Dünyada 'oynaklık' lideriyiz, spekülatif dayak yiyoruz

- Geçen yıl ekim-kasım ayında arpanın tonu 750 liradan 1200 liraya çıktı. Bunu gören çiftçi, 2017 sezonu için arpa ekimine yüklendi. Ancak, hasat döneminde
1200 liralık fiyattan eser kalmadı. 750-800 liraya indi.

Bu durumda çiftçinin zarar ettiğini vurguladı:

- Kazanan spekülatör oldu.

Ardından buğday, arpa ve mısır gibi ürünlerde gümrük vergisinin yüzde 130 olmasının yol açtığı duruma işaret etti:

- Buğdayın, arpanın ton başına fiyatı dünyada 750 lira dolayındayken, biz yüzde 130 koruma duvarıyla tavanı 1500 liraya çıkarmış oluyoruz.

Bunun anlamını şu mesajla özetledi:

- Türkiye, “oynaklık”ta 1 numaraydı. Buğday, arpa, mısır gibi ürünlerde dünyada bize en yakın ülkeyi ikiye katlıyorduk.

Yüksek gümrük duvarının yarattığı alanı daha çok spekülatörlerin kullandığına dikkat çekti:

- Tarım ürünü, gıda fiyatlarında sürekli “spekülatif dayak” yiyoruz.

Türkiye’de yıllık 20-22 milyon tonluk buğday üretiminin aşağı düşmemesi gerektiğinin altını çizdi:

- O zaman gümrük duvarı buna göre olmalı. Dünyada buğdayın tonu 750 lira iken çiftçimize, “Ürünün içeride 950-1000 lira olacak. 200-250-300 liralık farkın olacak” garantisi vermek yeterli.

Buğday, arpa, mısırda gümrük vergisini yüzde 40’a indirmenin bunu sağladığını savundu:

- Böylece spekülatöre oynayacak alan kalmaz.

Benzeri durumun kırmızı ette yaşandığına değindi:

- Karkas etin kilosu 26 lirayken, yüzde 100 gümrükle spekülatöre 40 liraya kadar oynama alanı kalıyor. Gümrük vergisi yüzde 40’a inince spekülatörün alanı daralıyor. Ancak, bazı sivil toplum örgütleri tartışmayı sağlıklı zeminin dışına taşıyor. Bizi çiftçi düşmanı ilan etmeye kalkıyor.

Tarım, gıda ürünlerinde spekülatörün cebine giren parayı tüm toplumun ödediğine vurgu yaptı:

- Gıda ürünlerinde spekülatif fiyat yükselmeleri enflasyonu yukarı yönlü tetikliyor.

Mevcut enflasyonda gıdanın payının yüzde 3 dolayında olduğunu vurgulayıp ekledi:

- Biz, enflasyonu düşürmenin yolunun üretimi, dolayısıyla arzı artırmaktan geçtiğine inanıyoruz. Enflasyonla asıl mücadele böyle olur.

Üretim arttığında çiftçinin değerini bulmayan ürününü çöpe dökmek zorunda kaldığı örnekleri anımsattık, yanıtladı:

- Artan arzın tüketiciye yansımasını sağlamamız lazım. O zaman çiftçi ürününü çöpe atmak zorunda kalmaz. Buna dönük tedbirleri de alıyoruz.

Tarım, gıda fiyatlarında “oynaklık” alanının makul düzeye çekilmesi enflasyonu düşürmeye yeter mi?

Yeterse etkisi ne zaman hissedilir?


SOĞUTUCULU MARKET RAFINA DESTEK VERİLECEK
EKONOMİ Bakanı Nihat Zeybekci, “Gıda Komitesi”nde görüşülen, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ile Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’nin de dile getirdiği yaş meyve-sebzedeki kayıp oranına değindi:

- Yaş meyve-sebzede tarladan vatandaşın sofrasına uzanan yolculukta fire yüzde 35’i buluyor. Fireyi aşağı çekmek için tedbir alıyoruz.

Söz konusu tedbirleri anımsattı:

- Üretim bölgelerinde lisanslı depoculuk verilecek teşviklerle yaygınlaşacak. Çiftçi, ürününü doğru depolama yöntemleriyle saklama şansı elde edecek.

Nakliyede soğutuculu araçların kullanılmasına da teşvik verilecek. Böylece, yaş meyve-sebzenin nakliyedeki firesi de azalacak.

Yaş meyve-sebze için soğutuculu tezgah ve rafların zorunlu hale geleceğini belirtti:

- Bunun için de marketlere teşvik verilecek. Market tezgahında ve rafındaki fire de düşecek.

Firenin azalmasının yaş meyve-sebzedeki maliyeti aşağı çekeceğini kaydetti:

- Bu tedbirler de enflasyonun aşağı çekilmesine yardımcı olacak.


ARTIŞ TESADÜFİ DEĞİL
EKONOMİ Bakanı Nihat Zeybekci, 13 milyar 287 milyon lirayla tüm zamanların ağustos ayı rekorunu kıran, yıllıkta 152.6 milyar dolara ulaşan ihracattaki artışın tesadüf olmadığını belirtti:

- 15 Temmuz 2016 günü İstanbul’da Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile bir toplantı planlamıştım. İhracat teşviklerini gözden geçirip, 18 Temmuz 2016’da da açıklayacaktım. Hain darbe girişimi o planımızı bir süre ötelemiş oldu. Biraz gecikmeli de olsa önemli teşvikler devreye aldık. İhracatın artışında teşviklerin önemli rolü var.