En zoru iklim finansmanı!

Bu konferanslar, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi bünyesinde her yıl düzenleniyor. Küresel ısınmaya yönelik hükümetler arası ilk çevre sözleşmesinin yürürlüğe girdiği 21 Mart 1994’ten beri yapılıyor. İlki 1995 yılında Almanya’da yapıldı; bir önceki de (COP25) Madrid’de yapılmıştı.

“Paris İklim Anlaşması”, temelde iklim felaketini önlemek için yapılan bir plan. Glasgow Konferansı, Paris İklim Anlaşması’nın imzalandığı 2015’ten bu yana gelişmelerin değerlendirileceği ilk konferans. Nelerin başarıldığının veya başarılamadığının muhasebesi yapılacak. Bu yönden önemli bir konferans. Aslında geçen yıl yapılacaktı ancak salgın nedeniyle bu yıla ertelenmişti.

Paris Anlaşması’nın yapıldığı COP21’de belirlenen hedefler ise sera gazlarını azaltmak, küresel ısınmayı mümkünse 1,5 derece ile sınırlamak, iklim değişikliğinin etkileriyle mücadele etmeleri için yoksul ülkelere maddi yardım yapmaktı. Ama imzacı devletlerin net ve kararlı adımlar atmadığı görülüyor. Fosil yakıtlar eski hızla kullanılıyor. Bilim insanları Paris Anlaşması’ndaki hedeflere ulaşılabilmesi şansının giderek azaldığını söylüyorlar. Glasgow Konferansı’nda 2030 yılına kadar iklimin finansmanı pazarlık masasında olacak büyük bir ihtimalle. En tartışmalı konu da sanırım bu karbon finansmanı denilen konu olacak. Yani karbon piyasası ve karbon kredisi sisteminin nasıl işlemesi gerektiği. Yani çevreyi kirletenlerin, neden oldukları karbon salınımı için ödeme yapması, daha yeşil ekonomilerin ise karbon kredilerini satması. Ama asıl sorun, zengin ülkelerin gerçek bir değişikliğe yönelmek yerine bir nevi ‘parasını verip çevreyi kirletmesinin’ önüne nasıl geçileceği.

12 YIL ÖNCE NE OLMUŞTU

12 yıl önce Kopenhag’daki BM iklim zirvesinde zengin ülkeler önemli bir vaatte bulunmuşlardı. Zengin ülkeler 2020’ye kadar gelişmekte olan ülkelere iklimle mücadele için yılda 100 milyar dolar ayırma sözü vermişti. 2021’e geldik ama sadece 79 milyar dolar kaynak aktarıldı ve bunların çoğu hibe yerine kredi şeklinde veriliyor. Yardımlar hibe veya kredi şeklinde, ülkeden ülkeye direkt ya da kalkınma bankaları aracılığıyla aktarılıyor. 100 milyar dolarlık iklim fonundan Türkiye’nin payına düşen miktar da 3.1 milyar dolar. Bunun 12.5 milyon dolar ile 66.5 milyon dolar arasındaki bölümünün hibe olacağı söyleniyor. Türkiye OECD üyesi olarak daha önce yardım programında yer almıyordu. Bu yüzden uzun bir süredir Paris Anlaşması’nı onaylamayı geciktiriyordu. Ancak statü değişimiyle Paris İklim Anlaşması’na sonunda imza koyduk.

Bu konferansta tüm ülkelerin iklim değişikliğine karşı net ve kararlı adımlar atacağını teyit etmesi bekleniyor. İklim değişikliğine karşı ortak hedef olarak ortak bir takvim belirlenmesi de bekleniyor. Ama bunlar kolay değil. BM İklim Değişikliği İcra Direktörü Patricia Espinosa mevcut koşullarda Glasgow’un başarısızlıkla sonuçlanabileceği uyarısında bulundu. Espinosa “Aksi takdirde gıda krizi patlak verecek, terör ve şiddet eylemleri tırmanacak, daha büyük göç akınları yaşanacak” diyor. Konferansı dikkatle takip etmekte yarar var diye düşünüyorum.

Halit ÇELİKBUDAK-FRANKFURT

ŞENTOP TEKİRDAĞLI GAZETECİLERE GÜÇLENDİRİLMİŞ HÜKÜMET SİSTEMİNİ ANLATTI

TEKİRDAĞ’ın CHP’li Büyükşehir Belediyesi’nin merkez ilçesi Süleymanpaşa’nın AKP’li belediye başkanı Cüneyt Yüksel, bir organizasyon yapmış, Tekirdağ il ve ilçelerinden 36 yerel gazeteciyi, profesyonel bir rehber eşliğinde 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı nedeniyle Ankara’ya götürüyor. Bir gece iki günlük gezide heyet, Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Anıtkabir, Ulucanlar Cezaevi Müzesi ve Ankara Kalesi başta olmak üzere bazı tarihi ve turistik yerleri ziyaret ediyor. Meclis Başkanı ve Tekirdağ Milletvekili Prof. Dr. Mustafa Şentop, gazeteci hemşehrilerine Meclis Evi’nde akşam yemeği veriyor. Davete Tekirdağ’ın 7 milletvekilinden sadece AKP’li Mustafa Yel ile Çiğdem Goncagül katılmış. Şentop, gelemeyen milletvekillerinin mazeretlerini tek tek saymış.

Şentop gazetecilerle sohbetinde, güçlendirilmiş parlamenter sistem söylentilerine cevap verirken, “Esasında güçlendirilmiş hükümet sistemimiz var. Şüphesiz bu sistem tartışmalarının önümüzdeki 2023 seçimlerine kadar devam edebileceğini düşünüyorum. Ondan sonra konu kapanır ve Türkiye yoluna devam eder” demiş. Avrupa’nın durumunu da şöyle anlatmış:

“İtalya’da çok kısa ömürlü koalisyon hükümetleri yaşıyor ve bu salgın sürecinde de birkaç hükümet değişti. İspanya da tam salgın sürecinde bir seçim yaptı, uzun ömürlü bir hükümet ortaya çıkaramadı. Tekrar seçime gittiler. Bu sürecin yönetiminde de güçlü ve istikrarlı bir siyasi yapıya, hükümetlere ihtiyaç var. Şu anda Avrupa’da hükümet kurma sıkıntısı yaşayan yedi ülke var. Seçim yapmış ama aylarca hükümet kuramamış ülkeler var. Birçok ülkede şu anda yeni hükümet sistemi ile ilgili tartışmalar var. Başkanlık sistemi sadece Cumhuriyetçilerde olabiliyor.” Geziyi överek anlatan gazeteciler, “Ufuklarımız açıldı, dostluklar pekişti” derken, CHP’li belediyelere de bunun örnek olması istenmiş. Süleymanpaşa Belediye Bakanı Cüneyt Yüksel’in Tekirdağlı gazetecileri bu kez 9-12 Kasım tarihlerinde Batı Trakya (İskeçe ve Gümülcine) ile Selanik’teki ‘Atatürk Evi’ni ziyarete götüreceği bildirildi.

RECEP KONUK, KONYA ŞEKER’İ BIRAKTI

KONYA Pancar Ekicileri Kooperatifi (PANKOBİRLİK) 69. Seçimli Olağan Genel Kurulu, Konya Şeker Merkez Kampüsü’nde yapıldı. Oyların çoğunluğunu alan Çumra Şeker’in eski başkanı, çiftçi ve inşaat müteahhiti Ramazan Erkoyuncu, PANKOBİRLİK’in yeni başkanı oldu. AKP’den iki dönem milletvekilliği yapan ve Torku yatırımları ile dikkat çeken PANKOBİRLİK Genel Başkanı Recep Konuk aday olmadı; buna karşılık 6 aday yarıştı. Çumra’dan yeni başkan, 4.624 oyla Ramazan Erkoyuncu (63) oldu. Özkan Taşpınar 3.997, Yusuf Erdem 2.337, Alişan Taşpınar 1.529, Mehmet Öğdüm 161 aldı, oyların 167’si geçersiz sayılırken 22 oy ise boş çıktı.

GÜNÜN HATIRLATMASI

DOĞRU Parti Genel Başkanı Rifat Serdaroğlu, “Kimse bizim sabrımızı test etmesin. Gereken yapılacaktır” başlıklı yazısında Cumhurbaşkanı’nın bu sözü kaç kez kullandığını taramış. Vakalar özetle şöyle: “Mavi Marmara, TSK’ya ait Fantom uçağımızın düşürülmesi, Reyhanlı ve Ceylanpınar saldırıları, Beyrut’ta iki pilotumuzun kaçırılması ve El Nusra militanları tarafından kafalarının kesilmesi olayları ardından.”