Zindankapı sanata açıldı

İSTANBUL Yedikule zindanlarının küçük bir örneği olan Zindankapı’da bulunan kanlı kuyu, işkence odası, kule bağlantılı koridorlar ve zindanlar artık tutsaklara değil, interaktif bir dijital müzeye ve sanat galerisine de ev sahipliği yapıyor. Zindankapı sanat galerisindeki ilk sergi, “Zamansızlık Şarkısı” Derya Yücel küratörlüğünde günümüz sanatçılarının zaman kavramına dair yorumlarını ziyaretçilerin beğenisine sunuyor. Bursa surları çok önemli, dünyada eski kentler kaleleri ve bu eski kalelerin içindeki kültür, restore edilmiş evler, butik oteller ve kafe ve restaurantlarla var oluyorlar, turizmde marka oluyorlar. Bursa kalesi, sahip olduğu kültürel değerlerin üzerine yapılmış çirkin binalar, sur duvarlarının çeşitli dönemlerde yağmalanması, etrafının gelişigüzel binalarla sarılması sonucu çok şanssız ve Bursa turizminde yıllardır hep uzaktan bakılan bir bölge. Son yıllarda önce bazı kapıların ve yakın çevresinin restorasyon-rekonstrüksiyon projeleri, sonrasında kale içi bölgesinde bazı noktalarda tarihin günyüzüne çıkarılması için yapılan çalışmalar olumlu ancak geçmişte harap edilen kale içi bölgesinin Bursa turizminde hak ettiği noktaya gelebilmesi için daha çok yolumuz var.

MİMARİ ÖRNEĞİ

Bursa’nın yaklaşık 2200 yıl önce bir kale şehri olarak kurulduğu döneme kadar uzanan surlarının yapımına I.Prusias döneminde başlanmış. İlk plan kurgusunun ünlü Kartacalı komutan Hannibal tarafından yapıldığını biliyoruz. Bursa Surları, İlk ve Ortaçağ şehir savunma mimarisinin önemli bir örneğini sergiliyor. Eski kaynaklara göre; kentin kurucusu Bithynia Kralı I. Prusias (M.Ö.232-192) Kartacalı komutan Hannibal, Roma İmparatorluğu ile yaptığı savaşı kaybedince onu ağırlamış, Hanibal burada zafer kazanan bir komutan gibi karşılanıp saygı görmüştür. Prusias, Hannibal’dan savaşlarda fikirlerinden faydalandığı gibi, şehir kurmakta da faydalanmış ve onun yaptığı planlara göre hareket etmiştir. Kazım Baykal Hoca Kentin, Hannibal’in çizdiği plan ve bilgiler ışığında inşa edildiğini yazar. Bursa surlarının tahmini M.Ö.185 tarihinde inşa edildiği düşünülüyor. Prusia’nın Surları, kentin kurulduğu doğal ve hakim tepe üstü düzlüğün çevresini bir taç gibi, güneyde daha çok savunma gerektiren ikinci sur sırası ile birlikte yaklaşık dört kilometrelik uzunluğu ile kuşatıyor.

5 KAPI, 14 BURÇ

Surlar, Osmanlı döneminde özellikle Timur saldırılarından sonra ve arkasında gelen Karamanoğlu Mehmet Bey’in kuşatması sonrası Hacı İvaz Paşa tarafından onarılarak güçlendirilmiş. Günümüzde en çok bilinen Saltanat Kapısı, Yer Kapı ve onun hemen altındaki Tahtakale kapısı, Fetih Kapısı (Pınarbaşı-Su Kapısı), Zindan Kapı ve şu anda olmayan Kaplıca Kapısı olarak isimlendirilen beş kapısı; Tophane ve Çakır Hamam arasında toplam 14 burcu var.

ZİNDANLAR KAPISINI SANATA AÇTI

Önceki gün Zindankapıyı ziyarete gittim, içeride çalışan görevliler tüm ziyaretçilerle yakından ilgileniyor ve yardımcı oluyordu. Kuleleri, sanat galerisini ve dış mekanları gezdikten sonra kafeterya bölümünde oturup bir çay içtim, çok keyif aldım. Bursa surlarının tamamının düzenlendiği ve birbirleri ile tüm bağlantıların yapılmış olduğunu hayal ettim. Ve şunu fark ettim, kendi sosyal medya hesaplarımda bu ziyaret ile yaptığım fotoğraf paylaşımlarım sonrası birçok Bursalı, zindan kapının nerede olduğunu bilmiyordu ve bana soruyordu.

YENİ BİR BOYUT KAZANACAK

Bursa’da yaşayıp, şehri hala daha tanımayan bir çok insan var. Alacahırka Mahallesi’nde bulunan ve Uludağ’ın eteklerine açılan Zindankapı, Bursa surlarının önemli bir parçası. Arkeolojik kazılarla toprak altında kalan bölümleri ortaya çıkarılan ve aslına uygun restore edilen bu tarihi bölge, Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin öncülüğünde şimdi şehir hayatının bir parçası olma yolunda. Büyükşehir Belediyesi Müzeler Şube Müdürlüğü, Zindankapı’yı kentin kültür ve sanat merkezlerinden biri haline getirmek istiyor. Yeni bir konseptle kent yaşamına kazandırılmak üzere tasarlanan Zindankapı, Bursalılar için surların ve zindanların anlamını değiştirecek, Bursa’da kültür ve sanat teknolojik bir boyut kazanacak.

HERKESİ BEKLİYOR

Toplam 3000 metrekare kapalı ve açık alana sahip Zindankapı’da, dijital bir müze ve güncel tutulacak bir sanat galerisi var. Dijital anlatımlı sergi salonları, interaktif içerikleri, etkinlik alanları ve eğitim mekanları ile tarihe, kültüre ışık tutacak Zindankapı önce Bursalıları sonra da Bursa’ya gelen ziyaretçileri bekliyor. Kale içinde yürüyüş turu ile gezdirebileceğimiz turistleri, Muradiye Yılmazipek fabrikası köşesindeki virajda yeni hazırlanan turist otobüsleri otoparkı ile birleştirecek rota için zindankapı ziyareti sonrası Cilimboz deresi kenarından yürüyerek otobüslere ulaşmak kolay olacak.

ZAMANSIZLIK ŞARKISI DUVARLARDA YANKILANACAK

Zindankapı 17 Ekim’den itibaren Bursalıların ve Bursa’ya yolu düşen herkesin ziyaretine açık. Gelenleri surların içinde bir yolculuğa çıkaracak olan Güncel Sanat Galerisi de önümüzdeki aylarda birbirinden farklı sergilere ev sahipliği yapacak.
Bunlardan ilki olan “Zamansızlık Şarkısı,” Derya Yücel küratörlüğünde günümüz sanatçılarının zaman kavramına dair yorumlarını ortaya koyacak. Yerli ve yabancı sanatçıların yerleştirme, heykel, desen ve performans-video eserleri, adeta zindanların yarattığı zamansız ve mekânsız boşluğu sanat ile tamamlayacak. Sergiyi 17 Ekim 2021 - 17 Ocak 2022 tarihleri arasında üç ay süre ile ücretsiz ziyaret edebilir ve Zindankapı’da Bursa tarihini, kültürünü, sanatın ve sosyal hayatın keyfini siz de yaşayabilirsiniz

TURİZMİN GÖZ BEBEĞİ OLACAK

Zindankapı ve Bursa surlarını eski görkemli günlerine kavuşturmak için yapılan çalışmalar için Bursalı bir turizmci olarak emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Ve bir gün Bursa kale içinin çiçeklerle süslü eski evler, turistik kafe-restaurantlar, butik oteller, müzeler ile Bursa turizminin göz bebeği bir bölge olmasını diliyorum.