‘Yap-kirala-devret’le metrolar hızlı bitebilir

- Mevcut raylı sistem hatları: 170 kilometre

- Yapımı devam edenler: 284.7 kilometre (İBB: 12 hat-140.9 kilometre, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı-UBAK: 5 hat, 143.8 kilometre)

- 2018’de açılacaklar (Marmaray, banliyö, UBAK): 63 kilometre

- 2018 sonu ulaşılacak uzunluk: 233 kilometre

- 2023’e kadar yapımı sürenler bitince: 454.7 kilometre

Metro inşaatı temposuna dikkat etti:

- Şu anda yer altında 118 şantiyede 3 vardiyada 25 bin kişi çalışıyor.

Bu noktada İstanbul’un günlük toplu ulaşım yolcusu sayısını masaya koydu:

- 13.5 milyon kişi... Bu, yılda 5 milyar şehiriçi yolcu anlamına geliyor.

Ardından İstanbul’da olması gereken raylı sistem uzunluğunun altını çizdi:

- Raylı sistem hattının 1100 kilometreye ulaşması gerekiyor. Bu düzeye ulaştığında yılda 3 milyar kişi raylı sistem toplu taşımayı kullanabilir hale gelecek.

3 milyar yolcuyu dikkate alarak hesaba başladı:

- Yolcu başına 50 cent gelir düşünsek, 1.5 milyar dolar eder. Bunun 500 milyon doları işletmeye gitse, geriye 1 milyar dolar kalır.

İstanbul’un şu anda dünyada metro inşaatının en yoğun sürdüğü kent olduğunu vurguladı:

- Buna rağmen 2023’te ulaşacağımız raylı sistem uzunluğu 454.7 kilometre. 1100 kilometreye ulaşmak zaman alacak. Bunu hızlandıracak bir formül bulmamız gerekiyor.

Ekibindeki uzmanlar ilk akla gelen formülü gündeme getirdi:

- “Yap-İşlet-Devret” modeliyle özel sektörü metro işinde de devreye sokalım. Finansman ve inşaat hızını çözeriz.

Uysal, Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile Avrasya Tüneli için yükselen eleştirileri anımsattı:

- Yolcu garantisi verince eleştirilere maruz kalırız.

Derken bir başka formül ortaya çıktı:

- Metro için, “yap-kirala-devret” yöntemini düşünsek. Yani, İBB özel sektörün yapacağı metro hattının kiracısı olacak. Kiracılık 22-25 yıl sürecek. İşletmeyi İBB yapınca bilet
fiyatı tartışması yaşanmaz.

Formülün avantajları üzerinde duruldu:

- Projeyi ihaleyi kazanacak firma hazırlayacak. Finansmanı o firma bulacak. Bir an önce kira gelirine kavuşmak için inşaatı 6 yıl yerine 3 yılda bitirebilecek. Bakım-onarım sorumluluğu o firmada olacak. Böylece, yapım aşamasında işine özen göstermesi sağlanacak. Bu formülle yapım maliyeti yüzde 20-25 düşebilecek.

Metroda “yap-kirala-devret” modelinin dünyadaki örnekleri incelenip, ilk ihaleler için iki güzergah belirlendi:

- Yenikapı-Beylikdüzü (34 kilometre), Vezneciler-Arnavutköy (32 kilometre).

Uysal, söz konusu iki hat için dosyaları hazırlatıp ilgili bakanlıklar ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sundu:

- “Yap-kirala-devret” formülü kabul görürse, ihaleye çıkmak için düğmeye basabilecek durumdayız.

Toplu ulaşımda 1100 kilometrelik raylı sisteme daha hızlı ulaşma formülü 31 Mart 2019’da sandıkta etkisini gösterir mi?

ARAÇ BAŞINA 1 LİRA TÜNELİN MALİYETİNİ 7 YILDA ÇIKARABİLİYOR

İSTANBUL Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal, kentteki şehir içi karayolu tünellerinin trafik sorunu açısından önemli çözüm yollarından biri olduğunu belirtti:

- İstanbul’da şehir içi tünellerinin toplam uzunluğu 17 kilometre.

Söz konusu tünellerin ücretsiz olduğunu anımsattı:

- Araç başına 1 lira istesek, tünelin maliyeti 7 yılda çıkabilir.

İstanbul’da 160 kilometre daha tünele ihtiyaç olduğunun altını çizdi:

- Tünellerden araç başına 3 lira alsak, normal yolda trafik tıkalı ise vatandaş, “Girmem” der mi? Bence demez.

Metro için gündeme gelen formüle işaret etti:

- “Yap-kirala-devret” formülü tünel yapımını hızlandırmak için de kullanılabilir.

Akla hemen şu soru geldi:

- Bundan sonra yapılacak tüneller ücretli olursa, İstanbullu tepki göstermez mi?

Şehir içinde 160 kilometre tünelin yapımını hızlandıracak “yap-kirala-devret” modeli, vatandaşın nabzına göre gündeme gelebilecek...

SON 24 SAATTE YAŞANANLAR