Hamzabeyli manzarası

TEM otoyolunun Edirne bitiminden sağa dönüldüğünde, Lalapaşa ilçesinin az ilerisinde Hamzabeyli gümrük kapısı karşınıza geliyor. Karşıdaki Bulgar kapısının adı Lesovo...

Bizimki 19 Haziran’da açılmış; noksanları çok, proje ve inşaat hataları ile dolu... Hele dördüncü bir TIR kanalı var ki; hiçbir araç geçemez... Çünkü binanın saçağı, bu ‘kanal’ın üzerine isabet ediyor. Bulgar sınır kapısı daha güzel ve derli toplu... AB’ye girecek Bulgaristan’a yakışan bir tesis olmuş... Projenin danışmanlığını İsveçliler yapmış...

Bizimki ise ‘bayındırlık’ standartlarının en alt düzeyi sanki... Bu projeyi kim yapmış, kim onaylamış! Müteahhidin projedeki hataları bildirmesine karşın düzeltilmemesi büyük bir umursamazlık...

Bu kadar basiretsizlik olamaz... Bizi Bulgaristan’a mahcup edenlerin kulağını, Maliye Bakanı ve Edirne Milletvekili Kemal Unakıtan çekmeli. Açılış için Bulgarlar’dan üç kez erteleme talep etmemiz de ayrı bir ayıp!

İhracatçıların çok yakındığı Kapıkule sınır kapısındaki yığılmaların da böylece hafifletilmiş olması gerekiyor. Bakalım bu düşünüldüğü gibi olacak mı?

103 KM DAHA KISA

Hamzabeyli, Türk TIR’ları ve otobüs şoförlerinin uğrak yeri olan ‘Yanbol’a (Beşyol) 80 kilometre uzaklıkta ve Romanya ve Ukrayna gibi ülkelere giden araçlar için 103 km daha kısa bir güzergah... (Bu arada hatırlatalım, Bulgaristan’da mazota 5.5 ayda %21.2 oranında zam yapılmış; yıllık zam oranı %23 olmuş.)

Yol boyunca binlerce dönüm arazi ekilememiş; nadasa bırakılmış gibi... Hele üzüm bağlarını ot tutmuş... Bakımsız meyve ağaçları olduğu gibi duruyor. 15 yıl önce böyle miydi? Her yer ‘çiçek bahçesi’ gibiydi.

Komünizmin çökmesinin ardından özelleştirmeyle elden çıkartılan eski kooperatif tesislerinin çoğu hálá enkaz halinde... Bulgaristan, AB’ye girerken bunları toparlamanın çabası içinde... ‘SAPARD’ denilen AB kredi fonlarıyla şimdi şarapçılık, mandıracılık ve et kombinaları ayağa kaldırılmaya başlanmış... İnanılmaz ölçüde yoksulluk çeken, çoğu eğitimsiz Türklerin bulunduğu bölgeler, yıllık 13 milyar Euro’luk bütçeden hemen hemen hiç pay almamış dört yıl içinde... Seçimlerde Türklere verilen sözlerin tutulmadığı ileri sürülüyor.

Bir ilgili çıkıp da şu evrakı şöyle doldurursanız para desteği alırsınız, dememiş. Örneğin, ormanların kullanımını da kendi yandaşlarına tahsis ettirmiş HÖH... Bu çok ciddi eleştirilen bir konu. HÖH’ün oylarının %80’i Türklerden geliyor.

Ekonomik yapıya gelince... Yabancı yatırımcıların başını Avusturya ve Almanya bankacılık-sigortacılık, leasing , telekominikasyon, lojistik, inşaat, gıda perakendeciliği sektörlerinde ‘ağırlıklarını’ koymuşlardır. Yunanistan’ın da ülke dışında bu kadar yatırımı olmadığı bu sektörlerde üçüncü sırada yer aldığını söylemek şaşırtıcı sayılmamalı... İngilizler ve Hollandalılar, tarım ve hayvancılık yatırımlarına çoktan girmişler; önemli miktarlarda araziler satın almışlar. Bizim yatırımcılarımız, tarım topraklarının Türkiye’den daha ucuz olduğunu görmelidirler.

Ama hem siyasetin, hem de ekonominin arkasında bir Rusya faktörü olduğunu herkes bilmeli.

Sosyalistler geliyor

BULGARİSTAN’da, 240 milletvekili seçilecek parlamento seçimleri için bugün ülke içinde ve dışında 3.5 milyon seçmenin oy vermesi bekleniyor. Bulgar resmi ‘Toplumsal Görüşü Araştırma Vakfı’nın en son anketine göre barajı beş parti geçebilecek.

Partilerin oy oranları şöyle:

Sosyalist Parti (eski komünistler- BSP) %35-36, NDSV (Çar’ın partisi) % 20-21, Nadejda Mihailova’nın Demokratik Güçler Birliği (ODS) %8.5-9.5, Ahmet Doğan’ın Hak ve Özgürlükler Hareketi (DPS) % 8-9; eski Başbakan İvan Kostov’un Güçlü Bulgaristan İçin Demokratlar (DBS) %5-6, Sofya Belediye Başkanı Stefan Sofyanski’nin önderliğindeki Popüler Bulgaristan Birliği (VMRO) %6, aşırı milliyetçi ATAKA (Hücum) %4.5-5... Eski öğrenci direnişinin lideri Emil Koçlukov’un başkanlığındaki Novoto Vreme (Yeni Zaman) %4-5... Türk bölgelerini Türk adaylara bırakan Aleksandr Tomov’un, sosyal demokrat ‘Gül Koalisyonu’nun barajı zorlayabileceği iddia ediliyor. ‘Euro-Roma’nın (Çingene Partisi) kurucu lideri eşcinsel şarkıcı Azis’in gösterişli kıyafeti ve makyajı kamuoyunda büyük ilgi görüyor. Saçları da İstanbul’daki ‘Şakşuka Tarık’a benziyor. Ülkedeki 750 bin Çingene’ye karşılık parlamentoya girme şansının olmadığı belirtiliyor.

ÇAR ADAY OLMUYOR

Başbakan Simeon Saksoburgotski, geçen seçimde olduğu gibi yine aday değil; ‘Ben Çar’ım’ diyerek Bulgaristan siyasetinin ortasında bir manivela gibi. Ancak, 2001 seçimlerdeki gibi ‘Çar rüzgarı’ hissedilmiyor. Sosyalist Parti iktidar olursa partisi muhtemelen ortak olabilecek hükümete. ‘Çar’, 1.5 yıl sonra Cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olabilir. HÖH lideri Ahmet Doğan TV’deki son konuşmasında, ‘kilit parti’ konumunda olduklarını ifade etmesine rağmen, siyasi gözlemciler anketlerin dışında bir tablo ile de karşılaşılabileceğini ileri sürüyorlar. Bulgaristan’ın dengeleri çok farklı, ülke üzerinde ‘oynayan’ birçok ülke var.

Amerika, yıllar önce yüzlerce Bulgar gencini yetiştirdi, onlar bugün siyasette artık. ABD, Sofya’nın göbeğinde Balkanların en büyük elçilik binasını yaptı; iki NATO üssünün yapımı da gündemde...

Sonuç... Seçim sonuçlarının ülkeye ‘istikrar’ getirmeyeceği yolunda değişik yorumlar yapılıyor. Batılı gözlemcilere göre, ‘AB kapısının eşiğinde olan ülkede bu seçimlerde eski komünistlerin yükselen değer olması Bulgaristan’a mutluluk getirmez’... Aynı şekilde aday olmayan eski İçişleri Bakanı Bonev’in, ‘Bir hükümet kurulsa bile 7-8 ay sonra düşebilir’ biçimindeki sözleri bu iddiayı doğrular mahiyette görülüyor.

Biliyor musunuz?

KAYSERİ Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Vekili iken Erdemir Yönetim Kurulu üyeliğine getirilmiş olan Ahmet Erkan’ın, Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci’nin akrabası ve Kayseri Hacılar ilçesinden hemşeri (aynı zamanda Abdullah Gül’ün de yakını) olduğunu...