×
- Son dönemde kurlarda yaşanan oynaklığı, bunun ekonomimize etkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Yanıta, kurların bugünkü tablosunun ekonomik verilerle açıklanmasının mümkün olmadığını belirterek girdi:
- Bu çok net bir saldırının, sınamanın göstergesidir. Küresel finansal sistemin en büyük oyuncusunun başlattığı bu saldırı, tüm gelişmekte olan ülkelerde benzer durumu ortaya çıkarır. Çıkardı da zaten.
Bu durumu Rusya’nın da yaşadığını, ancak çok güçlü bir toparlanma yaşadığını anımsattı:
- Bugün yaşanan tabloda, ülkemizin parasının doğrudan bir ABD başkanı tarafından hedef alındığı böyle bir ortamda, Türk ekonomisine kırılganlık suçlaması yapmak art niyetliliktir.
Kurdaki dalgalanmaya karşı aksiyon planı hazırladıklarını bildirdi:
- Bankalarımızla birlikte kurdaki bu dalgalandırmanın en fazla etkilendiği kesim olan reel sektör firmalarımızın KOBİ’ler dahil durumlarıyla ilgili aksiyon planımızı hazırladık. Bankalarımız ve BDDK ile beraber gerekli önlemleri hızlı bir şekilde alacağız.
Gereken adımların atılmaya başlandığını vurguladı:
- THY’nin Shanghai-İstanbul uçağındayım. Uçakta Hürriyet okuyorum.
Bu aralar daha çok seyahat ettiğini belirtti:
- Malum, her yere ihracat fırsatı var. Shanghai görüşmelerimde son kurlarla döviz bazında daha ucuza imal eder hale geldiğimiz mallara çok talep oldu. Herhalde karşılamakta zorluk yaşayacağız.
İşin iki yönünün olduğuna işaret etti:
- Bu biraz da iyimser tabiatla alakalı. Yani, bardağın boş veya dolu yanını görmek gibi...
Ülker, uçaktan yazdığı mesajlarda konuyu Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’la iş dünyasının bir buluşmasına getirdi:
- Berat Bey’e, “5 bin kişiye istihdam sağlayacak yatırımlarımızı 2018’de tamamlayacağız. Makul fiyatlarla yeni ürünler yapacağız. Kur farkını kullanarak ihracatı artıracağız” dedim.
- Türkiye’de 22 milyon hane var. Bunun 6 milyonu fiber altyapıdan yararlanabiliyor. Diğer hanelere de fiberi götürmemiz gerekiyor. 3 şirketin bunu aynı anda yapmasının imkanı bulunmuyor.
Türk insanının dünyada internet kullanımında bulunduğu yere dikkat çekti:
- Finlandiya, 11GB ile dünyada internet kullanımında birinci. Türk insanı 8GB ile 5’inci sırada yer alıyor.
Türkiye’nin dijitalleşme yolunda çözmesi gereken en önemli konulardan birinin fiber altyapı olduğunu vurguladı:
- Milli Eğitim Bakanı ile neleri görüştünüz?
Yaman, Bakan Selçuk’un ilk basın toplantısını anımsattı:
- Sayın Bakan ilk basın toplantısında, “Türkiye’nin ancak bilimle, inovasyonla kalkınabileceğinin” altını özellikle çizdi.
Ardından Bakan’a YGA’yı özetlediği cümleyi benimle de paylaştı:
- YGA, çocuklara bilimi sevdirmek ve bilimsel bakış açısı kazandırmak için dünya çapında projeler yapıyor. Prof. Aziz Sancar, Prof. Mehmet Toner, Prof. Doğan Cüceloğlu gibi değerli bilim insanlarının danışmanlığında 5 yıldır 20 bin öğrenci ile pilot çalışmalar yürütüyoruz.
Ekibinden Melike Aydın’la birlikte YGA’nın geliştirdiği “TWIN Bilim Setleri”ni Bakan’a anlattıklarını vurguladı:
- Sayın Bakan bize,
- Faizler yükselince konut satışı düşüyor. Konut satışının hareketlenmesi için faizlerin düşmesi gerekiyor.
Avni Çelik, mevduat faizlerini anımsattı:
- Bankalar, yükselen enflasyonla birlikte mevduat faizini de yükseltmek zorunda kaldı. Bu durum, kredi fazilerini yukarı çekti. Yani, şu anda bankalara, “faizi indir” demek gerçekçi olmaz.
Kamu bankalarına işaret etti:
- Kamu bankalarını da, “Faiz indirin” diye zorlamak da doğru olmaz. Böyle bir zorlama uygulamaya yansımaz.
Sektör temsilcileri merak etti:
- Bu durumda konut kredilerinde faiz nasıl inecek?
Çelik
- Yeni Sistemde Yeni Ekonomi, Detaylı Bir Yol Haritası Önerisi...
Raporu hazırlayan ekibi sıraladı:
- Nurullah Gür (Medipol Üniversitesi Ekonomi ve Finans Bölümü Öğretim Üyesi), Mevlüt Tatlıyer ( Medipol Üniversitesi Ekonomi ve Finans Bölümü Öğretim Üyesi), Şerif Dilek.
Raporun “Politika Önerileri” bölümünden “Sanayi Politikalarına Yönelik Öneriler”e baktım:
* Sanayiye verilen teşviklerde şirket ve sektörlere performans hedefleri konulsun. Teşvik miktarı, üretimdeki yerlilik, ihracat miktarı, patent sayısı gibi performans kriterlerine göre belirlensin.
* Kamu alımları, yerli teknolojiye katkı sağlayacak şekilde daha etkin kullanılsın. Kamu ihalelerinde yerliye fiyat avantajı sağlayan mevzuatın tam uygulanması için denetimler yapılsın.
Bu bölümde şu önerinin altını çizdim:
* Şirketlerin çığır açan teknolojileri ortaya koyabilmesi, yeni piyasalar oluşturabilmesi için uygun koşullarda uzun vadeli fon sağlayabilecek, risk almaktan çekinmeyecek ve yüksek sosyal getiri sağlamak için gerekirse yüksek getiriden vazgeçebilmeye razı olabilecek
- Arçelik, 2011 yılında ülkenizin ve bölgenizin önde gelen beyaz eşya üreticisi Defy’i satın almıştı. Bu, Güney Afrika’daki en önemli Türk yatırımı oldu.
Ramaphosa yanıtladı:
- Defy’ı iyi biliyorum. Evimdeki beyaz eşyaların tamamı o şirketin ürünü.
Koç Holding Dayanıklı Tüketim Grubu Başkanı Fatih Kemal Ebiçlioğlu ile Defy Genel Müdürü, Arçelik-Beko’nun Sahra Altı Afrika Bölge Direktörü Evren Albaş, bu diyalogu öğrenince mutlu oldu. Aynı zamanda Türkiye-Güney Afrika İş Konseyi Başkanı olan Ebiçlioğlu, Arçelik’in Temmuz 2011’de gerçekleştirdiği alımın önemli bir adım olduğunun altını çizdi:
- 2010’da cirosu 345 milyon dolar olan Defy, 400 milyon doları yakaladı. Güney Afrika’nın ve bölgenin lider markası konumunda.
Evren Albaş araya girdi:
- 2011’deki 325 milyon dolarlık satın almadan bugüne 80 milyon dolarlık yatırım yaptık. Güney Afrika’daki 3 fabrikada 1.1 milyon adet beyaz eşya üretiyoruz. Ayrıca Etiyopya’ya bir montaj hattı kurduk.
- BRICS, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın üyesi olduğu bir işbirliği platformu. Bizi buraya İslam İşbirliği Teşkilatı Dönem Başkanı sıfatıyla davet ettiler. Zirvede Türkiye’yi BRICS’e dahil etmeleri çağrısı yaptım.
BRICS ülkelerinin genişlemeye olumlu yaklaştığını belirtti:
- Özellikle Çin, “Ben genişlemeden yanayım” diyor. Başka ülkeleri de bu platforma katma düşünceleri olduğunu gördüm. Kapalı değiller.
BRICS 5’lisinin aynı zamanda G-20 üyesi olduğunu anımsattı:
- Bu 5 ülke ile G-20’de beraberiz. Temenni ederim ki bizi buraya alacak adımı atarlar. Biz de BRICS’te yerimizi alırız.
Afrika’daki komşu ülkelerin de zirveye katıldığını kaydetti:
- Onlarla birlikte geniş katılımlı bir zirve gerçekleşti. BRICS üyeleri Türkiye’nin platforma katılımına olumlu bakıyor. BRICS’e üyelik, gerçekten önemli fırsatlar yaratabilir.