Deniz marulu ve müsilaj kâbusu geri dönüyor

“İnsanlar denizleri fosseptik olarak kullanıyor. Özellikle Marmara’yı fosseptik olarak çok kullanıyoruz. Biz kesinlikle denizlere akıttığımız suları arıtarak vermeliyiz. Gerektiğinde tüm arıtma tesisleri sübvanse edilmeli, çünkü denizlerimiz gerçekten elden gidiyor. Deniz marulları artık her yıl İzmir Körfezi için standart hale gelmeye başladı. İzmir Körfezi biyolojik açıdan çok zengindir. Bir de biz denizlere artı besin atıyoruz, kirletiyoruz yani. Özellikle nisan başı geldiği zaman, havalar ve su ısındığı anda görmemiz normal. Geçen yıl Marmara Denizi’nin büyük bir bölümünü kaplayan müsilajı görme şansımız bu sene de yüksek. Deniz marullarının ardından Marmara’da da müthiş müsilajı göreceğiz.”

GÜNÜN SÖZÜ

“HAYATIMIZDA değişim istiyorsak farklı düşünmenin ve farklı hareket etmenin yollarını bulmak zorundayız. Eski anahtarlarla yeni kapıları açamayız.” Tunç TATAKER

ATATÜRK’ÜN MASASI EMİN ELLERDE

ATATÜRK’ün Cumhurbaşkanlığı yatı Ertuğrul’daki çalışma masası ve masif döner sandalyesi emin ellerde.

Tuzla’daki İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesi’nde korunan masa ve sandalye 2006 yılına kadar kullanıldı.

Daha sonra uzun yıllar saklanan Atatürk’ün emanetleri bu yılın başında elden geçirilerek bakımları yapıldı, dekanlık katına taşınarak özel bir alanda fotoğrafının altına yerleştirildi.

Denizcilik Yüksek Okulu 1981 yılında Ortaköy’den Tuzla’ya taşınırken getirilen üstü camlı maun masanın eni 80, boyu 157, yüksekliği de 188 santim. Masanın her iki tarafında dolap, ortasında da çekmecesi var.

Atatürk’ün Ertuğrul ve Savarona yatlarında kullandığı gül ağacı karyola, komodin, konsol, 16. Louis tarzı iki kişilik ağaç oymalı karyola, somya, yorgan, pembe ipek kumaştan fitilli kare dikişli yatak örtüsü gibi bazı eşyaları da Beşiktaş’taki Deniz Müzesi’nde sergileniyor.        İskender ÖZSOY

HARVARD-ÜLKER MERKEZİ’NDE NELER YAPILIYOR

YILDIZ Holding’in bağımsız bilim araştırmalarını desteklemek amacıyla 2014 yılında Harvard’da hayata geçirdiği “Sabri Ülker Merkezi”, ses getiren çalışmalara imza atmaya devam ediyor. “Bilimin önemine duyduğumuz inanç bize ailemizin mirasıdır. Bu mirası gelecek nesillere emanet etmek üzere layıkıyla yaşatmayı milli görev addediyoruz” diyen Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ülker, “Merkezimizin 10’uncu yılında Türkiye’de de bir bağımsız bilim enstitüsü kurmayı hedefliyoruz. Bu en büyük hayalimiz” ifadelerini kullandı.

Türkiye’de mevcut mevzuata göre bilimsel enstitülerin sadece üniversite bünyesinde faaliyet gösterebildiğini hatırlatan Ülker, “Mevzuatta düzenlemelere ihtiyaç var. Bilimin ülkemizde de yeşermesi için bu değişikliklere ihtiyaç var. Bağımsız araştırmaların yürütülebileceği enstitüler, ülkemizde bilimsel verimliliği artıracaktır” diye konuştu.

Kurulduğu 2014 yılından bu yana bilim dünyasında önemli çalışmaları hayata geçiren Harvard Sabri Ülker Merkezi, 2021 yılında yaptığı metabolik araştırmalarla birçok hastalığın tedavisinde çığır açan buluşlara imza attı. Dünyaca ünlü Türk akademisyen ve biliminsanı Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil’in liderliğinde çalışmalarını devam ettiren merkez, metabolizmanın moleküler kontrol mekanizmalarını ortaya çıkararak diyabet, obezite ve karaciğer yağlanmasına yönelik tedavi yöntemlerinde çığır açacak çalışmalar sürdürüyor. İstanbul’da düzenlenen toplantıda konuşan Prof. Gökhan Hotamışlıgil, 5’i Türk 23 uluslararası araştırmacının çalıştığı merkezde birçok metabolik hastalığa karşı önleyici veya tedavi edici çözümlerin üretilebileceğini belirtti.

İYİ Kİ RÜZGÂR VE GÜNEŞ VAR

DÜŞÜNCE kuruluşu Ember’ın, dün elektrik üretimine dair yayınladığı yeni raporunda, rüzgâr ve güneş enerjisinin 2001’de küresel elektrik üretiminde rekor kırdığı açıklandı. Her iki kaynak, üretim yapısının yüzde 10’unu yakaladı.

En hızlı dönüşüm, elektrik talebinin yüzde 10’unun sadece son iki yılda fosil yakıtlardan rüzgâr ve güneşe kaydığı Hollanda, Avustralya ve Vietnam’da gerçekleşti. 2021 yılında yüzde 52 ile Danimarka’nın başını çektiği on ülke, elektriğinin dörtte birinden fazlasını rüzgâr ve güneşten üretti ve yüksek miktarda değişken yenilenebilir enerjinin şebekeye başarıyla entegre edilebileceğini gösterdi.

2021’de, kömür enerjisi 1985’ten bu yana en hızlı büyümeyi gösterdi (+%9) ve 10.042 TWh ile tüm zamanların en yüksek seviyesine yükseldi. Ancak 2021’de sadece yüzde 1 artan küresel doğalgaz üretimi, kömürdeki rekor artışa yetişemedi. 2021’de fosil yakıtlardaki artış, 2018’deki bir önceki rekoru yüzde 3 ile geçerek küresel enerji sektörünün CO2 emisyonlarını tüm zamanların en yüksek oranına ilerletti.

Rüzgâr ve güneş üretiminin 2021 yılında yüzde 17 büyümesi üzerine, Ember’ın küresel lideri Dave Jones, “Temiz elektriğin artık muazzam bir ölçekte inşa edilmesi gerekiyor. Liderler, yüzde 100 temiz elektrik üretimine ne kadar hızlı geçmeleri gerektiğini ancak fark ediyorlar” dedi.

KURBAĞANIN GÖZÜ PATLAMADAN

ANTALYA Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, tarım ve ekonomiye ilişkin açıklamalarda bulundu ve “ekonomide rekor büyümeye, tarımda da rekor küçülmeye” dikkat çekti.

Rusya-Ukrayna savaşının, Antalya’nın turizminden başka yaş sebze ve süs bitkileri ihracatını da tam bir darboğaza soktuğunu belirten Çandır, ‘kurbağanın gözü patlamadan dereye su gelmesi’ gerektiğini belirtirken yaşanan tabloyu şöyle açıkladı:

“Bir taraftan hiçbir ölçü ile açıklanamayacak insani ve çevresel kayıplar hepimizi derinden üzerken, diğer taraftan bütün dünya ile birlikte bizleri de zorlayan ekonomik kayıplar endişeye sevk etmektedir.”

BİLİYOR MUSUNUZ?

PEN Türkiye Yazarlar Derneği Başkanı Zeynep Oral’ın, ilki ‘Taşra Kızının Deliceleri’ (1966), ikincisi ‘Havva Çıkmazı’ (1976) olan kitaplarının yeniden basılan ve 50 yıl aradan sonra ‘Buz Altında Yanardağ’ (Everest) adlı yeni bir kitap çıkaran Türkân İldeniz’e 2022 Pen Şiir Ödülü’nün verildiğini açıkladığını; Adalar’daki törende İldeniz’i Betül Dündar, Adnan Özyalçınar ve Erdem Gül’ün anlattıklarını...

ATİLLA Dorsay’ın 2 Nisan Cumartesi günü CNR Kitap Fuarı’nda 13-14.00 arasında son kitapları üzerinde konuşacağını ve kitaplarını imzalayacağını...