İlginç 3 rapor

DÜNKÜ ‘Tekelcilere ilginç beraat’ yazımızın ardından Tekel’in 2. el makinelerinin Türkiye’ye girişi ve çıkışı hakkında üç ayrı rapordan söz etmek istiyoruz bugün...

Mahkeme, beraat kararını İTÜ’nün raporu üzerine verilirken; Tütün Üst Kurulu’nun raporu ve sonunda Tekel Yönetim Kurulu’nun kararı üzerine makinelerin geriye gönderildiğini anımsatalım.

Üç rapor özetle şöyle:

TÜTÜN ÜST KURULU’NUN RAPORU

Makineler Tokat’a getirilince Tütün Üst Kurulu uzmanları, montaj aşamasında bir rapor hazırlıyorlar. 8.11.2004 tarihli raporda, ‘...makinelerinin şase ve ana iskeletlerinin eski ve kullanılmış olduğu, geniş kapsamlı tadilat ve revizyona tabi tutularak kullanılmış şase üzerine yeni elektrik, elektronik aksamlar ve hareketli mekanik parçaların ilavesiyle revize edilerek toplandığı...’ belirtiliyor.

Yani bu rapordan makinelerin ‘toplama’ olduğu açıkça anlaşılıyor.

İSO’NUN RAPORU

TEKEL
, Tütün Üst Kurulu’nun raporundan rahatsız olunca İSO’dan yeni bir rapor talep ediyor. 22.12.2004 tarihli raporda ‘...makinelerin etiket bilgilerinin yanında genel görünümleri, çalışan parçaların aşınma ve yıpranma durumları, makineler üzerindeki mekanik, hidrolik ve pnömatik elemanların ve elektrik ve elektronik donanımlarının kullanılmamış ve yeni olup olmadıkları gibi hususlar dikkate alınarak, bu makinelerin kullanılmış ve eski olduklarına dair herhangi bir bulguya rastlanmadığı...’ vurgulanıyor.

İTÜ’NÜN RAPORU

Üst Kurulu’nun makinelerin iade kararı üzerine makineler Erenköy Gümrüğü’ne getiriliyor. Gümrük, İTÜ’den ‘yeni ve kullanılmamış’ olup olmadığı yönünde rapor istiyor. İTÜ Makine Fakültesi’nden Prof. Mete Şen, Prof. Kadir Kırkköprü ve Doç. Erdem İmrak’tan oluşan heyetin 5.7.2005 tarihli raporunda ‘... bazı elemanların üretim tarihi itibariyle tespiti yapılan makinelerin imalat tarihinden önceki tarihte imal edildiği, ancak bunların görünüm, teknolojik özellikler, aşınma ve yıpranma durumları dikkate alındıklarında ‘yeni’ halde oldukları saptandığı’ belirtilerek ‘Sonuç olarak, 4 adet sigara paketleme makinesinin ve makinelerin montaj, bakım ve onarım aparatlarının yeni ve kullanılmamış oldukları, 2004 yılında imal edildikleri tespit edilmiştir’ deniliyor.

İTÜ gibi saygın bir üniversitenin bu raporunda yer alan ‘...bazı elemanların makinenin imalat tarihinden önceki tarihte imal edildiği...’ ve ‘makinelerin montaj, bakım ve onarım aparatlarının yeni ve kullanılmamış’ ifadelerinden ne anlamak gerekiyor? Yeni mi yoksa 2. el olduğu mu ifade edilmek isteniyor.

Yoksa ‘anlayan beri gelsin’ mi demek gerekiyor?

Raporda dikkat çeken bir başka husus da, İspanyol menşeli MTS (Mediterraian Tobacco Systems) marka olduklarının belirtilmesi... Oysa, bu firma MTS TOBACCO, S.A., 2. el makine yapımcısı olan firmadan makineleri alıp Tekel’e kiralayan Şenol Çelik’in şirketinin ismidir. Bu da, raporu hazırlayanların, konuyu ne kadar yüzeysel inceledikleri anlamına gelmiyor mu?

(Bilindiği gibi Şenol Çelik, Tekel’den 2003 ve 2004 yıllarında çok ucuz fiyatla tütün satın alan Weserfrucht GmbH. firmasının da sahibi. Ancak firması yaklaşık 39 bin ton seçme tütün aldıktan sonra vecibelerini yerine getirmediğinden dolayı 900 bin dolarlık teminatının yakıldığı, geriye kalan tütünlerin bir bölümünün daha ucuz fiyatla Dubai’de yerleşik Interlink firmasına satıldığı biliniyor.)

BERAAT KARARI VE AÇMAZLAR

SONUÇ olarak... İSO ve İTÜ raporları, bir anlamda Tütün Üst Kurulu’nun raporunu teyit ediyor. Ancak kapalı ifadelerle (yoruma açık bırakılarak) makinelerin yeni olduğu da vurgulanıyor.

Garip olan, Üst Kurul’un raporu üzerine makinelerin, Tekel Yönetim Kurulu’nun kararıyla yurtdışı edilmesi... Buna karşılık yargı aşamasında İTÜ’nün ‘yeni’ olduğuna ilişkin rapor ve Tekel Yönetim Kurulu’nun kararıyla Tekel’in dolayısıyla Hazine’nin hiçbir zararının olmadığını dikkate alarak beraat kararı veriyor.

Bu arada şu akla geliyor:

Yargı sürecinde, ‘ihaleye fesat’ suçunun oluşmasına neden olan:

a) Üretici firmaların saf dışı edilmesi için yeni makinelerin teslim süresinin 10-12 ay olduğunu bilen Tekel yönetiminin şartnameye 3 ayda teslim şartının konulduğu,

b) Geri kalan 2. el üretimi yapan iki firmadan birini (MTS firmasını) Genel Müdür Sezai Ensari’nin bu firmanın ortağı ile birlikte ziyaret etmesi, bu firmanın işaret edilmesi anlamına geldiği (rekabet ortamının yok edilmesi),

c) İhalede sadece bir firmanın (MTS) fiyat verdiği,

d) İhale dosyasını inceleyen Kamu İhale Kurulu’nun, 24.3.2005 tarihli kararında ihalenin birçok yönü ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na aykırılıkları tespit edildiği, halde mahkemece dikkate alınmaması dikkat çekiyor.

Yarın: Tekel’in hiç zararı yok mu?

Suçlular belli

MALATYA’da ‘Rota virüsü’nü baştan kimse dikkate almadı. Suçlular mı; ‘Sudan olabilir de, olmaz da’ diyen Vali Yardımcısı ile ‘Suyumuz tertemiz, huzur-u kalp içerisinde içilebilir’ diyen Belediye Başkanı Cemal Akın’dır.

Malatya layık olduğu şekilde mi, yoksa olmadığı şekilde mi yönetiliyor?

F K.-MALATYA
Yazarın Tüm Yazıları