SABANCI Holding Lastik ve Otomotiv Grubu Başkanı Turgut Üzer, Toyotasa Genel Müdürü İbrahim Orhon, Doğuş Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Aclan Acar, CEO’su Ali Bilaloğlu, Baylas ve Baytur Otomotiv Şirketleri Yönetim Kurulu Üyesi Sami Nacaroğlu başta olmak üzere otomotiv sektöründen çok sayıda temsilciyle birlikte THY’nin Cenevre seferi yapan uçağındayız...
Sektör temsilcileri Cenevre Motor Show 2008 için yola koyulmuşlar. Uçakta Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi Koç da var. Rahmi Koç’un Cenevre’ye uçuş nedeni otomobil fuarı değil, kayak. Fırsatı yakalamışken Rahmi Koç’la konuştum.
Æ Migros’un satışında son aşamaya geldiniz. Üzülüyor musunuz?
- Üzülüyor insan. Babam Migros ve Tat Konserve’ye çok önem verirdi. Migros’un bulunduğu sektörde kár marjları çok düştü. 3.1 milyar dolar ciroya karşılık, 45 milyon dolar kár. Bu satış gerekliydi bizim açımızdan.
Æ Tat Konserve Genel Müdürü Güçlü Toker’le sohbet ettim, Şanlıurfa’da domates üretiminden çok umutlu. Ayrıca salça fabrikası da kuruyorsunuz.
- Orada epey emek harcıyor. Umarım hedeflediği gibi güzel sonuçlar alırız.
Æ Tüpraş’ı özelleştirmeden almış olmaktan memnunsunuz...
- Elbette... Tüpraş, Koç Holding’den herhangi bir destek almadan kendi başına 1.1 milyar dolar gibi bir yatırım yapabilecek kapasitede.
Æ Tüpraş’ı alırken borçlandınız. 5 milyar dolar açık pozisyonunuz var. Migros’u satmanızın gerekçelerinden biri de bu.
- Herkesin bütçesi, borca bakışı farklıdır. 5 milyar dolar önemli bir rakam. Ama gerekli önlemler alınıyor.
Æ Tofaş’ın ’Mini Cargo’ adıyla ürettiği ticari araç Cenevre’de ilk kez sergileniyor...
- Yakında da hepsi pazarda yerini alacak... Tofaş’ta üretilen ’Mini Cargo’ kod adlı ticari araç, Fiat’ta "Fiorina", Citroen’de "Nemo" ve Peugeot’ta da "Bipper" adıyla pazara sunulacak...
Art arda sorular yöneltirken, Rahmi Koç, "Siz ekonomiyi nasıl görüyorsunuz?" diye topu bana attı. Yanıtım soru içerikli oldu: "ABD’deki gelişmeler hem dünyayı, hem bizi olumsuz etkiliyor. Siz ABD’de bir resesyon (eksi büyüme) bekliyor musunuz?"
Rahmi Koç, "Evet, bekliyorum" dedi, ama hemen ekledi: "Bunu zaten ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke söylüyor."
Tüpraş’ı almak "büyük açık pozisyon" yaratsa da, bu yüzden Migros’u satmak zorunda kalsa da Koç Grubu attığı adımdan memnun... Çünkü, Tüpraş bünyeye girdiği anda, Koç dünyada "sınıf" atladı.
4 milyar doları Tüpraş kaynaklı "açık pozisyon" sınıf atlamaya değdi sanırım...
Babamla bahse girmek çok büyük hata olurdu
RAHMİ Koç’la Can Dündar’ın hazırladığı, "Özel Arşivinden Belgeler ve Anılarıyla Vehbi Koç, 1961-1976" kitabını konuştuk. Babasının otomobil hediye etme girişiminde bulunduğu Genelkurmay eski Başkanlarından Memduh Tağmaç’tan nazikçe "ret" yanıtı alışı kitaptaki dikkat çeken anılardan biriydi: "Sayın Tağmaç’a otomobil broşürlerini de siz götürmüşsünüz..."
Rahmi Koç, Tağmaç’ın o zamanki tavrından etkilenmiş: "Sayın Tağmaç, ’Eşim de ben de otomobil kullanmayı bilmeyiz, şoför tutacak paramız da yok. Belediye otobüsüne biniyoruz, yer verenler oluyor’ yanıtı vermişti."
Tağmaç’ın Vehbi Koç’a yanıt mektubunda, "Aslında bizim gibi görevde bulunmuş olanlara keşke araç tahsis edilebilse" sözleriyle de bir isteğinin altını çizmişti. Bazı emekli paşaların batan bankalardaki yönetim kurulu üyelikleri yüzünden başları derde girince, Genelkurmay Başkanlığı, "İsteyene ofis ayarlayalım" uygulamasına geçmişti...
Rahmi Koç, daha sonra babasıyla bahse girdiği günleri hatırladı: "Bir keresinde dünyanın en büyük havayolu şirketi konusunda bahse girdik. Filosu en büyük olanı söyledim. Meğer 4-5 farklı kritere göre büyüklük ölçülürmüş. Kaybettim, kendisine bir takım elbise diktirdim. Babamla bahse girmek çok büyük hata olurdu."
Beksa’yı neden sattığımızı Hürriyet’te yayınlanan haberle anlatıyorum
SABANCI Holding Lastik ve Otomotiv Grubu Başkanı Turgut Uzer, oğlu Kerem Uzer ve Toyotasa Genel Müdürü İbrahim Orhon’la Cenevre Motor Show yolundayız.
Turgut Uzer, kısa süre önce ellerindeki yüzde 50’lik Beksa hissesini Belçikalı ortakları Bekaert’e satışları konusunda kendilerine çok soru geldiğini belirtti: "Hürriyet’te Nurten Erk Tosuner imzasıyla yayınladığınız haberi kesip cebime koydum. En kolay o haberle anlatıyorum."
Bir haber kaynağından böyle övgü duymak çok önemliydi, Turgut Uzer devam etti: "Beksa’daki hisselerimizi satmamız yanlış yorumlanabilir diye Nurten Hanım’a konuyu detaylı anlattım. Beksa’yı global oyuncu yapma şansımız olmadığını, bu yüzden elden çıkardığımızı ayrıntılı aktardım."
Nurten’in haberde olayı oldukça net ve anlaşılır şekilde özetlemesi Turgut Uzer’i rahatlatmıştı: "Nurten Hanım’ı 10 yıldan fazla süredir tanıyorum. Yine farkını ortaya koydu."
Turgut Uzer’in başına çeşitli yayınlarda üzücü olaylar gelmiş. Bu yüzden "vitrin"e fazla çıkmamaya özen gösteriyormuş. Bu konudaki eleştirilerini www.turgutuzer.com adlı sitesinde aktarıyormuş.
Turgut Uzer’i dinleyince Nurten adına gurur duydum...