‘Kâtip arzuhalim yaz yâre böyle’

Cyrano (Beş üzerinden üç buçuk yıldız)
Yönetmen: Joe Wright
Oyuncular: Peter Dinklage,
Haley Bennett, Kelvin Harrison Jr.,
Ben Mendelsohn, Monica Dolan, Bashir Salahuddin, Joshua James, Anjana Vasan, Ruth Sheen, Glen Hansard, Sam Amidon, Scott Folan, Mark Benton
İngiltere-ABD-Kanada ortak yapımı

Cyrano, tüm yeteneklerine karşın fazla irice burnuyla fiziksel görünüşünden rahatsızlık duyar ve âşık olduğu Roxanne’a bir türlü açılamaz. Sevdiği kadınsa Christian adlı genç bir askere vurulur ve aralarını yapması için bir tür hamisi gördüğü Cyrano’dan yardım ister. Denklem bu aşamada karışsa da şövalyemiz şöyle bir formül bulur: Roxanne’a Christian adına aşk mektupları yazar, buluşmalarında da bir tür ‘suflörlük’ görevini üstlenir. Aslında aktardıkları kendi duygularıdır...

Edmond Rostand’ın 17’nci yüzyılda yaşamış Parisli bir şair, müzisyen ve düello ustasının hayatından esinlenerek 1897’de kaleme aldığı ‘Cyrano de Bergerac’ adlı tiyatro oyunu, bugüne kadar defalarca sinemaya uyarlandı. Şimdi huzurlarımızda Joe Wright adaptasyonu var. ‘Kefaret’ (Atonement), ‘Hanna’, ‘Anna Karenina’, ‘En Karanlık Saat’ (Darkest Hour) gibi yapıtlarıyla tanıdığımız İngiliz yönetmen, ‘Cyrano’da Erica Schmidt’in daha önce Broadway’de sergilenen müzikal yorumunu esas olarak almış ve oyunda Cyrano’yu canlandıran Peter Dinklage, filmde de başrolü üstlenmiş.

Wright’ın yapıtında ana karakterin kompleks duyduğu özelliği burnu değil, ayrıca Christian siyah bir askere dönüştürülmüş. Bildiğim kadarıyla bu dokunuşlar ‘Cyrano de Bergerac’ külliyatı açısından bir ilk. Öte yandan müzikal uyarlamalar cephesinde de Rostand’ın eserinin 1973’teki uyarlamasında başroldeki Christopher Plummer performansıyla ‘Tony’ ödülü almıştı.

Zamanımızın ‘Cyrano’sunda yönetmen Wright, şarkıların da etkisini arttıran oldukça çarpıcı, bol figürasyonlu sahneler kullanmayı tercih etmiş. Evet, bu noktalarda film ‘klip estetiği’ne biraz da olsa göz kırpıyor ama ruhumuzu, gözümüzü ve kulağımızı okşamayı da başarıyor. Ben filmde en çok cephedeki sahneleri ve bu bölümlerde seslendirilen şarkıdaki “Cennet / Öldüğüm yerdir benim” sözlerini beğendim. ‘Kefaret’ filminde izlediğimiz muhteşem tek plan savaş sahnesinin yaratıcısının, son adımında da etkileyici savaş kesitleri sunması elbette kimseyi şaşırtmamalı...

Oyunculuklara gelince: Eserin sinemadaki serüveninde ana karakteri Pierre Magnier, Claude Dauphin, José Ferrer, Daniel
Sorano, Christopher Plummer, Steve Martin, Gérard Depardieu, Kevin Kline gibi aktörler canlandırmıştı. Peter Dinklage’in Cyrano yorumu son derece başarılı. Keza
‘De Guiche’de Ben Mendelsohn etkileyici, Roxanne’da Haley Bennett, saf aşkın temsilcisi profilini inandırıcı kılıyor.

Sonuçta izlemesi keyifli bir çalışma olmuş ‘Cyrano’ ama benim gönlüm elbette Jean-Paul Rappeneau imzalı, 1990 yapımı, Depardieu’lü uyarlamada. Bu arada oyunun en bilinen tiradı ‘İstemem! Eksik Olsun!’ senaryoda yok; yeri gelmişken bu tiradın bizde Rüştü Asyalı’nın sesiyle zihinlere kazındığını da belirtmeden geçmeyelim.

Meraklısına magazin notları: Yönetmen Wright, Bennett’in erkek arkadaşı ve ikilinin 2018’de doğan bir kızları var. Dinklage de filmin Wright’la birlikte senaryosunu yazan ve müzikali ilk olarak 2018’de Broadway’de sahneleyen Schmidt’in eşi; 2005’ten bu yana evli olan çiftin iki çocukları var...

‘Bir yudum sevgi’

Beni Sevenler Listesi  (Beş üzerinden üç buçuk yıldız)
Yönetmen: Emre Erdoğdu
Oyuncular: Halil Babür, Hayal Köseoğlu, Sermet Yeşil, Ahmet Rıfat Şungar, Aykut Akdere, Cem Uslu, Nazlı Bulum, Özgür Sevimli,
Onur Ünlü, Can Evrenol
Türkiye yapımı

Cihangir’de ünlülere uyuşturucu sağlayan bir torbacı… Yılmaz için bu iş hayatını idame ettirmekten çok alışverişte bulunduğu kişilerin dostluğunu kazanma yolunda önemli bir basamaktır. Herkesin sempati duyduğu bu sevgi figürü yoğunlaşan operasyonlarla mal bulmakta zorluk çeker ama daha önemli mesele, bu yüzden dostlarıyla olan ilişkisinin sekteye uğramasıdır…

Çok beğendiğimiz ‘Kar’la uzun metraj serüvenine atılan Emre Erdoğdu’nun ikinci adımı ‘Beni Sevenler Listesi’, Bağcılar’dan çıkıp Cihangir’e kapağı atmış Yılmaz odağında sevgi arsızı bir karakteri anlatıyor. Karşımıza çıkan bu profil işlevselliğiyle aradaki sınıfsal farkların kırılabileceğine ve kurulan dostlukların derin olabileceğine inanıyor. Uyuşturucu operasyonlarıysa bir turnusol kâğıdı görevi görüyor ve Yılmaz’ın ‘kast sistemi’nin gerçekleriyle yüzleşmesini sağlıyor.

Erdoğdu’nun yapıtı arka planında da gerçekçi tonda çizgilere sahip senarist, dizi oyuncusu, TV yıldızı portreleri ve o dünyanın işleyişine dair veriler sunuyor. Siyah-beyaz çekilen yapıma Yılmaz rolündeki Halil Babür, etkileyici performansıyla damgasını vuruyor. Filme yönelik tek itirazım ismine vurgu yapmak gayesiyle çekildiği izlenimi veren finali; onun dışında başarılı bir dönem panoraması var karşımızda.

Ve diğer seçenekler

Sinan Biçici’nin yönettiği ‘Sadece
Bir Gece’, eşi tarafından aldatılan bir kadının evliliğini sürdürmek için ‘kısasa kısas’ türü bir şart koşması ve ardından yaşananlara odaklanıyor. Filmde Tuba Ünsal, Cemal Hünal, Gürgen Öz, Jerfi Benveniste, Duygu Şen Benveniste, Bengi İdil Uras, Anıl Altınöz gibi isimler rol alıyor. Haftanın diğer yapımları şöyle: ‘Gizli Gerçek’ (Run / Yön: Aneesh Chaganty), ‘Kasa: Büyük Soygun’ (Way Down / Yön: Jaume Balaguero), ‘Mavzer’ (Yön: Fatih Özcan), ‘Fabrika’ (Yön: COSM), ‘Lietli: Cin Kasabası’ (Yön: Cemal Aşkın Alpçetin-Can Yelkenciler) ve ‘Mutlu Canavar Ailesi 2’ (Happy  Family 2 / Yön: Holger Tappe).  Kopenhag’da lüks bir lokanta işleten çift ve zaman içinde bir aldatmayla çatırdamaya başlayan evlilikleri... Christoffer Boe imzalı ‘Bir Tutam Açlık’ta (Smagen af sult) başrolleri Katrine Greis-Rosenthal, Nikolaj Coster-Waldau, Flora Augusta ve Charlie Gustafsson paylaşıyor.