Yerli rakı azalıyor, ithal viski artıyor

“Son yıllarda kamuoyunda tartışılmayan, daha doğrusu iktidar dışındaki siyasal partilerin tabu gibi değerlendirerek, gündemlerine almadıkları bir sorun yaşanıyor. Kaçak içki olayı niye tartışılmıyor. 

2008-2020 yılları arasındaki 12 yılda alkollü içeceklerde vergiler arttırılarak uygulanan, yasakçı yaklaşım ve muhalefet partilerinin bu konuda tavır almayışları, yalnız ölümlerinin nedeni değil. Başka boyutları da var.

İslami duyarlılık üzerinden sürdürülen ideolojik yaklaşım, 2.5 milyar lira tutarında vergi kaybına da neden oluyor. Ayrıca yerli üreticileri zorlayan aşırı vergi yükü, yabancı ürünlerin ithalatında artışlara ve giderek pazarı yabancı üreticilerin ellerine geçirmelerine uygun ortamı hazırlıyor.

ALKOL DEYİP GEÇMEYELİM

Öncelikle ithalatın tırmanışı açısından bakıldığında, sayılar çok çarpıcı görünüyor. İthalat artarken kayıt içi rakı üretimi önemli ölçüde düşüyor. 2008’de 45 milyon litreden, 2019’de 27 milyon litreye inerek, neredeyse yarı yarıya azalıyor. 

İthalat 2008-2019’da 3.5 milyon litreden 9.5 milyon litreye çıkarak, yüzde 300 arttı. Türkiye’de üretimi olmayan viski ithalatı, 2008 yılında 1.6 milyon litreden, 2019 yılında 10 milyon litreye çıkarak yaklaşık 6 kat arttı.

İthal votka 2008’de 1.5 milyon litreden, 2019 yılında 3 milyon litreye çıkarak, 2 kat artıyor. Bu durumda vergi kayıpları yanında, bağcılık ve anason üretimi de düşmekte, yıllarca bu alanda ekim yapılan kırsal kesimin gelirleri de azalıyor.

Özellikle ithal edilen etil alkolün 3 kat artması, merdiven altı üretimde anason esansından yararlanılması gibi etkenler, ulusal ekonomiye zarar veriyor. Bu tablodan ortaya çıkan vergi kaybı yılda 2.5 milyar TL‘ye ulaşmaktadır.

ABDÜLHAMİD BASKICI MI?

İdeolojik temelli yaklaşım, sürekli referans alınan 2. Abdülhamid’in konuya yaklaşımından daha baskıcı ve yasakçıdır.

Geçmişten örnekler vermek gerekirse, 1900’lerin başlarında Türkiye’nin Batı bölgelerinde, özellikle Trakya’da üretilen şaraplar, Selanik, İstanbul ve İzmir Limanlarından, daha sonra Tekirdağ limanından başta Fransa olmak üzere Avrupa’ya gönderilmekte, yıllık ihraç edilen şarap miktarı 300 milyon litreyi aşmaktadır.

Günümüzde aradan geçen 120 yıllık sürede şarap üretimi -aynı bölgeler dahil- bütün Türkiye’de 65-70 milyon litrenin üzerine çıkamamaktadır.

Türkiye’de üretilmeyen ithal ‘viski’ satışları, yerli üretim rakı üzerine aşırı yüklenen vergi politikası nedeniyle son 8 yıllık süreçte 10 kat artmıştır.

Sonuçta alkol diyerek geçmemeliyiz.”

Aksi halde inançların ardına gizlenerek, iç pazarı yabancı sermayeye teslim etme girişimlerini anlamakta çok zorlanırız.

MEMLEKET İSTERİM

“MEMLEKET isterim/Ne zengin fakir, ne sen ben farkı olsun/Kış günü herkesin evi barkı olsun.”
Cahit Sıtkı TARANCI

ÇİN VE ALMAN AŞISININ FARKI

ÖNCE bir şeyi düzeltelim. ‘Çin aşısı’, ‘Alman aşısı’ gibi isimler doğru değil. Kafaları karıştırıyor. Önemli olan aşının üretim biçimi. Sinovac’ın aşısı, çok uzun yıllardır bilinen metotla üretilen ‘inaktif’ aşı. Yani ölü virüsten üretilmiş. Bu denenmiş ve güvenli bir teknik. Buzdolabında muhafaza edilebiliyor. Bu avantaj.

‘Alman aşısı’ denilen Alman BionTech şirketinin geliştirdiği ‘Comirnaty’ adlı aşı. Bu mRNA bazlı bir aşı. Yeni sayılabilecek bir teknik. Virüsün tamamı yerine bir parçası kullanılıyor. mRNA bazlı aşıda virüsün kimliğini vücuda tanıtılıyor.

Her iki aşının da faz 3 çalışmaları Türkiye’de yapıldı.

Yıllar sonra üniversitelerde ders olarak okutulacak dönemden geçiyoruz. Çocuklarımız, torunlarımız yıllar sonra kim bilir nasıl anlatacak bu dönemi. Bu virüs milyonlarca kişiye bulaştı. Ülkemizde her gün sayısız aile bir sevdiğini kaybediyor. Almanya’da yaşayan gazeteci dostumla konuşuyoruz. Sadece Almanya’da 1000’i aşkın vatandaşımız virüs yüzünden vefat etmiş. Diğer Avrupa ülkelerini de sayarsanız, varın hesap edin sayıyı...

Almanya kısmi sert karantina uyguladığı halde her gün bine yakın kurban veriyor bu virüse. Yılbaşı kutlaması yasakmış orada da. Beş kişiden fazla da bir araya gelinemiyormuş. Almanya, BionTech aşısıyla 80 yaşın üzerindekileri başlamış aşılamaya. Düne kadar 70 bine yakın yaşlı ve yaşlılar yurdu personeli aşılanmış. Aşı olmak isteyenlerin oranı yüzde 70’lere varıyormuş orada. Geri kalanın bir kısmı da kararsız. Aşı olmak istemeyenlerin oranı ise son derece düşükmüş. Hatta aşı sevkıyatının gecikmesi tartışmalara yol açmış. Alman Sağlık Bakanı’nın “Sabırlı olun” demekten dilinde tüy bitmiş diyorlar...

KORUYUCU VE ÖLDÜRÜCÜ AŞI

Türkiye’deki tartışmalara bakıyoruz. Galiba iyi anlatılmıyor. Düne kadar “Grip-zatürre aşısı bulamıyoruz” diye feryat edenlerin çoğundan ses yok. Bunlar koruyucu aşı. Halbuki koronavirüs öldürücü. Bunu biliyoruz, ilacı yok. Mevcut bir-iki ilaç da yoğun bakım süresini azaltıyor, o kadar. Tek çare aşı. Aşı olan bu virüse karşı bağışıklık kazanacak. Bu kesin. Aşı olmayan ise endişe ve korku içinde yaşayacak. Eğer ülke nüfusunun yüzde 60-70’i aşı olursa düze çıkacağız.

BİLİYOR MUSUNUZ?

BURSA milletvekili Erkan Aydın’ın, Bursa Büyükşehir bünyesindeki Kozahan’daki restorasyon rezaletinin durdurulmasını istediğini...
BİLGi-HISTORIA 1923 Tarih ve Kültür dergisinin 8. sayısının çıktığını, bu dosyada ‘Kadın Nedir? Cins-i Latife Tarihsel Bakış’ gibi kadın yazılarının yer aldığını...

KİTAPLAR

Onur Öymen ‘Baskılara Direnirken’ (Remzi), Priscilla Mary Işın ‘Bereketli İmparatorluk: Osmanlı Mutfağı Tarihi’ (VakıfBank Kültür), Ayşegül Kalem ‘Hiç Bitmio’ (İlksatır), Alper Kul ‘Dışarıdakiler’ (İnkılâp), Şenol Çarık ‘Bitmeyen Kriz’ (Halk), Mavisel Yener ‘Şarkım Nerede?’ (İlksatır), Eşref Karadağ ‘Dedem Bir Maymun’ (Bilgi), Ali Kazma ‘Hatırla’ (Umur).