STRATEJİ, entegre sistem, planlama takvimi, rehber, teori, performans, verimlilik, etkinlik gibi sözcükleri belediye başkanlarının ağzından pek duyamazsınız. Kartal Belediye Başkanı Arif Dağlar’la konuşurken, vizyon, misyon ve hedefinin ne olduğunu anlıyorsunuz. Yerel yönetimde kendisine özgü bir teknik, bir model yaratmış. Buna Türkiye’de ilk kez ’belediyeler arasında’ Stratejik Yönetim Sistemi adını vermiş. Belediyeyi doğrudan yönetmiyor, kurduğu yedi özel sistemi denetliyor.
Bu sistemler ’Zaman ve Süreç’, ’Kalite’, ’Risk’, ’Performans’, ’Çevre’, ’Kriz’, ’İş ve işçi sağlığı ve güvenliği’ başlıklarını taşıyor; ortak adı da ’Kartalite’; yani Kartal’da yaşam kalitesini yükseltme projesi... Katılımcılık, birlikte yönetmek, sosyal ve çağdaş belediyeciliği esas alan bir anlayış. Klasik bir model saymayın, uygulamak önemli.
Özel sektörden Hamidiye sularının genel müdürlüğüne getirilmiş; oradan da Kartal Belediye Başkanı seçilmiş Dağlar... Bayburtlu ve İktisat Fakültesi mezunu; Milli Görüş’ten geliyor; Tayyip Bey’in küçük bir modeli.
Kartal’ın E5’in üzerindeki Hürriyet Mahallesi’nde (Kurfalı), ’Yaşam Kalitesini Yükseltme Merkezi’ne girerken, alt katta kadın sağlığı merkezi, spor salonu, bilgisayar merkezi, aşevi, PTT, emlak vergisi bürosu, Vakıfbank, muhtarlık, çok amaçlı tiyatro ve gösteri salonu, meslek edindirme kursları ve kütüphane... Önünde de açık park ve kafeler... Onlarca insan girip çıkıyordu. 9 bin metrekarelik ’küçük bir hizmet kompleksi’ denilebilir. Özetle tüm hizmetler (bu mahallede 50 bin kişi yaşıyor) mahallelinin ayağına gidiyor. Bunun gibi yedi ’Yaşam Kalitesini Yükseltme Merkezi’nin olması da, ’başarı’nın bir göstergesi sayılmalıdır bizce.
’KADİM’ NEDİR
Başkan Arif Dağlar’a göre halk sorunlarını bilmiyor veya ’kader’ olarak görüyor. "Tüm haneleri özel ekiplerle taratmış ve ’Kartal Değerlendirme Araştırma ve Geliştirme’ (KADİM) birimini oluşturmuş. (Arapça olan Kadim’in anlamı edebi, ezeli...) Yani 500 binlik nüfusun ’emar’ını çıkartmış. 66 bin hanenin 44 bini taranmış; işsizlerden engellilere kadar tek-tek tespit ve analizler yapılmış. Bunun sonucunda kişiye özelin dışında ’sistematik’ çözümler üretilmiş. Örneğin, bir yaşlının sürekli ambulans ihtiyacı varsa, bu sisteme dahil oluyor ve ihtiyacının düzenli takibi yapılıyor.
BM VE ZAHA HADİD
AKP’li belediyeler arasında farklı bir uygulama bu... Başkan Dağlar, bu modelini BM’de düzenlenen ’Bilişim Çağında Sürdürülebilir Kentleşme Forumu’nda örnek proje değişik ülkelerden gelen belediye başkanlarına ve şehir planlama uzmanlarına anlatmış. Bize de anlattı ve gösterdi. Büyükşehir’in bir modeli var; İstanbul’un yükünün tek merkezden çoklu merkezlere dağıtılması... Alternatif merkezlerden en önemlisi de Kartal oluyor. 550 hektarlık bir alanda özel bir proje uygulaması ile Kartal’daki değişimin önemli bir adımı da atılıyor.
İrak kökenli İngiliz vatandaşı dünyaca ünlü mimar Bayan Zaha Hadid’in hazırladığı ’Kartal Kentsel Tasarım Projesi’ ile taşocağı, eski çimento fabrikası ile özel sektöre ait 50’ye yakın fabrika ve atölyenin kalkmasıyla yeni ve modern bir ’şehir’ kurulacak. 120 bin kişiye yeni ’vasıflı istihdam’ yaratılacak. Büyükşehir’in, Küçükçekmece’deki benzer projesi ise aynı dinamikleri yakalayamadığından (özellikle de kamulaştırmada büyük sorunlar yaşandığından) henüz bir haraketlilik ortaya çıkmamış. Dilenir Kartal projesi de ’akamete’ uğramaz.
Her yıl Kartal’da ikamet eden yaklaşık 5 bin üniversite öğrencisine -başvurduğu takdirde- ayda 100 YTL burs veriyor. İlk ve ortaöğretimde de ihtiyacı olanlara ayda 50 YTL...
PARTİCİLİK YAPMAM
Mütevazı ve uyumlu kişiliğinin yanında katılımcılığa önem verdiği dikkat çeken Belediye Başkanı Arif Dağlar, "Yönetimde esas ilkem sistemdir.Çünkü sistemler particilik, korumacılık, yandaşlık yapmaz.Özel istekleri yerine getirmem, yasalara ve planlara uygun hareket ederim" diyor ve şöyle devam ediyor: "İmar izni için tüm projeler, ’Kent Estetik Kurulu’nun uzmanlarının denetiminden geçmek zorundadır. Söz değil eylem; teori yerine pratik olmayı ilke edinmişimdir. Her işi takvime bağlarım. Kriz yönetmektense risk yönetmek her zaman daha ekonomiktir. Belediye bütçesinde öngörülen değil gerçekleşen bütçeye önem veririm. Bizim bütçemizde gerçekleşme oranı % 96’dır.
Her şeyin başı eğitimdir; bunun için 100 milyon YTL’lik bütçemizin % 6’sı eğitime ayırıyoruz.
Kartal’da ikamet eden yaklaşık 5 bin üniversite öğrencisine -başvurduğu takdirde- ayda 100 YTL burs veriyoruz. İlk ve ortaöğretimde de ihtiyacı olanlara ayda 50 YTL...
Halkın memnuniyetini anketlerle sürekli takip ediyoruz. Örneğin, göreve başladığımda ’mutluluk’ endeksi %74.5 iken bu oran bugün % 95.4’e yükseldi. Kültür ve sanat yatırımlarının en önemli projesi de Sinema Atölyesi..."
Kartal’a yeni bir belediye binası yapılıyor. Koşuyolu Kalp Hastanesi, Kartal’a taşınmış; Anadolu Yakası Adalet Sarayı bu bölgede yapılıyor. Kartal Stadyumu başka yere taşınıp altı otopark, üstü park olacak... 2011’den itibaren Kadıköy metrosuyla 23 dakikada ulaşılabilecek; Crouise gemilerinin de yanaşabileceği 1000 yat kapasiteli marina yapılacak. Üniversitelerin bölgeye gelmesi için görüşmeler yapılıyor. Başkana son dört yılda ne kadar yatırım yapıldığını sorduk; "Büyükşehir ve devlet yatırımlarıyla birlikte 1 milyar YTL" dedi. Bütün bu projelerin sonunda ne olacak? İstanbul-Kartal arasındaki 2.5 milyon kişilik insan sirkülasyonunun ortadan kalkması bekleniyor.
AKP’li bir belediyeden neden bu kadar söz ettik.
AKP Genel Merkezi’nin, Büyükşehir ve ilçelerinde yaptığı aylık anketlerde 50’nin üzerindeki oy çıkan belediyelerden biri.. Bunların içinde en başarılısı da Fatih... Yerel seçimler yaklaşırken, aday olacakların bu yazıdan çok şey öğreneceklerini sanıyoruz.
GÜNÜN SÖZÜ
"Arkanı güneşe çevirme, gölgen önüne düşer."
(Tagore)
Biliyor musunuz
İZMİR’de, Ege-Koop’un hafta sonu yapılan ve 6 saat süren ’Günümüz Olaylarında Atatürk’ (Katılımcılar; Yekta Güngör Özden, İsmet Solak, Prof. Dr. Ergün Aybars, Murat Güztoklusu, Prof. Şükrü Kızılot, Dr. Mustafa Palaoğlu) panelinde konuşan Genel Başkan Hüseyin Aslan’ın, üyelerin ve panel katılımcılarının talepleri üzerine ’Ulu önderi küçük düşürmek ve modern Türkiye’nin geleceğini karartmak’ gerekçesiyle ’Mustafa filmini izleme ve izlettirme’ başlıklı bir imza kampanyasına öncülük ettiklerini açıkladığını... TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Emin Koramaz’ın, Meclis gündemindeki Kamu İhale Yasası’nda değişiklik tasarısının ’Kamu İhale Sisteminin serbestleştirilip, kuralsızlaştırılmasının amaçlandığını, yasalaşması ile mühendislik ve mimarlık hizmetlerinin kamu denetimindeki fonksiyonu gerileteceğini ve önemli hak kayıplarına yol açacağını’ söylediğini...