Marlboro paketine ‘I am fine’ freni

TAPDK, bir süre önce sigara paketleri üzerine, “daha hafif, daha az zararlı” havası verecek ibarelerin konulmasını yasaklamıştı. Ancak, Maliye
Bakanlığı da takip açısından Türkiye’de üretim yapan 6 şirketten de “paketleri ayırıcı ibare” istiyordu.

Philip MorrisSa ekibi, TAPDK’nın son yasaklarını da dikkate alarak bazı ayırıcı kelimelere odaklandı. Bunları TAPDK’nın ilgili birimlerine sundu:

- Marlboro paketlerimizden birine “Fine” ibaresi koyacağız.

TAPDK’nın ilgili birim yöneticilerinden itiraz geldi:

- Buna izin veremeyiz.

- Neden?

- En az düzeyde İngilizce bilen bir vatandaşımız bile kendisine, “How are you” (Nasılsınız) diye sorulduğunda, “I am fine, thank you” (İyiyim, teşekkür ederim) diyebiliyor. Yani “fine”, “iyi” anlamına geliyor.

- “Fine” kelimesinin tek anlamı “iyi” değil ki.

- Olsun, kabul edemeyiz. Siz başka tanım bulun.

“Fine”ın sözlükteki anlamlarına yeniden baktım: İnce, güzel, hoş, iyi, saf, duru, sivri...

Philip MorrisSa’nın sunduğu tanımlar “Marlboro Fine”la sınırlı değildi:

- Dünyada Marlboro Gold tanımını kullanıyoruz. Türkiye’de de bu tanımı kullanmak istiyoruz.

- Buna da izin veremeyiz.

- Neden?

- Çünkü, “gold”un Türkçesi “altın”dır. Altın, çok kıymetli bir madendir. Sigaranın üzerine “gold” yazdığınızda, o ürüne fazla çekici hava verir.

- Şirket olarak ISO 9001 belgemiz var. Sigara paketimize bunu belirten ibare koyabilir miyiz?

- Onu da kullanamazsınız...

- Ama bu bizim Türk Standartları Enstitüsü’nden (TSE) aldığımız kalite belgesinin dünyada geçerli olan bir versiyonu...

- Olsun... ISO 9001’i pakete yansıtmanız, size üstünlük sağlar... Kabul edemeyiz...

Philip MorrisSa ekibi hazırlıklıydı:

- Sigara paketinde “rezerv” kelimesini kullanabilir miyiz?

- O da özellikle şarap şişelerinde ayırıcı bir özellik olarak karşımıza çıkıyor...

- Ama buradaki “rezerv”, tütünün özellikle paketin içindeki sigaraya özgü olduğunu vurgulayan bir anlam taşıyor...

Philip MorrisSa ekibi, “fine”dan başlayıp, “gold” ve “ISO 9001”i de denedi...

TAPDK, her şeyi ince eleyip sık dokudu... Sadece “rezerv”e izin verdi...

Bir tarafta “öldürücü” özelliğine rağmen yürüyen tütün ve sigara ticareti...

Diğer tarafta sınırları koruyan TAPDK...

İki tarafın da işi kolay değil...

Bütçeye 15 milyar lira aktaranlar karda kışta kapı dışarı edilir mi

PHILIP MorrisSa Genel Müdürü Turhan Talu’yla 19 Temmuz’dan itibaren devreye giren, “dumansız hava sahası” uygulamasının sonuçlarını konuştum.

- Sigara tüketiminde düşme var mı?

- Henüz net bir şey söylemek mümkün değil. Uygulamanın üzerinden 6 ayın geçmesi gerekir.

- İlk ipuçları gösterge sayılmaz mı?

- Araya bir ay Ramazan girdi. Ramazan ayında geleneksel olarak sigara tüketimi yüzde 25 düşer. O yüzden 6 ayı bitirip, öyle değerlendirmekte yarar var.

- TAPDK’dan “tüketimde yüzde 5 düşme var” gibi yorumlar çıktı...

- TAPDK eskiden her ay sigara tüketimine ilişkin verileri açıklardı. Şubat ayından beri bu uygulamayı kaldırdılar.

- Neden yayınlamıyorlar?

- Biz de bilemiyoruz. Yayınlasalar da herkes sonuçları görse...

Turhan Talu, ardından konuyu vergi tahsilatına getirdi:

- Türkiye’de 20 milyon yetişkin sigara kullanıyor. Bu rakam, yetişkin nüfusun yüzde 33’üne denk geliyor. 20 milyon sigara tüketicisinin bütçeye sağladığı vergi bu yıl 15 milyar lirayı bulacak.

- Oldukça büyük bir rakam...

- Vergi gelirlerinin yüzde 8’ini oluşturuyor. Bütçeye 15 milyar lira katkı yapanları siz karda kışta kapı dışarı ediyorsunuz.

- Kapalı ortamda sigara içme yasağı artık birçok ülkede uygulanıyor. Kapalı ortamlarda rahat oturma şansı yakaladık.

- Yunanistan, 100 metrekarenin altındaki mekanlar için, “sigara içilen veya içilmeyen tercihi yapın” diye işletme sahiplerini serbest bıraktı. 100 metrekareyi aşan yerlerde de mekanın bir kısmı tümüyle kapalı olarak sigara içenlere ayrıldı.

- Benzeri bir uygulama İspanya’da da var sanırım...

- Yunanistan modeli oradan aldı zaten... Bizde de böyle olabilir...

Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali’nde özellikle transit yolcular dikkate alınarak böyle bir mekan yaratıldı...

Uygulama restoran, cafe ve kahvehanelere doğru sıçrayabilir mi?

Bir restoran, “Bize sadece sigara içenler gelsin” tercihi yapabilir mi?

Sabancı: Rahmi Bey’in üniversitemizle ilgili gerçeği yansıtmayan sözlerini yadırgıyorum

SABANCI Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı aradı:

- Rahmi Bey’in (Koç) Sabancı Üniversitesi’yle ilgili sözlerini yadırgıyorum.

Koç Ailesi, Carnegie Hayırseverlik Madalyası’yla onurlandırılmış, Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi Koç’la New York’ta 7 gazeteci arkadaşımla birlikte “hayırseverlik ve şirketlerin sosyal sorumluluk adımları” üzerine konuşmuştuk.

Rahmi Koç, uluslararası yatırımcı George Soros’un tek kalemde çevreye harcanmak üzere 1 milyar dolar bağışladığından hareketle şunları dile getirmişti:

- Biz 40 yılda Vehbi Koç Vakfı’yla ancak 1.2 milyar dolarlık varlığa ulaşabildik. Aslında topluma daha büyük hizmetler vermek için bu konuda da güçbirliği yapmak gerek. Örneğin, Anadolu Grubu’nun Anadolu Sağlık Merkezi ile Sabancı Üniversitesi, birlikte tıp fakültesi kurmak için konuştular. Sıra kimin isminin öne çıkacağına gelince, bu işbirliği gerçekleşemedi.

İşte Güler Sabancı, Rahmi Koç’un verdiği Sabancı Üniversitesi örneğine takılmış ve üzülmüştü:

- Üniversite kurmak ve yönetmek çok ciddi bir iş. Rahmi Bey’in gerçeği yansıtmayan sözlerini hiç hoş görmüyorum.

- Acaba Rahmi Bey’in bulunduğu bir ortamda Sabancı Üniversitesi-Anadolu Sağlık Merkezi işbirliği konusu farklı şekilde geçmiş olabilir mi?

- Bilemiyorum. Rahmi Bey, Sabancı Üniversitesi’yle Koç Üniversitesi’ni karıştırıyor olmalı.

Güler Sabancı, Anadolu Sağlık Merkezi’yle ilgili ayrıntıyı şöyle anlattı:

- Tosun Hoca (Sabancı Üniversitesi eski Rektörü Prof. Tosun Terzioğlu) ve ekibi, Tuncay Özilhan (Anadolu Holding Yönetim Kurulu Başkanı) bizim üniversitenin Mütevelli Heyeti’ne girdiğinde Anadolu Sağlık Merkezi’yle nasıl bir işbirliği yürütüleceği üzerinde durdu.

- Tıp fakültesi kurmak gibi mi?

- Hayır, sadece farklı bir işbirliği olabilir mi acaba diye çalıştılar...

- Sonra ne oldu?

- Görüldü ki, bir tıp fakültesi kurmak gerekiyor.

- Sabancı Üniversitesi tıp fakültesi kurmayı düşünmedi mi?

- Bizim zaten baştan beri stratejimizde hiç yoktu. Çünkü, bizim eğitim sistemimiz farklı. Sabancı Üniversitesi’ne gelen öğrenci ilk iki yıl temel eğitimden geçiyor. Sonra bölüm seçiyor. Dolayısıyla tıp fakültesi, bizim sistemimize hiç uymuyor.

Güler Sabancı, sözlerini bağlarken yineledi:

- Rahmi Bey, örnek verirken neden Koç Üniversitesi’ni değil de Sabancı Üniversitesi’ni gösteriyor. Üstelik Koç Üniversitesi bünyesinde bir tıp fakültesi kurulması da söz konusu. Dolayısıyla Rahmi Bey’in sözleri gerçekle de uyuşmuyor. Bu bakımdan hoş da görmüyorum.

JFK’da günde 30 kilo döner satıyor, sıra Efes Pilsen’e geliyor

GEÇEN cuma akşamı New York’ta John F. Kennedy Havalimanı’nda Türk Hava Yolları (THY) uçağına binmek üzere kapıya doğru yöneldiğimizde arkadaşlardan biri tabelayı gösterdi:

- Bakın döner varmış...

Bunun üzerine THY’nin hareket ettiği kapının yakınında Hasan Surözü’nün açtığı Eat&Go adlı büfeyi anımsadım. Arkadaşlarla birlikte Hasan Surözü’ne uğradık:

- Mayıs ayında geldiğimde buraya döner de koyacağını söylemiştin. Nasıl gidiyor döner satışları?

- Günde 30 kilo döner satıyorum.

- Bir dürümün fiyatı 8.90 dolar görünüyor...

- İyi iş yapıyoruz. Şimdi THY’nin geldiğinde yanaştığı kapıya da bir Eat&Go açacağım.

Surözü, büfesinde Türkiye’den aldığı ürünleri vitrine koyuyor, gözlemeye kadar farklı gıda ürünleri satıyor:

- Mayıs ayında buraya Anadolu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan’la birlikte uğramıştınız. Kendisi bana, “Neden Efes Pilsen birası satmıyorsun” diye sormuştu. Tuncay Bey’e verdiğim sözü tutacağım. Alkollü içki ruhsatı aldım. Yakında burada kocaman Efes Pilsen tabelası göreceksiniz...

JFK gibi dünyanın en hareketli havalimanına girmek, Efes Pilsen için önemli tanıtım olacak...