunda, o kişi, “emir böyle, emir Diyanet’ten” diyor. Gerçekten öyle mi, değil mi derken, Şişli Camisi Vakfı’ndan başka bir yetkili geliyor, bakıyor ki, tartışma büyüyecek, ÇYDD Masasının avluda bulunmasına izin veriyor.

Diyanet İşleri Başkanına sormak isterim. ÇYDD’ye dönük böyle bir emriniz gerçekten var mı, yoksa bu Şişli Camisi’nde birilerinin işgüzarlığı mı?�