Karacabey Longoz Ormanları

Boğazköy, Bayramdere köyleri sınırında bulunan Karacabey longoz bölgesine gitmek için Bursa’dan bir süre İzmir yolunu takip edip daha sonra Bayramdere-Boğaz tabelasını takip etmeniz gerekiyor. Yol üzerinde içinden geçeceğiniz köylerde çay molası verip, taze yumurta alabilirsiniz.

YEMYEŞİL BİR ÖRTÜ

Longoz, denize doğru akan derelerin getirdiği kumların birikerek kıyıda set oluşturması ve dere ağzını kapatması sonucu akar suyun biriktiği geniş alanda oluşan özel bir ekosistem. Sulak alanlarla iç içe olduklarından yağmurların etkisiyle orman tabanındaki su seviyesinin hemen yükselmesiyle farklı bir doğa harikasına dönüşüyor. Delta oluşumlarında meydana gelen longozlar yağışların başlamasıyla birlikte giderek suyla doluyor ve yılın büyük bölümünü sular altında geçiriyor. Nehirlerin taşıdığı alüvyonlarla zenginleşen toprak yapısı suyla buluşunca muhteşem bir doğa harikası ortaya çıkıyor ve bölge her mevsim farklı renk ve canlılara ev sahipliği yapıyor. Yaz aylarında sular çekilince longozun tabanı yemyeşil bir örtüyle kaplanıyor.

LONGOZDA YÜRÜYÜŞ ŞART

2000 hektarlık alana sahip Kocaçay Deltası, ana hatlarıyla Kuş Gölü’nden gelen Karadere, Uluabat Gölü’nden gelen Uluabat Deresi, Bursa’dan gelen Nilüfer Çayı ve diğer derelerin toplanarak birleşmesi sonucu oluşmuş bir alan olan Karacabey Longozu’nda özellikle ilkbahar ve sonbaharda güzel manzaralar sizi bekliyor. Deltanın batı yarısında toplam alanı 194 hektar olan Dalyan ve Poyraz gölleri, 600 hektar alan sazlıklar, 730 hektarlık alanı kaplayan Su Basar Ormanları bulunuyor. Deltanın doğu bölümünde de 391 hektarlık Arapçiftliği Gölü, tarım alanları, kumullar, sazlıklar, deniz börülcesi ve ılgın ile kaplı geniş çamur düzlükler yer alıyor. Karacabey Longozu, Avrupa’da artık tamamen yok olan ve bahar aylarında altında kaldığı sular yaz aylarında çekilince özellikle sonbaharda güzel görüntüler sunan Su Basar Ormanları’nın Türkiye’deki canlı örneklerinden biri. Longozun ev sahipliği yaptığı 217 farklı kuş türü arasında yalıçapkını, ak pelikanlar, sürmeli kum kuşu, kıyı çamurculuğu, yılan kartalları gibi türler bulunuyor. Bölge dişbudak, kızılağaç, söğüt gibi belli türdeki ağaçlar ile göl soğanı, su menekşesi, nilüfer gibi özel bir bitki örtüsünü de içinde barındırıyor.

YAPILAŞMA SORUNU!

Türkiye’de longoz bölgelerini tehdit eden en büyük tehlike yapılaşma! İğneada ve Sakarya Acarlar longoz ormanlarına sık giden biri olarak, Karacabey longoz bölgesine gittiğimde de bunu endişe içinde görebiliyorum. Bayramdere, Boğaz ve Yeniköy yerleşimlerinin çok sayıda yazlık evlerle dolu olması, yaz aylarında binlerce yazlıkçının bölgeye gidiş gelişleri ve yazlık evlerin longoz sınırlarına kadar dayanmış olması dikkatten kaçmıyor. İkinci büyük tehlike ise doğal yaşamın sürmesi açısından çok hassas olan bölgeye insanların arabaları ile girmesi ve dolaşması... Araçların belli bir noktada park edilerek, bölgenin yürüyerek gezilmesi doğal hayata saygı ve canlıların zarara görmemesi için ve daha da önemlisi yeni başlamakta olan turizm hareketliğinin zarar görmemesi için de çok daha yerinde olacaktır.

13 KM YÜRÜMELİ

Karacabey Longozuna giden bir kişinin ortalama 12-13 km bir yürüyüşü göze alması, bölgeyi yürüyerek keşfetmesi, birleşen akarsuların denize döküldüğü noktaya kadar yürüyerek Gemlik Körfezi girişi, Armutlu Burnu ve İmralı Adası’nı görmesi gerekir. Yürüyüşünü tamamlayan ziyaretçilerin, akşam yemeğinde uzun kumsala sahip Yeniköy’de bölgedeki balıkçıların tuttuğu taze balıklarla uygun fiyata mütevazı bir balık menüsü almaları mümkün.

BÖLGENİN ÖNEMİ

Karacabey Longozu coğrafi yalıtılmışlığı sayesinde bugüne kadar çok fazla bozulmadan korunabilmiş önemli bir doğal alana ev sahipliği yapmaktadır. Bir ekosistemler zinciri olan bölgede, longoz (subasar) ormanlar ve yaprağını döken orman ekosistemleri, tatlı ve tuzlu su gölleri, kıyı kumulları, tatlı ve hafif tuzlu bataklıklar bir arada bulunmaktadır. Türkiye’de longoz (subasar) özelliğe sahip alüvyal karakterdeki birkaç ormanlık alandan biri olan Karacabey Longoz Ormanları, Avrupa’da da nadir bulunan bir ekosistemdir. Kıyıda yer alan kumullar, barındırdığı endemik bitki türleriyle İğneada’nın önemini daha da artırır. Batı Palearktiğin önemli kuş göç yolları üzerinde de bulunan bölge, gölleri, sazlık ve sulak alanları ile göçmen kuşlar için yaşamsal bir konaklama alanıdır. Güney Marmara’da göçmen kuşların ilk geldiği bölge olarak longozu ve Ulaabat Gölü’nü sayabiliriz. Dar bir alanda, birbirinden farklı ve yüksek koruma değerine sahip ekosistemlerin iç içe bulunması, bölgeyi yalnızca Avrupa ölçeğinde değil dünya ölçeğinde de önemli hale getirmektedir. Bölge dünyanın korunması gereken doğa miraslarından biri olarak değerlendirilmektedir.

LONGOZ (Subasar Ormanı) NEDİR?

Longoz, denize doğru akan derelerin getirdiği kumların birikerek kıyıda set oluşturması ve dere ağzını kapatması sonucu akarsuyun biriktiği yerde oluşan bir özel ekosistemdir. Yalnızca belirli ağaç (örneğin, dişbudak, kızılağaç, vs), bitki (örneğin, göl soğanı, su menekşesi, vs) ve kuş (örneğin, kara leylek, balıkçıl, vs) türleri bu yaşam ortamını tercih ederler. Bu ekosistemin devamlılığı için en temel koşul, bol suyun devamlı var olmasıdır. Su, getirdiği kil ve organik materyal ile bu sahaların topraklarını mineral ve organik materyal yönünden zenginleştirir. Bu sucul ormanlar yağmur ormanları gibi gürdür. Bununla birlikte, yağmur ormanları gibi sadece yağışa ve hava nemine değil, daha çok ‘taban suyu’na bağımlıdır. Bu özellikleri ile tropikal bölgelerin ‘mangrove’ ormanlarına benzer. Longoz ormanları nadir rastlanan ekosistemlerdir. Türkiye’de İğneada (Kırklareli), Acarlar (Sakarya) ve Sarıkum’daki (Sinop) longoz ormanlarının yanı sıra, Kızılırmak Deltası’nda da (Samsun) longoz niteliğine sahip ormanların çok küçük kalıntıları kalmıştır.
Bunların dışında yeterli büyüklük ve kapalılığa sahip alüvyal-subasar orman kalmamıştır. Bu nedenle elimizde kalan son longoz ormanlarının varlıklarını sürdürmeleri çok çok önemlidir.

KARACABEY BELEDİYESİ’NDEN ÖNEMLİ ÇALIŞMALAR

Karacabey’in sahip olduğu doğal zenginliklerin farkına varmış bir belediye başkanı var; ‘Ali Özkan’.
Geçmişte hiç adı geçmeyen, Bursalıların bile çoğunun bilmediği Karacabey Longozu, Karacabey Belediyesi’nin turizm hareketleriyle son yıllarda adını duyurmaya başladı. Longoz ile ilgili turizm geliştirme faaliyetleri devam ederken, bir yandan da koruma ve farkındalık çalışmalarını yürütülüyor. Başkan Özkan; sürdürülebilir ve kontrollü turizm ile başta yerel halk olmak üzere ilçe ekonomisine de katkı sağlamayı hedefliyor.
Yapılan çalışmaların sadece turizm değil aynı zamanda doğanın korunması, farkındalığın artması ve duyarlı olunmasına yönelik. Karacabey Belediye Başkanı Ali Özkan hem bölge halkı hem de doğasever ziyaretçiler için Karacabey Longozu’nun cazibe merkezi olmasını istediklerini ve bu konuda kararlı olduklarını vurguluyor.

ORMAN ŞARTLARINA UYGUN ÇALIŞMALAR

Yapılan farkındalık çalışmaları ile kaçak av ve benzeri baskı ve tehditlerin longozda azaldığını ifade eden Özkan, “Karacabey Longozu’nda önceliğimiz, ormanı bakir bırakmak ve kontrollü bir alanda turizmi ormanın doğasına uygun şekilde yapmak. Burada kalıcı bir tesis planlamamızda yok. Yalnızca bir bölümünü doğasının şartlarına uygun ve saygılı bir şekilde güzergâh haline getireceğiz. Ormanın geri kalanının ise mutlak suretle doğaya geri bırakma çabasındayız. Bu konuda güzergâhlarımızı, bilgilendirme tabelalarımızı hazırladık” dedi.
Jandarma ve belediye ekiplerinin hafta sonları longozun içerisinde gün boyu kontrollerde bulunacağını dile getiren Özkan, yapılan çalışmalarla longozun doğasının korunacağını ve bu konuda atılan her adımda işin uzmanları ile görüşerek ormana fayda ve zararın değerlendirileceğini kaydetti.

LONGOZ SEZONU GİDEREK UZUYOR

Karacabey Longozu’nun yakın tarihe kadar ilçe halkının bile bilmediği bir yer iken bugün Türkiye’nin dilinde olduğunu vurgulayan Başkan Özkan, “Longoz sayesinde Yeniköy’de sezon artık daha erken başlayıp daha geç bitiyor. Esnafımız da bu durumdan oldukça memnun. Yeniköy’de haziran başında sezon başlar ve ilk haftadan sonra işlerimiz açılırdı. Artık mayıs ayı itibarıyla yoğunluk söz konusu ve bu süre eylül-ekime kadar uzuyor. Önceden kış aylarında pek çok esnafımız dükkan kapatırken, artık kışın da dükkanlarını açıyorlar. Bu gelişmeler bölgemiz için oldukça güzel” diye konuştu.

DEV ÇINAR İÇİN TESCİL ÇALIŞMASI SÜRÜYOR

Başkan Özkan, bölgeye yeni bir değer olan Dere Çınarı ve Yılanlı Çınar ağaçları hakkında da açıklamalarda bulunarak, şunları kaydetti: “Belediye Kültür Birimi ekiplerimiz bölgede yaptığı araştırmalarda, yaşının 600’ün üstünde olduğunu düşündüğümüz dev bir çınar ağacı buldu ve bu kamuoyunda büyük ses getirdi. Biz de bununla ilgili olarak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile diyaloğa geçerek çalışmalarımıza başladık. Tescil aşaması devam ediyor. Sonuçlandığında bölgemize bir önemli turistik değeri daha katmış olacağız.”