‘Devlet AŞ’yiz pırlantaları parlatacağız

- Çayımız nasıl?

Yanıt netti:

- “A kalite” efendim.

Sabah Gazetesi Ekonomi Müdürü Şeref Oğuz ve bana döndü:

- Çaykur’un sahibiyiz. Burada çayın en iyisi servis edilir. “B, C, D kalite” olamaz.

Ardından tahtanın başına geçip, şu soruyu yazdı:

- Türkiye Varlık Fonu (Turkey Wealth Fund-TWF) ne değildir?

Neler olmadığını sıraladı:

Banka değildir, borç vermez.

Merkez Bankası değildir, para politikası belirlemez.

Hazine değildir, devlet için borç bulmaz.

Emeklilik fonu değildir, maaş kesintisi havuzu olmaz.

Özelleştirme İdaresi değildir, öyle bir amacı da, yetkisi de yoktur.

Sonra şu soruyu sordu:

- Varlık Fonu nedir?

Bu kez neler olduğunu saydı:

Türkiye’nin sermaye çözüm platformu.

Türkiye’nin stratejik yatırım platformu.

Türkiye’nin büyük ve stratejik yatırım partneri.

Bu noktada Arda Ermut’un başında bulunduğu Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’ni anımsattı:

- Türkiye’nin büyük ve stratejik yatırım partnerliği konusunda birinci sırada Yatırım Ofisi, ikinci sırada biz geliyoruz.

Tahtaya bir bina çizdi, çatının tepe noktasına işin adını büyük harfle koydu:

- DEVLET AŞ

Yazdığı adın ne anlama geldiğini açıkladı:

- Devletin özel sektör mantığı ile çalışan holding şirketi.

Varlık fonlarının bütün dünyada bu mantıkla çalıştığını kaydedip ekledi:

- Biz şu anda bir ev inşa ediyoruz.

Evin bölümlerini isimlendirip, içini açtı:

Portföy şirketleri: “Bize stratejinizi anlatın” deyip, kendilerine nasıl katkı verebileceğimiz konusuna kafa yoracağız. Örneğin THY... Uçak almayı THY’yi yönetenler bilir. THY’yi yönetenlere karşı “ukala” tavrımız olmayacak.

Anlatımının her noktasında tahtaya kullandığı tanımların İngilizce’sini yazarken bize döndü:

- Varlık Fonu’nu Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde sayın Cumhurbaşkanımıza anlatırken de tahta istedim. Bu şekilde anlattım.

Öncelikle Varlık Fonu bünyesindeki şirketleri tek tek anlamaya çalışacaklarının altını çizdi:

- Bünyemizdeki şirketlerin yönetim kurullarında gözümüz, kulağımız olacak. Hep, “Şirketlere nasıl katkıda bulunabiliriz, nasıl değer katabiliriz” çabasında olacağız.

Şu anda Türkiye’deki birçok şirket gibi Varlık Fonu’na bağlı şirketlerin piyasa değerlerinin çok düşük olduğuna dikkat çekti:

- Yani, deyim yerindeyse “toprak altında, çamura bulanmış pırlantalar”ımız var. Biz o pırlantaları parlatacağız.

Bünyelerindeki şirketleri 3 tipte topladı:

- “Ana iş”, “hibrit iş” ve “civar iş”ler... Bunların bir kısmı “ölü toprağı” serilmiş gibi. Bazı işler de lisansı alınmış ama şirketleşmemiş durumda.

Elindeki kalem üzerinden yapmak istediklerini örnekledi:

- Bu kalem şu anda 1 lira mı? Biz alıp, belki bir anlamda altın kaplama yapıp daha değerli hale getireceğiz. Yani, şirketlerin değerini artırmanın yolunu bulacağız.

Sık sık Kuala Lumpur ve İstanbul’da görev yaptığı Malezya Varlık Fonu “Khazanah”ı örnek gösterip, tanımladığı görevlerden “stratejik yatırım”a geçti:

- Kanal İstanbul, elektrikli araç gibi yatırımların bir parçası olabiliriz.

Yerine göre “girişim sermayesi” görevi üstlenebileceklerini aktardı:

- Türk şirketlerini nasıl bölgesel lider yapabiliriz, ona bakacağız. Kendi şirketlerimizi büyütme işini başkalarına bırakmayacağız. “Girişim sermayesi” olarak girdiğimiz şirketlerin yönetiminde olacağız.

Zafer Sönmez’i dinledikçe “Bu kez Varlık Fonu işi tutacak” diye düşündüm...

İzleyelim... 

VARLIK FONU PİYASA YAPICI OLMAYACAK

TÜRKİYE Varlık Fonu Genel Müdürü Zafer Sönmez, tahtaya bir başlık daha ekledi:

- Piyasa derinleştirme ve iyileştirme...

Ardından anlattı:

- “Döviz yükseldi, Varlık Fonu döviz satsın” olmayacak. “Borsa İstanbul düştü, hisse alımları yapıp yükseltmeye çalışın” denmeyecek. Biz, sermaye getirisi peşinde olacağız.

Kanser tedavisindeki yeni yöntemle konuyu açmaya çalıştı:

- Biz kanserli hücreye kemoterapi yapmak yerine proton tedavisi uygulayacağız. Çünkü, proton tedavisi, sadece kanserli hücreye yönelir, vücudu sarsmaz.
 

AKILLI, DOĞRU BORÇLANMA İLE BÜYÜMEK MÜMKÜN 

ZAFER Sönmez, Malezya’nın devlet fonu Khazanah’ı örnek gösterip, sürdürdü:

- “Gordon Büyüme Modeli” olarak bilinen yöntemi esas alacağız. “Akıllı, doğru, makul” borçlanma ile büyümek mümkün.

Varlık Fonu kurulduktan sonra şu soruların gündeme geldiğini anımsattı:

- Varlığımız mı var ki Varlık Fonu kuruluyor? Petrolümüz mü var ki gelirlerinden oluşan fon kuralım?

Sözünü ettiği büyümeye Türkiye’den örnekler gösterdi:

- Koç Grubu, İş Bankası Grubu, Oyak nasıl büyüdü? Doğru, akıllı borçlanma ile büyüdüler... Özellikle Oyak ve İş Bankası Grubu’nun büyüme modeli örnek alınabilir.

Varlık Fonu’nun petrole ihtiyacının olmadığını kaydetti:

- Khazanah, 2004’te
10 milyar dolarlık büyüklüğe sahipti, bugün 40 milyar dolar...

STRATEJİK YATIRIMA YÜKSEK GETİRİ DİYE BAKMAK OLMAZ

TVF Genel Müdürü�Zafer Sönmez, Türkiye’deki stratejik yatırımların bir parçası olabileceklerini belirtip, konuya bakışını paylaştı:

- Stratejik yatırımların içinde yer alırken yüksek getiri odaklı olmayacağız. Yüksek getiri yoksa stratejik yatırımlara sırtımızı dönmeyeceğiz. Diğerlerinden kazanıp, oraya yatıracağız.

BURADA KARIŞIK KURUŞUK İŞLERİN OLMADIĞI GÖRÜLECEK

TÜRKİYE Varlık Fonu Genel Müdürü Zafer Sönmez, ana değerlerinin altını çizdi:

- Şeffaflık ve hesap verilebilirlik...

Mayıs 2019’da medya önüne çıkmayı planladıklarını vurguladı:

- 2018 sonuçlarımızı o toplantıda anlatacağız. Burada toplumun gurur duyacağı şeyler olacak. Herkes burada “karışık, kuruşuk işler” olmadığını görecek.

ÖNCEKİLER OTOBANA ÇIKMIŞ, BİZ FORMULA 1 PİSTİNE GİDECEĞİZ

ZAFER Sönmez, Singapur’un Varlık Fonu TEMASEK ile Malzeya’dan Khazanah’ı örnek gösterdi:

- TEMASEK’te 10 yıl uyku dönemi olmuş. Bugünlere gelişi 45 yıl sürmüş. Khazanah’ın 25 yıllık geçmişi var.

Türkiye Varlık Fonu’nu ilk kuran ekipte yer alanlara teşekkür etti:

- Bizden öncekiler bu arabayı mevcut haliyle otobana çıkarmışlar. Biz şimdi Formula 1 pistine girmeye bakacağız. Bizden sonrakiler de alıp uzaya götürsün.

‘ŞİRKETLERDE PARA VAR, BİZDE NİYE YOK’ DEMEYECEĞİZ 

ZAFER Sönmez, şu noktanın altını özellikle çizdi:

- “Sahibi olduğumuz şirketlerde para var, bizde neden para yok” demeyeceğiz. Şirketler temettü verirse, o şekilde para gelir.

Varlık Fonu’nun büyük kadrolara ihtiyacı olmadığını vurguladı:

- Malezya’da Khazanah 500 kişi ile faaliyetini sürdürüyor. Burası da kalabalık olmayacak.

İnsan kaynağı ile ilgili planını paylaştı:

- Burada bir yetenek havuzu oluşturup insan ihraç edeceğiz.