Vatandaş sağlıkla tehdit edilemez, 7.5 milyar liraya ‘minnet’in yerini ‘hak’ alacak

Buluşmanın konusu, “Aile Sigortası’yla Güçlü Sosyal Devlete Doğru” başlıklı program. Kılıçdaroğlu, ekonomiye dönük geniş program hazırlığına karşın, neden kamuoyuna önce “Aile Sigortası” planını açıklamayı seçtiklerinin altını çizdi:
- Yoksul vatandaşlarımızın CHP’ye oy vermediği algısı var. Aslında aldığımız oylar da bunu doğruluyor. O yüzden yoksul vatandaşlarımızı öncelikle nasıl kucaklayacağımızı anlatmak istedik.
Sencer Ayata, sunuma geçti:
- Bugün AKP, yoksul vatandaşlarımıza 14 ayrı kurumdan çeşitli yardımlar veriyor. Kömürden, gıdaya uzanan çeşitli yardımlar var. Biz, sosyal yardımları, “Aile Sigortası Kurumu” (AS-KUR) çatısı altında topluyoruz.
Yardımların alt kalemlerini ana başlıklarıyla sıraladı:
- Yetişkin yardımı, çocuk yardımı, çocuk eğitim yardımı, engelli yardımı...
Bu noktada halen yürürlükte olan mevcut yardımların toplam büyüklüğünü ortaya koydu:
- Şimdiki yardımlar 4 milyar 65 milyon lirayı buluyor.
CHP’nin “Aile Sigortası” programının bunun üzerine getireceği maliyeti aktardı:
- Net maliyet 7.5 milyar lira.
Faik Öztrak araya girdi:
- Hükümet sürekli, “Kaynak nerede?” diye soruyor. Dünyada da örnekleri var. Bütçe içinden bazı kaydırmalarla 7.5 milyar liralık yıllık kaynak rahatlıkla yaratılır.
Kema Kılıçdaroğlu, şu anda 14 ayrı kurumdan yoksul vatandaşlara çeşitli yardımlar yapıldığını vurguladı:
- Şimdiki sistemin temelinde, “minnet” duygusu var. Devlet, belediye kömürü, gıda yardımını kapının önüne bırakıyor. Vatandaş da, “minnet” duyuyor. Biz bunun vatandaş için “Anayasal hak” olduğunu göstereceğiz. Vatandaş “Güçlü sosyal devlet”i yeniden görecek.
Mevcut uygulamanın sakıncalı yönlerinden birine dikkat çekti:
- Bugünkü yardım modeli, yoksul vatandaşı teşhir ediyor, rencide ediyor. Oysa bizim kültürümüzde, “Sağ elin verdiğini sol el görmeyecek” mantığı vardır.
Sencer Ayata, Türkiye’de 3 milyon hanenin yoksulluk sınırının altında kaldığını belirtip, şu dökümü yaptı:
- 5.5 milyon yetişkin, 6.5 milyon çocuk, 1.1 milyon yaşlı ve 600 bin engelli vatandaşımız yoksulluk sınırının altında.
Kılıçdaroğlu, sorular üzerine yardım alacak ailelerin yakından izleneceği üzerinde durdu:
- Sosyal yardımla ilgili uzmanlar aileleri yakından izleyecek. Kimseye gereksiz, haksız ödeme yapılmamasına özen gösterilecek.
Kılıçdaroğlu’na bunun üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer’in şu sözünü anımsattım:
- Yeşik Kart’lı vatandaşlara artık öncelikle iş teklif edilecek. 3 kez teklif edilen işi kabul etmeyenin Yeşil Kart’ı iptal edilecek.
Şu yanıtı verdi:
- Vatandaşı sağlıkla tehdit etmek olmaz. Eğer haksız şekilde para alıyorsa, saptayıp, onu keseriz. Ancak, “Sağlığın devletin umurunda değil” diyemeyiz.
AK Parti Hükümeti, 14 ayrı kurum üzerinden yoksula kömürden gıdaya, yaşlılık aylığından, okul harçlığına kadar yardım yapıyor, maliyeti 4 milyar 65 milyon lirayı buluyor...
CHP, “Aile Sigortası Kurumu”yla yardımları daha sistemli hale getirmeyi planlıyor, 7.5 milyar lira “ek maliyet” öngörüyor...
Bu yarış, yoksul vatandaşı biraz olsun “rahatlatacak” gibi görünüyor.

Üst sınır 1250 lira olacak

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sencer Ayata’ya sordum:
- Bizim gazetede de haber olmuştu, yoksul vatandaşlarımıza öngördüğünüz aylık 1250 lira mı olacak?
- Ortalama 600 lira gibi... 1250 lira bu konuda üst sınır olacak.
Kemal Kılıçdaroğlu, bir örnekle araya girdi:
- Emeklilik yaşı erkeklerde 65’e çıktı. Düşünün ki bir vatandaşımız 60 yaşında işsiz kaldı. Emekli maaşı bağlanıncaya kadar ne yapacak? Hadi diyelim ki 1-2 yılı “işsizlik sigortası”ndan karşılanır. Kalan 3 yıl ne olacak? İşte bu noktada “Aile Sigortası” devreye girecek.

Haksız ödeme ilgili memurdan kesilecek

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, gerektiğinde istihdam edilemeyen öğretmenlerin “sosyal yardım uzmanı” olarak devreye girebileceğini belirtip, ekledi:
- Haksız ödeme yapıldığını saptarsak, o zaman hatayı yapan memurun maaşından kesinti gündeme gelecek.
Bir de makarna örneği verdi:
- Vatandaşlarla konuşuyoruz, “Bize makarna dağıtıyorlar ama biz markete gidip alışveriş yapabilmeyi hayal ediyoruz” diyorlar. Bizim getireceğimiz sistem, vatandaşa bu olanağı sunacak. Vatandaş markete gidip kendisi makarnasını seçecek.