Paylaş
Evyap’ın yatırımını yerinde görmek üzere çıktığımız seyahatin Kuala Lumpur’daki ilk akşamında Malezya Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı Mustapa Mohamed’le buluştuk. Mohamed’e Malezya tarafından eşlik edenler arasında Türk-Malezya İş Konseyi’nin eş Başkanı, ülkenin efsane Başbakanı Mahatir Mohammed’in oğlu Mirzan Mahatir yer aldı.
Evyap Sabun Malaysia Sdn Bhd’nin Genel Müdürü Tanuj Roy’un düzenlediği buluşmaya Türkiye’nin Kuala Lumpur’daki Ticaret Müşavirleri Hasan Önal ile Esat Durak ile ülkede iş yapan bazı Türk işadamları da katıldı.
Mustapa Mohamed, Evyap’ın Malezya’daki yatırımından memnuniyetini dile getirdi:
- Evyap, Türkiye’den bize şimdiye kadar gelen en büyük yatırım oldu. Evyap’ın Türkiye’den gelecek yatırımların önünü açmasını, öncülük yapmış olmasını bekliyoruz.
Malezya’dan Türkiye’ye yönelen yatırımda İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı konsorsiyumunda yer alan şirketin başlangıçta öne çıktığını vurguladı:
- Bizim devlet kuruluşu Khazanah’a bağlı sağlık grubu IHH, Acıbadem Sağlık Grubu’nun çoğunluk hisselerini satın adlı. Böylece Malezya’nın yanısıra Singapur ve Hindistan’da yatırımları bulunan IHH, Acıbadem’le birlikte dünyanın ikinci büyük sağlık zinciri düzeyine yükseldi.
Mohamed, Türkiye ile daha fazla iş yapmak istediklerini belirtince sorduk:
- Ticaret Müşavirliğimizin verilerine göre 2011’de Türkiye-Malezya ticareti 1 milyar 750 milyon dolar düzeyindeydi. Malezya’dan ithalatımız 1.5 milyar doların biraz üzerindeyken, ihracatımız 183 milyon dolar düzeyinde kalmış. Aradaki açığın kapanması için Türkiye’ye ne önerirsiniz?
- Öncelikle belirtmek isterim ki Malezya açık bir pazar. İhracatta daha agresif davranmaya çalışın. Aslında 3-4 ay önce İstanbul Ticaret Odası (İTO), 70 Türk şirketiyle gelip burada fuar düzenledi. Açılışını da ben yaptım. Bu, Malezya’ya daha çok ihracat yapma yolunda attığınız bir adımdı.
Malezya Başbakanı Najib Tun Razak’ın 2011 Şubat’ında Türkiye’ye yaptığı ziyareti anımsattı:
- O ziyarette ben de vardım. Karşılıklı ticaret haftaları düzenleme kararı aldık. 10-12 Ekim’de MÜSİAD ve DEİK’in düzenleyeceği buluşmalar için ülkemden bazı işadamlarıyla birlikte İstanbul’a geleceğim. Karşılıklı olarak bu seyahatleri düzenli şekilde yapmamız gerekir.
Malezya-Türkiye arasında dostluk ilişkisi olduğunun altını çizdi:
- Türkiye’ye 1997 yılında da gelmiştim. O dönemde Necmettin Erbakan ile Tansu Çilleri’in koalisyon liderliğini yürüttüğü hükümet iş başındaydı. Ankara ve İstanbul’da sıkça bulundum.
Libya’yı örnek gösterip, 3’üncü ülkelerde işbirliği fırsatlarına vurgu yaptı:
- Bizim 2-3 müteahhitlik firmamız Libya’da iş yapıyor. Türk müteahhitlerinin Libya’da ne kadar önde olduklarını biliyorum. Gerek Libya’da, gerekse başka pazarlarda şirketlerimiz işbirliği yapabilir.
Kuala Lumpur’da Malezya Yatırım Geliştirme Ajansı’na da uğrayıp, 5-6 saati bulan sunumları izledik. Ajansın CEO Yardımcısı Phang Ah Tong, ülkenin 204.2 milyar dolarlık milli gelirine karşın 412.9 milyar dolar dış ticaret gerçekleştirdiğini ifade etti:
- 1998’den beri dış ticaretimiz fazla veriyor. 2011’de dış ticaret fazlamız 48.8 milyar dolardı.
Bizi teselli etmek istercesine iç pazarımıza işaret etti:
- Türkiye, Malezya’ya göre büyük bir ülke. Sizin iç pazarınız bile kendinize yeter. Biz ihracat yapmak zorudayız...
İşsizliğin yüzde 3.2 düzeyinde bulunduğunu belirtip, anlamını açıkladı:
- Teknik olarak bu veri Malezya’da işsizlik sorunumuzun olmadığını gösteriyor...
Her ne kadar Malezya’nın petrol, gaz ve palm yağı avantajı olsa da, ekonomide attıkları adımları yakından incelemekte, “Dünya iş yapma ligi”nde 18’inci sıraya nasıl yerleştiğini öğrenmekte yarar var...
Türkiye gelişiyor, İslam dünyasında ağırlığı artıyor
MALEZYA Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı Mustapa Mohamed, Türkiye’nin gelişmesini şöyle değerlendirdi:
- Türkiye büyük bir ülke. Hılı gelişiyor. Özellikle son 10-11 yıllık ekonomik gelişmesi dikkat çekiyor. Bu dönemde hem siyasi, hem ekonomik istikrarı sağladı. Ülkede dinamizm var.
Avrupa Birliği’ne (AB) de mesaj gönderdi:
- Türkiye, Avrupa’nınn yıldızı konumunda.
Bölgedeki role dikkat çekti:
- Türkiye, bölgesinde ve İslam dünyasında önemli rol oynuyor. Bu rolünün ağırlığı da giderek artıyor.
Mohamed, Türkiye’nin bölgedeki gücüne dikkat çekerken, Suriye konusundaki rolünün önemi üzerinde de durdu...
Ancak, o bu değerlendirmeyi yaparken 5 vatandaşımızı hayattan koparan top mermisi Akçakale’ye düşmemişti...
Şimdi, Türkiye’nin Suriye’ye dönük rolü bambaşka bir noktaya oturdu...
3’üncü Başbakanımız Türk kökenliydi, Merkez Bankası Başkanımız o ailenin üyesi
MALEZYA Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı Mustapa Mohamed, Türkiye ile bağlarının güçlü olduğunu anlatmak için şu örneği verdi:
- Ülkemizin 3’üncü Başbakanı Dato Hüseyin Onn, anne tarafından Türktü.
Aynı bağlantıyı bugüne de taşıdı:
- Şu andaki Mermez Bankası Başkanımız Zeki Akhtar Aziz de aynı ailedendir, yani Türk kökenlidir.
Proton, şimdi yeniden yapılanma aşamasında
MUSTAPA Mohamed’e Malezya markası Proton’u anımsatıp sorduk:
- Otomotivde Türkiye ile ilişkiler gelişebilir mi?
- Proton şu anda yeniden yapılanma aşamasında. Geçen yılki toplam ihracatı 15 bin adet düzeyindeydi. Türkiye’de de az sayıda Proton olduğunu biliyorum.
Pazardaki rekabete vurgu yaptı:
- Otomotivde Türkiye pazarı çok rekabetçi. Malezya’nın durumu da pek farklı değil. Proton için şu anda önceliğimiz iç pazarda büyümesi. Daha sonraki aşamada dışarıya da bakılır...
10 yıl vergi muafiyeti var, yatırıma buyurun
MUSTAPA Mohamed, geçen yıl ülkesinin 12 milyar dolar yabancı sermaye çektiğini belirtti:
- Geçen yıl 15 milya dolarlık Malezya kökenli yatırım da başka ülkelere yöneldi.
Yabancı yatırımlara tanıdıkları kolaylıklara en önemli örneği gösterdi:
- 5-10 yıllık vergi muafiyetleri söz konusu oluyor. Örneğin Evyap’a 10 yıl vergi muafiyeti sağladık. Bir yandan şirketlerimiz Malezya dışına yatırım yaparken, diğer taraftan bize de yabancı yatırım gelmesini istiyoruz. Bunun için çaba gösteriyoruz.
Paylaş