Üçüncü Harname(Eşek Kitabı)

’Eşek’ denilince kitabı baştan kavramakta zorlanıyorsunuz

Yazarı ’Ord. Prof. Dr. Hayrullah Şanzumi’ diye geçiyor. ’Takdim’i yazan Maşuk Fatih Gülşehri ve Taha Uğur Türkmen, "Şanzumi’nin Nasreddin Hoca’nın rahle-i tedrisatından geçmiş bir mizah adamı olduğunu ve bir kültür hizmetine imza attığını" belirtirlerken kitabın editörü ’yazarla’ ilgili şöyle diyor:

"Eve o bazılarına göre bir deli, bazılarına göre bir veli, Prof. H.Musa Taşdelen’e göre bir radikal. Bana göre bir insan-ı kámil.."

Biz ’Ord. Prof. Şanzumi’yi bulduk ve sorduk:

Nedir bu eşekli kitap!..

- Osmanlı’da bugüne kadar eşekle ilgili iki kitap yazılmıştır. Biri, 1600’lü yıllarda Şeyhi’nin yazdığı ’Birinci Harname’, Fatih’in Bizans’ı almasından sonra daha Tokatlı matematikçi Molla Lütfi’nin yazdığı ’İkinci Harname’... Osmanlı’daki yanlışlar hicvediliyor. Birincisi eleştirilerinden ötürü zindanda ölmüş; ikincisinin balta ile boynunu almışlar. ’Üçüncü Harname’yi yazan beni de yok etmesinler diye onun için adım ’Hayrullah Şanzumi’... Edebiyatta ’mahlas’ vardır, ben de onu kullandım.

Kitabınızda neyi anlatıyorsunuz?

- Bizim tarihimizde, eşekten başka eşekliği ve eşşekoğlu eşşekliği... Bir bakıma şanzımanı dağılmış bir milleti rehabilite etmeyi amaçladım. Okuyunca nereye oturtacağınızı bilemem ama bir kültür harmanlaması görebilirsiniz. Özetlersek; bu dünya eşeklik yapmaya değmez. Eşeği ’öpen’ mutlaka ’yellenmesine’ katlanır.

Günümüz siyasetinde ’eşek’lik var mı?

- Türkiye’nin kaderinde oynayan birçok olay vardır. Turgut Özal, çocukken eşekten düşüp kolunu kırmış, sakat kalmıştır. Bu nedenle Hava Harp Okulu sınavlarından elenmiştir. 1990’lı yıllarda, askerin PKK ile mücadelesinde mayın arama tarama konusunda uzman olan ’Reşo’ adlı eşek büyük hizmetler ifa etmiş ve sonunda emekli olmuştur. Reşo’nun bakımı halen askeri bir tesiste sürmektedir. Cumhuriyet’in ilk kurulduğu yıllarda, Mustafa Kemal ve İsmet İnönü zamanında eşeğe binmesini bilmeyenler kaymakam olarak atanmıyormuş. O zaman yol yok tabii.. Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez, ABD Başkanı Bush’un korkak, eşek ve sarhoş olduğunu söyledi. Bu söz Bush’a karşı dünyada yükselen tepkinin bir ifadesiydi. Eğer bir Türk Başbakanı, Bush’a hakaret etmek istese asla eşek demez, kesinlikle ’eşşekoğlu eşşek’ derdi. Çünkü eşeklik üniversal bir olgudur; fakat ’eşşekoğlu eşşeklik’ tabiri sadece Anadolu insanının dilindedir. Biz eşekle imtizaç etmiş milletiz. Etiyopya’da ’Eşek Hastanesi’ olduğunu bilir miydiniz?

SOSYOLOJİK YORUM

Kitabı okurken hem gülüyor, hem düşünüyorsunuz. "Osmanlı’dan beri üçüncü ’Harname’yi 50 yıllık birikimiyle ortaya çıkarttığını söyleyen yazar, aslında bir üniversitede sosyoloji profesörü...

Öğrencileri kendisiyle alay etmesinler diye gerçek adını açıklamıyor.

Sosyolojik yorumlarında ’suç’ unsuru bulunmadığını savunuyor.

Bu arada ’Şanzumi’ sözcüğünün Afganistan’da bir köy adı olduğunu da bildirelim.

Kitabını tanıdığı, AKP Adıyaman Milletvekili Mehmet Özyol’a, İlber Ortaylı, Nevzat Yalçıntaş, Osman Durmuş, Emin Gürses ve bize göndermiş. Kitabı ’Mefkure Yayınları’ basmış ama piyasada bulunmuyor. Çünkü, yayınevi sahibinin başına ’çek’ten bazı olaylar gelmiş, bunun üzerine bazı yayınevleri ile görüştüğünü söylüyor.

Son söz; Eşeğin nesli tükense bile insanoğlu varoldukça baki kalacaktır, eşeklik ve eşşekoğlu eşşeklik!..

İtiraf

MALEZYA Başbakanı Abdullah Ahmet Bedevi diyor ki:"Dünyanın en büyük yolsuzlukları İslam ülkelerinde yapılıyor. Yabancı yatırım istiyorsak, bu yolsuzluk imajından kurtulmamız gerekiyor" (Hürriyet, 29.8.2006).

İslam ülkelerindeki yoksulluk ve kötü yönetimler nedeniyle yolsuzluğun büyüdüğünü söylüyor. Bu ’itiraf’a aynen katılıyoruz.

Acaba biz kaçıncı sırada yer alıyoruz?

Salim EREL

SSK ve TÜFE

ÜÇ yıl evvel (2001-2002) medyanın gündeme getirmiş olduğu SSK işçi emeklileri zammının; hükümet tarafından TÜFE farkı gözetilmeksizin hálá yansıtılmadığını esefle karşılamaktayım. Bu hususta mahkemeye başvuran ve davasını kazanmış olan bir vatandaş mevcuttur. Bu kişi, hak ettiği maaş zammını ve birikmiş toplu TÜFE farkını mahkeme kararıyla almıştır. Örneklediğim bu kişi gibi yüz binlerce SSK emeklisi bu sorundan mustariptir. Hükümet niye ilgilenmiyor?

Mustafa GÜVEN

Biliyor musunuz

SHP Genel Başkanı Karayalçın’ın, CHP’nin, Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından seçilmesi için parlamentonun verdiği olanakları ve mekanizmayı işleterek Anayasa değişikliği önerisi vermesi gerektiğini, böylece AKP’nin buna mecbur kalacağına inandığını söylediğini...

MHP Genel Başkan Yardımcısı Dr. Oktay Vural’ın, "Yakın zamana kadar milletimize alt-üst kimlik tanımlamaları yapan, ’Türkiyeliliği’ ısrarla vurgulayan Başbakan’ın, son çıkışı ile erbabı olduğu takıyye anlayışının yeni bir örneğini verdiğini" söylediğini...

ÜÇ aylık bir eğitimle bilgisayar mühendisini dağa gönderen Genelkurmay’ın hiç mi suçu yok? Niye yazılmıyor. Ordu bu insanlardan başka türlü yararlanamaz mı?

Mesaj panosu

Necmi YAĞIŞLI

BUNDAN böyle şehit anaları, babaları, kaybettikleri evlatlarının ardından, "Ne şehit oldu ne gazi... Lübnan yolunda gitti Niyazi" diye ağıt yakacaklar.

Enis DENİZ