İnternet en temel insan hakkı ama çocuklarıma ‘sınırsız’ izin veremem

Yaptığı başvuru üzerine Yahoo’dan bir yöneticiyle barda gerçekleşen görüşmeye gittiği günlerde sanal dünyadaki bazı şirketler sıkıntıya girmiş, çalışanları kapağı reel sektöre atma telaşına düşmüştü. Yahoo yöneticisi kadehini kaldırdı:
- Bütün hayatını deterjan pazarlamakla mı geçireceksin? Gel, bizimle çalış.
Yonca Brunini de şu düşünceyle kadehini kaldırdı:
- Unilever’de işimden memnunum ama Yahoo benim için yeni bir meydan okuma fırsatı olabilir.
Yahoo yöneticisi sözleşmeyi masaya koydu. Brunini, imzayı atarken düşündü:
- Millet sanaldan reele geçerken ben tersini yapıyorum. Üstelik, Yahoo’da maaşım düşecek. Ancak, Unilever’de 10 yılı doldurdum. İnternet bana daha heyecanlı iş ortamı gibi görünüyor.
Yahoo’da 4 yıl boyunca Unilever’de öğrendiği pazarlama tekniklerini sanal dünyaya taşımaya çalıştı. 2006’da doğum iznindeyken önüne bir başka fırsat çıktı:
- Google, pazarlama birimine senin gibi birini arıyor.
O dönemde Google’ın grafiği yükselirken, Yahoo’nun düşüş yaşadığını dikkate aldı. Böylece 2006’da Google’un EMEA (Avrupa, Ortadoğu ve Afrika) Bölgesi Pazarlama Direktörü oldu:
- Önce EMEA Bölgesi’nin gelişmekte olan pazarlarını bana verdiler. O sırada Türkiye dahil söz konusu ülkelerde pazarlama ekibimiz yoktu. İlk işlerimdem biri Türkiye’de ofis açmak oldu.
- Google, sizi nasıl farketti?
- Unilever’deki pazarlama deneyimimi Yahoo’da sanal ortama taşımam dikkatlerini çekmişti. Zaten hâlâ Unilever’de kazandığım “sermayeyi”, yani pazarlama deneyimini kullanıyorum.
O dönemde kendisine bağlanan ülkeler arasında Rusya’nın da bulunduğunu belirtti:
- Rusya’da başlangıçta bir atak yaptık. Ancak, bir noktaya ulaşınca takıldık. O noktayı da zamanla aşacağız.
Google’da halen pazarlamadan sorumlu Başkan Yardımcısı olan ve 30 ülkeyi yöneten Brunini’den Türkiye’de Yahoo’ya erişimin engellenmesini yorumlamasını istedim:
- İnternet artık en temel insan hakkı. İnsanların ufkunu açıyor, yeni fırsatlar sunuyor. En önemli güç olan bilgiye ulaşımı kolaylaştırıyor.
Sohbet sırasında kızları Asya ve Yeşim’in internete girişlerini sürekli denetlediğini öğrenince sordum:
- Kızlarınıza internette süre ve girilen siteler konusunda sınırlamanız var mı?
- Elbette var. Onlar henüz yetişkin değil. Biri 8 yaşında. İnsan 8 yaşındaki çocuğunu tek başına sokağa bırakır mı? İnternette tümüyle serbest bırakmak da, 8 yaşındaki çocuğun tek başına sokağa çıkmasına izin vermeye benzer. Facebook’ta kimlerle arkadaş olduklarına kadar bakarım.
Brunini’nin, “İnternet en temel insan hakkı ama çocuğumu ‘tek başına’ bırakmam” bakışı, aslında çok güzel bir “denge”yi ortaya koyuyor.
Erişimi engellemek yerine “doğru denge”yi bulmak çok mu zor?

Kullanıcının tepkisi ve ülke kuralları önemli

GOOGLE Başkan Yardımcısı Yonca Brunini’ye sordum:
- Sanal ortamda, dijital medyada özgürlüğün “sınırı” olmalı mı?
- Bizim için kullanıcıların tepkisi ve ülkelerin kuralları önemlidir. Kuralları biz koymayız. Kullanıcının bilgiye erişimini kolaylaştırmak, yeni fırsatlar sunmak için çalışırız.
Ülkelerin kuralları konusunda Çin örneğine değindi:
- Ülkelerin kurallarına uyarız ama iş Çin’deki kadar katı tutuma varınca, pazarın büyüklüğüne rağmen oradan çekilmeyi yeğleriz.

Tabletle eğitimi verecek öğretmenin bilgisi önemli

YONCA Brunini’ye hükümetin okullarda tablet bilgisayarlarla eğitimi öngören FATİH projesini anımsattım:
- Donanımı vermek önemli bir fırsat. Ancak, daha da önemlisi o tablette yer alacak içerik.
Bir başka önemli noktaya dikat çekti:
- Tabletle eğitimde öğretmenlerin kullanıma yatkınlığı çok önemli. Tableti kendisi doğru dürüst bilmeyen öğretmen, çocukları nasıl eğitecek? Öncelikle öğretmenlere iyi eğitim verilmeli.

Türkiye’ye yatırım artıyor Yandex pazarı büyütüyor

YONCA Brunini, Türkiye’de internetin yoğun kullanıldığını vurguladı:
- Şu anda Türkiye’de internet kullanıcısı 34 milyon düzeyinde. Giderek de artıyor. Google da Türkiye’ye yatırımlarını artırıyor.
- Rus arama motoru Yandex’in Türkiye’deki atağını nasıl karşılıyorsunuz?
- Yandex’in atılımı, Türkiye’de toplam pazarın büyümesine katkıda bulunuyor.

İnternete giren KOBİ katlamalı büyüyor

YONCA Brunini, internetin şirketlerin, ülkelerin büyümesine katkıda bulunduğunu belirtti:
- İnterneti iyi kullanabilen KOBİ’ler katlamalı büyüme fırsatı yakalıyor. Şirketler, bireyler interneti daha fazla ve iyi kullandıkça ülkelerin büyüme oranı da yükseliyor.