EXPO’yu unutmayın

Kent, inanç, tarih ve gastronomi turizmi açısından çok zengin seçenekler sunuyor. İzmir’in ‘yarım’, Antalya’nın da ‘tam’ EXPO’sundan sonra Hatay’ın EXPO’suna ‘özel’ denmesi, projede hiç devlet katkısı olmaması nedeniyle ifade ediliyor. EXPO’ya bırakın kaynak aktarılmasını, devletin temsilcileri ve iktidar yanlısı hiçbir kurumun amiri tarafından ‘ziyaret’ edilmemesi de dikkat çekiyor. Resmi olarak davet edilmelerine karşın.... Hatay Belediye Başkanı Dr. Lütfü Savaş, 1 Nisan’da başlayan fuar etkinliklerinin ‘Medeniyetler Bahçesi’ temasıyla yapıldığını anlatırken dünyanın her yerinden yaklaşık 2 milyon ziyaretçi beklediklerini söylüyor. Altı ay açık kalacak fuarın gündüz ve gece (22.00 kapanış) ziyaretçi sayısı 900 bini bulmuş. Savaş, “EXPO için birisi Antalya-Defne’de 250 dönüm, diğeri İskenderun-Arsuz bölgesinde 100 dönüm olmak üzere toplam 350 dönüm olan iki alan hazırlandı” diyor.

Her iki etkinlik alanında ziyaretçiler için Medeniyetler Bahçesi, amfiteatr, yurtiçinden ve yurtdışından şehir bahçeleri, endemik, tıbbi, aromatik bitkiler ve çiçek alanlarıyla “Gastronomi Köyü” gibi birimler yer alıyor. CHP’li 11 Büyükşehir Belediyesi’nin kentlerinin örnek modellerini Hatay’a taşımaları dikkat çekti. Tekirdağ nedense ‘bütçesi elvermediği’ gerekçesiyle projeye katılamamış... TBB Başkanı Kadir Albayrak, hiç olmazsa kendilerine ayrılan bölüme rakı-şarap, kiraz ve ayçiçeği motifleriyle sembolik bir model gerçekleştirebilirdi.

EXPO NEDEN DEĞERLİDİR

‘Exposition’ kelimesinin kısaltması olan EXPO’nun Türkçedeki karşılığı sergi ve fuardır. Yaklaşık 160 yıldır düzenlenen EXPO’lar kültür, sanat, tarih, eğlence ve ticaret alanlarında da büyük bir olimpiyat olarak bilinmektedir. Ayrıca FIFA Dünya Kupası ve olimpiyatlardan sonra dünyada ekonomik ve kültürel etki yaratan en büyük üçüncü organizasyonudur. EXPO organizasyonlarının süresi 3-6 ay arasında değişkenlik gösterebilmektedir. Hatay’daki dev organizasyon 1 Nisan 2022’de başlamıştır ve 6 ay sürecektir.

13 MEDENİYET VE 27 KÜLTÜR

Hatay, dünyanın 3. büyük organizasyonu olarak kabul edilen EXPO’yu, Antalya’dan sonra Türkiye’ye getiren ikinci şehir oldu. Dev fuar için Avustralya ve Çin gibi ülkelerin şehirleriyle yarışan Hatay, Başkan Lütfü Savaş’ın çabalarıyla 2017 yılında rakiplerini geride bıraktı ve bu dev fuara ev sahipliği yapmaya hak kazandı.

EXPO 2021 Hatay’ın ana temasına karar verilirken kadim kentin on binlerce yıllık tarihinden ve kültürel dokusundan ilham alınmıştır. Tarih boyu medeniyetlerin gelişmesinde ve ilerlemesinde işbirliği ve ortaklığın önemini anlatabilmek için ana tema “Medeniyetler Bahçesi” olarak belirlenmiştir.

NE AMAÇLANIYOR

13 medeniyet ve 27 kültüre ev sahipliği yapan Hatay aynı zamanda tıbbi, aromatik ve endemik bitkiler açısından da çok zengin bir kenttir. Hatay’da Türkiye’nin dörtte biri kadar endemik bitki mevcuttur. Hatay, 800 tıbbi-aromatik, 300’e yakın endemik ve binlerce bitki türüne sahiptir.

EXPO’21 Hatay’ın amacı şehrin endemik, tıbbi ve aromatik bitki çeşitliliğini, gastronomisini, kültürel zenginliğini, kadim tarihini ve turizm potansiyelini dünya ile paylaşmaktır.

Bununla birlikte 10 yılı aşkın süredir Suriye’de devam eden belirsizliğin Hatay’a olumsuz yansımalarının EXPO ile bertaraf edilmesi amaçlanmaktadır. EXPO ekonomik, sosyolojik ve psikolojik olarak yorulan Hatay’ın tarımına, turizmine, ticaretine, endüstrisine ve geleceğine katkı sunacaktır.

Başkan Savaş, “EXPO’nun Hatay’a bırakacağı miras ile daha yeşil, daha aktif ve daha mutlu bir Hatay ortaya çıkacaktır” derken, şu değerlendirmede bulunuyor:

“EXPO alanları, Hatay’ın ev sahipliği yapacağı büyük fuarların, konserlerin, seminer, panel ve söyleşilerin merkezi olacaktır. Hatay var oldukça EXPO alanları da yaşayacak ve devamlı cazibe merkezi olarak Hataylılara miras kalacaktır.”

LOGO VE MASKOT

EXPO’21 Hatay’ın logosu, 2011 yılında Amanos Dağları’nda araştırma yapan iki akademisyenin keşfettikleri ve “Barış Çiçeği” adı verilen çiçekten esinlenilerek tasarlanmıştır. Çiçeğin sahip olduğu 13 yaprağın Hatay’da yaşayan 13 medeniyeti temsil ettiği düşünülerek EXPO’21 Hatay’ın logosu olarak tescillenmiştir.

EXPO’21 Hatay’ın maskotları da yine şehrin değerlerinden olan “gazella gazella dağ ceylanları”ndan hareketle üretilmiştir. Dünyadaki yaşam alanları sınırlı olan ve yerel halk tarafından kutsal sayılarak koruma altına alınan dağ ceylanları, Defne ve Zeytin ismiyle organizasyonun keyifli dolu tarafını yansıtmaktadır.

HATAY’IN İLKLERİ VE ENGELLERİ

HATAY enlerin ve ilklerin şehridir. Hatay’a ilk olarak Museviler, MS 30. yılda Hıristiyanlar ve daha sonra Müslümanlar yerleşmiş. Antakya MS 638 yılından itibaren İslamiyetle tanışmış. Hem Musevilerin hem Hıristiyanların hem de Müslümanların Anadolu’daki ilk ibadet yerleri Antakya’dadır. Hıristiyan kelimesi ilk kez Antakya’da kullanılmıştır. Hıristiyanlığa inanan ilk kişilerden olan Habib-i Neccar’ın adı Anadolu’daki ilk camide yaşatılmaktadır.

Olimpiyatlar Atina’da başladı diye bilinir ama gayriresmi olimpiyatlar on yıllarca Antakya’da yapılmıştır. İpek Yolu’nun Akdeniz’e açılan kısmı yine Antakya’dadır.

İlk ışıklandırılan cadde Antakya’dadır.(Kral Herod zamanında “Herodit Caddesi”, şimdiki adıyla “Kurtuluş Caddesi”.)

Yine bununla birlikte rivayet odur ki Lokman Hekim Hatay’daki endemik ve tıbbi-aromatik bitkilerle ölümsüzlük iksirini bulmuştur.

Mezopotamya’nın tam kalbinde olan ve Bereketli Hilal’e ev sahipliği yapan Hatay, buğdayın ilk kez ehlileştirildiği yer olmuştur.

Hatay zeytinin anavatanlarından bir tanesidir. Hatay’ı, Kahramanmaraş ve Mardin ile birlikte tarihte ilk zeytinin yetiştirildiği yer olarak görmekteyiz.

Hatay ilklerin ve enlerin şehri olmasının yanında aynı zamanda UNESCO onaylı bir gastronomi şehridir. Kuzey Afrika, Ortadoğu ve Anadolu’nun kavşak noktasındaki Hatay’da yaşayan 13 medeniyet ve 27 farklı kültür, şehre ayrı bir lezzet ve çeşni kazandırmıştır.

HATAY’DAN KKTC’YE SEFERLER BAŞLADI

HATAY BB, denizden daha iyi faydalanabilmek; Hatay’ı ticaret, turizm merkezi yapabilmek ve tanınırlığını artırmak için “HADO” projesini başlatmış. Doç. Dr. Lütfü Savaş, “HADO ile KKTC seferlerini başlattık. HADO ile bayrağımızı Akdeniz’de dalgalandırmak istiyoruz” diyor. Seferler haftada iki gün Hatay’dan Girne’ye ve Girne’den Hatay’a olacak şekilde yapılmaktadır. Arsuz-Girne arası ise 140 deniz milidir. Sefer süresi yaklaşık 5 saattir. Bilet fiyatları öğrenci 400, sivil 600 Türk Lirası. 7 yaşından küçükler için seferler ücretsizdir.