Türk şirketlerinin dışarıda parası var, ‘kırılgan’ bakmayın

- Kamunun borçluluğu açısından 25 AB ülkesinden daha iyi durumdayız. Bankalarımızın sermaye yeterlilik rasyosu 21 AB ülkesinin üstünde. Merak etmeyin bu ülkede kriz çıkmaz.
Güveni daha da perçinlemek için kendini anımsattı:
- Bugün Ekonomi Bakanlığı görevimde 3’üncü ayımı doldurdum. Bu ülkenin, sizlerin arasından çıkmış, tarladan, sanayi sitelerinden, tekstil sektöründen, ihracattan geçmiş, deneyim kazanmış bir Ekonomi Bakanı var. IMF’ye de Dünya Bankası’na da muhtaç olmayacağız.
Uluslararası reyting kuruluşlarının “Türk şirketleri dış borç açısından kırılgan” yorumu anımsatılınca yanıta şöyle girdi:
- Onlar, Türk şirketlerinin yapısını, varlıklarını bizim kadar derinden bilmiyor. Kağıt üstündeki verilerle değerlendirme yapıyor.
Ardından “derinlik”ten neyi kastettiğini açtı:
- Bir kere Türk şirketlerinin yurtdışında parası var. Yurtdışından borçlanırken, o varlıklarını teminat gösteriyorlar. Aslında bir anlamda kendi paralarını kredi gibi ülkeye getirmiş oluyorlar.
Zeybekçi’yi dinlerken, geçen yıl nisan ayında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) Washington’daki temsilciliğinde Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’la yaptığımız sohbeti anımsadım. Babacan, Türk özel sektörünün en geniş çatı örgütü TOBB’un Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun da bulunduğu sohbette şu veriyi ortaya koydu:
- Türk işadamlarının, şirketlerinin yurtdışında en az 130 milyar doları var. Bu, bizim kayıtlı görebildiğimiz tutar. Bunun 50 milyar doları ABD Hazine kağıtlarına yatırılmış durumda.
Sonra bu varlığın Türkiye dışında tutulmasının yarattığı görüntüye değindi:
- İşadamlarımız ve şirketleri bir yandan kendi paralarını dışarda tutuyor, diğer taraftan onları teminat gösterip, dış kredi kullanıyor. Aslında paraları varken, borçlu görünüyorlar. Ülkelerin dış borçları değerlendirilirken, kamu-özel birlikte bakılıyor.
Özel sektörün bu tutumu, ülkemizin dış borcunun oduğundan yüksek görünmesine yol açıyor.
İkinci Varlık Barışı’nın işaretini de oradan verdi:
- Türk özel sektörünün dışarıda tuttuğu parasını getirsin diye yeniden Varlık Barışı’nı devreye sokacağız.
Ancak, ikinci Varlık Barışı, hedeflenen “çekiciliğe” ulaşmadı. Türk özel sektörü, yine söz konusu kaynaklarını yurtdışında tutmayı yeğledi.
Uluslararası reyting kuruluşları, yurtdışındaki varlıkları dikkate almaksızın yorumunu yaptı:
- Türk şirketleri dış borç açısından kırılgan...
Bu görüntünün sorumlusu kim?
Türk şirketlerinin yurtdışındaki parasının görmezden gelen uluslararası reyting kuruluşları mı?
O parayı Türkiye’ye çekecek güveni yaratamayan hükümet mi?