TÜSİAD’da sıkıntı yaratan Özbudun, 2000’de TOBB için o 2 maddeyi yenilemiş

Hisarcıklıoğlu, ekonomi turunun ardından güncel konuya girdi:
- Porf. Ergun Özbudun, 2000 yılında TOBB’a, 2007’de de AK Partiye anayasa değişiklik taslağı hazırlayan akademisyenlerin arasında ön sıralardaydı. Bugün de TÜSİAD’a hazırlanan raporda imzası var.
Soru-yanıt bölümünde Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Ümit Boyner ile yönetim kurulu üyelerine sıkıntılı günler yaşatan konuya dikkat çektim:
- Prof. Özbudun ve Prof. Turgut Tarhanlı’nın başında bulunduğu 22 kişilik ekibin TÜSİAD’a hazırladığı raporda Anayasa’nın değiştirilemez ilk 3 maddesinden 2 ve 3’üncüsünün değiştirilmesini önerdi. Bu da şimşekleri TÜSİAD’ın üzerine çekti. TOBB’a hazırlanan taslakta da böyle bir öneri var mıydı?
- Ben 2 taslak ve son raporda Prof. Özbudun’un imzası olduğuna dikkat çekmek istedim.
- TOBB’a hazırlanan taslağın perde arkasında bilmediğimiz bir şey var mı? Prof. Özbudun’un yine o iki maddeyi değiştirmek isteyip, sizin karşı çıkmanız gibi bir durum yaşandı mı?
- Bundan sonrası size düşüyor. Araştırıp, bulabilirsiniz...
Bunun üzerine Prof. Ergun Özbudun’un da önemli rol oynadığı ve TOBB’a 2000 yılında hazırlanan Anayasa taslağını buldum. TOBB’un o dönemdeki Başkanı Fuat Miras, rapor için yazdığı önsözün son bölümünde şunları dile getirmiş:
- Seçkin bilim adamı grubu tarafından hazırlanan “Anayasa 2000”i kamuoyuna sunuyoruz. Bu çalışmamızın 1982 Anayasası’nın değiştirilmesine zemin oluşturmasını diliyoruz.
“Anayasa 2000” adlı taslakta, “değiştirilemez” 2’nci maddenin şöyle değiştirilmesi önerilmiş:

CUMHURİYETİN NİTELİKLERİ (Madde 2): Türkiye Cumhuriyeti, insan haklarına dayanan, Atatürk devrimlerine bağlı, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.
Maddenin altına şu not düşülmüş: “Türkiye Cumhuriyeti’nin niteliklerini içeren ikinci maddenin şimdiki hali her yana çekilebilen ve Anayasa Hukuku bakımından anlamlandırılması zor kavramlar içeriyor. Maddede yer alan ve somut bir içeriğe oturtulması zor görülen ‘toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet arayışı’ gibi ifadeler bu nedenle metin dışında bırakıldı. Bu durumda başlangıç kısmına atıfta bulunulmasına da gerek kalmadı. Herkes tarafından farklı yorumlanabilecek olan ve bir devletin nitelikleri arasında sayılması ‘makul’ olmayan ‘Atatürk milliyetçiliğine bağlılık’ ibaresi kaldırılmış, bunun yerine ‘Atatürk devrimlerine bağlılık’ ifadesi yerleştirilerek, Atatürk devrimlerinin Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu ögeleri olarak vazgeçilmezliği vurgulanmak istenmiştir.”
MADDE 3: Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Resmi dili Türkçe’dir. Bayrağı, şekli kanunda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı ‘İstiklal Marşı’dır. Başkenti Ankara’dır.
Bu maddenin altında da şu not var: “Buradaki tek değişiklik, ‘Dili Türkçedir’ ibaresinin yerini ‘Resmi Dili Türkçedir’in almasıdır.”
TÜSİAD’ın, “Rapor bizi değil, imzası olanları bağlar” demek zorunda kaldığı ortamda, Prof. Ergun Özbudun’un 2000 yılında katkıda bulunduğu taslaktaki kritik maddelerde neler olduğunu anımsamakta yarar gördüm.
Belki tartışmalara katkısı olur...

Özbudun: Değiştirilemez iki maddeyi 5 general koymuştu

PROF. Ergun Özbudun ve Prof. Turgut Tarhanlı, TÜSİAD’a hazırladıkları raporda, şunu gündeme getirdi:
- Anayasa’nın 1’inci maddesi dışındaki bölümleri için “değiştirilemez” kuralı kalkmalı.
Prof. Özbudun, daha sonra NTV’ye yaptığı açıklamada konuyu şöyle açtı:
- 1924 ve 1961 anayasalarında “Devletin yönetim şekli Cumhuriyettir” maddesi şimdiki gibi ilk maddeydi ve “değiştirilemez” niteliği vardı. Diğer “değiştirilemez” maddeleri 1982’de 5 general koydu. Hepimiz biliyoruz ki, 1982 Anayasası’na, darbeci 5 generalin iradesi hakim olmuştur. Onların zihniyeti, siyasete bakışı Anayasa’nın ruhuna yansımıştır.