2021’de Havacılık sektörünü neler bekliyor

Havayolu maskenin haricinde uçağının gövdesine Not Without My Mask yani maskesiz olmaz boyaması da yazdırdı. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA) yaptığı açıklamaya göre seyahat talepleri yüzde 75 düştü ve 4.8 milyon sektör çalışanı işini kaybetme riskiyle karşı karşıya. Tüm bu uçuşlar için bilet kesen Seyahat Acentaları da sıkıntıyı yakından yaşıyor. Covid-19 riskinin artışı yeniden gözlenirken birçok havayolu hem yurt içi hem de yurt dışı uçuşlarına mümkün olduğu oranda önlemler alarak devam ediyor. ‘Bunun devamında bizi ne bekliyor?’ sorusunun cevabı kimse tarafından net bir şekilde verilemezken biz bu soruyu sizler için Bursa’da konusunda uzman her yıl binlerce insanı havayolu şirketleri ile buluşturan üç isme; Ottomantur Turizm Genel Müdürü ve Bursa Ticaret Sanayi Odası Turizm Konsey Başkanı Sibel Ölçüoğlu, Apareia Turizm Genel Müdürü Ayla Altun ve Bursa Skal International Başkanı, Plaza Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Serdal Can’ a sorduk.

Sibel Ölçüoğlu - Ottomantur Turizm Genel Müdürü ve
Bursa Ticaret Sanayi Odası Turizm Konsey Başkanı

Turizm deyince aklımıza ne geliyor… 54 senelik bir acentanın 2.nesil yöneticisi olarak kendim de düşündüm ve aklıma elbette ilk olarak gezmek, görmek, tanımak geldi; ama merak da ettim turizm ne demek diye ‘’bir ülkeye ya da bir bölgeye turist çekmek amacıyla alınan ekonomik, kültürel, teknik vb. önlemlerin, yapılan çalışmaların tümü’’tanımını buldum. Kısacık bir cümle; ama ne çok şeyi içeriyor. Artık, sağlık, gastronomi, inanç, spor amaçlı, doğa gibi onlarca amaca, isteğe yönelik turizm çeşidi var; ama bütün bunlara erişebilmek için turizmcilere, acentacılara ihtiyacımız var.
Ulusal havayolumuz Türk Hava Yolları gibi dünyada 800 kadar hava yolu şirketi bulunmakta. Bu şirketlerin de 290 tanesi IATA – Uluslarası Hava Yolu Taşımacılığı Birliğine bağlı.
Biraz eskilere dönecek olursak, 70’lerde acentaya gidilir, ayda veya 3 ayda bir IATA merkezi tarafından acentalara yollanan kalın kitaplardan gidilecek yere sefer olup olmadığına bakılır, yine bu kitaplardan fiyatlar hesaplanır, havayoluna telex yollanır, onay geldikten sonra da bilet tanzim edilirdi. 70l’i yıllarda hava yolu trafiğinin ne kadar az olduğunu düşünecek olursak -yolcu sayısı 300.000 kadardı -kontrol edilebilir bir sistemdi.
1994 senesinde havayolları yavaş yavaş elektronik bilete geçmeye başladı, artık koçanlı–kuponlu biletler bitmiş, yazıcıdan bastığımız biletle seyahat dönemi başlamış oldu. Bu yıllarda dünya çapında seyahat eden yolcu sayısı 1 milyara gelmiş ve hızla artmaktaydı.
2000’lerde teknoloji artık inanılmaz bir hızla değişmekte, seyahat, turizm sektörü online kanallara kaymaya başlamaktaydı. İlerleyen teknoloji sayesinde uçak biletine erişimin artık çok kolay olması sebebi ile elbette acentalar kan kaybetmeye başladı; ancak unutulmaması gereken önemli husus artık daha çok kişi seyahat etmekte (2000 senesi–2 milyara yaklaşıyoruz)
Talepler değişmekte ve her ne kadar online bilet almak çok kolay gibi görünse de özellikle kurumsal seyahatlerde acenta seyahat danışmanına erişmek ve destek almak, bulunduğunuz herhangi bir ülkede birçok zaman dilimi ya da aksanını anlamadığınız bir call center çalışanına dert anlatmaya tercih edilmekte. Kurumsal acentalar olarak oteller / araç kiralama şirketleri ile anlaşmalar yapıldığını özel fiyatlara bu sayede erişebileceğini de unutmamak gerek.

Yakın zamandaki sayılara bakacak olursak 2019 seyahat eden yolcu sayısı 4,5 milyar idi, 2020 için öngörülen sayı 4,7 milyar idi ama şu anki verilere göre 1,8 milyar – 2 milyar yolcu seyahat etti.

Bu durumda 2021 içinde bu sayısın azami 2,5 – 3 milyarı bulması bekleniyor.Yeni uygulmalar nasıl olacak, seyahat etmek için neler yapmamız gerekecek, ülkeden ülkeye değişen uygulamaları yaşadıkça görecek ve öğreneceğiz. Şimdiden hayatımıza giren test uygulamalarına ilave aşı olmadan seyahat biraz zor görünüyor, “Sağlık karnesi, pasaportu, health passport, digital health pasport” gibi terimler hayatımıza girecek. 2020 senesi olarak dünya turizmi için kara bir yıl geçirdik, geçiriyoruz, yurtdışından gelecek turistler sayesinde, turizmi canladırmak pahasına ülkemize gelen yolculardan herhangi bir test istenmemesi bir çok tartışılan bir konu oldu... Maalesef ülkemiz hala hiçbir test uygulamadan yolcu alan birkaç ülkeden biri durumunda. Seyahat kısıtlamaları bütün turizm dallarını olumsuz etkiledi, talepler her ne kadar yön değiştiriyor görünse de durgunluk her kolda hissediliyor...
Detaylı bilgiler henüz hiçbir ülke veya hiçbir hava yolu tarafından paylaşılmadı. Acentalarınız veya güvenilir haber kaynaklarından bu bilgilere ulaşabileceksiniz…
Istanbul – Ankara – Izmir’den ve Bursa’dan da benim kurucu üye olarak bulunduğum KURAP Kurumsal Acentalar Platformu web sayfası/instagram hesabı özellikle Kurumsal seyahatler ile ilgili güncel havayolu bilgilerine, seyahat izin, yeni vize uygulamalarına ulaşmak için doğru bir kaynak. KURAP olarak turizm sektörünün ihtiyaçlarını tespit ediyor, sorunlara çözüm bulmaya çalışıyoruz, mesleki etik değerlerinin en üst düzeyde savunulması, sorunlar ve çözümleri ile ilgili mesleki paylaşımların en kapsamlı biçimde ve düzenli olarak sağlanması, sektörde yer alan tüm tedarikçilerin oluşturabileceği her türlü haksız rekabet ile mücadele, üyelerinin ihtiyaçlarına uygun personel kaynağını geliştirmek amacı ile eğitim çalışmaları planlaması ve uygulaması için çalışıyoruz.

Ayla Altun - Apareia Turizm Genel Müdürü

2020 yılı tüm dünya için beklenmedik derecede sarsıcı bir yıl oldu. Dünyayı etkisi altına alan
Covid-19 salgını ve beraberinde getirdiği ekonomik sıkıntılardan tüm sektörler etkilenirken, en büyük zorluğu havayolu sektörü ve buna bağlı olarak turizm sektörü çekti diyebiliriz.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA) 2020 yılı için açıkladığı zarar 80 milyar dolar.
2019 yılına göre 2020 yılında havayolu yolcu sayısında %60 azalma mevcut. Bu rakamlar birçok havayolu şirketinin iflas etmesine, yüklü krediler çekerek borçlarını yapılandırmaya çalışmasına sebep oldu. Bunlara ek olarak, planlanmış uçuşlarının gerçekleşmemesi sebebiyle havayolu şirketlerinin ve acentelerin yolcularına iade yapmaları da gerekti. Havayolu firmaları zararlarını azaltabilmek için sefer sayılarını azaltmak gibi önlemlere başvursa da yeterli düzeyde verim alınamadı.
IATA üyesi acenteler olarak bizler de bu durumdan fazlasıyla etkilendik. Sürekli değişen uçuş
kurallarını, iptalleri ve değişiklikleri devamlı takip ederek müşterilerimize doğru bilgiler iletmek için çalışıyoruz. Buna ek olarak daha önce vize uygulamayan ülkeler dahi bu süreçte vize uygulamaya başladı. Ülkelerin uyguladığı seyahat kısıtlamalarını, pandemi dönemi ile değişen vize uygulamalarını, yeni uçuş kurallarını, gerekli PCR testi taleplerini sürekli takip ederek yolcularımızı bilgilendiriyoruz.
2020 yılında 1.2 milyar insanın havayolu ile seyahat ettiğini ve sadece 44 teyit edilmiş vakaya rastlandığını biliyoruz. Bu sayı 27 milyonda 1 gibi bir orana denk geliyor. Bu durumda havayolu seyahati esnasında Covid-19’a yakalanma riskinin aslında oldukça düşük olduğunu görebiliyoruz. Bizler bu pozitif bilgileri yolcularımızla paylaşarak hava yolu ile seyahatin güvenilirliğine dikkat çekiyoruz.
2021 yılında öncelikle iç hat uçuşlarının artmasıyla insanların uçuş güvenliği konusunda endişelerinin kırılmasını bekliyoruz. Sivil havacılık otoriteleri tarafından Covid-19 aşısı olmayan yolcuların seyahatlerine izin verilmemesi gibi kararlar konuşuluyor. Böylece seyahatlerde aşının zorunlu kılınması ve yaygınlaşması ile ülkelerin uyguladığı katı seyahat kısıtlamalarının azalmasını ümit ediyoruz. 2021 Mart ayı ile birlikte tüm bu gelişmelerin sonuçlanıp uçuşların çoğalmasını, 2021 yılının son çeyreğinde ise artık Amerika, Uzakdoğu gibi uzun mesafeli seyahatlerin de yaygınlaşmasını ve havayolu seyahati ile alakalı endişenin tamamıyla ortadan kalkmasını bekliyoruz.

Serdal Can - Bursa Skal International Başkanı
Plaza Turizm Yönetim Kurulu Başkanı

Ülkemizde son yıllarda artan uçak bileti satışı ve seyahatini uçak ile gerçekleştirme sayısında ciddi anlamda artış bulunmaktadır. Bunun alt nedenlerini irdelediğimizde seyahat güvenliği, seyahat süresinin kısalması ve uçak bileti fiyatlarının ucuz sayılabilecek bir seviyede seyretmesi daha da önemlisi, eldeki cep telefonu aplikasyonları ile alımın kolaylaşması olmuştur.
2019 yılı ülkemiz ve hatta daha da mikro düşünerek Bursa olarak değerlendirdiğimizde, satışların son derece yüksek olduğu, hatta bu ivmenin genel olarak yatay düzeyde veya % 3-8 arası artan bir tempoda olması beklenirken, 2019 son çeyreği normallerin üstünde bir satış gerçekleşmiş; Gerek hava yolları, gerek otelci dostlarımız bu konuda memnuniyetlerini dile getirmişlerdir.

Biz de Plaza Turizm olarak; Ekim, Kasım, Aralık 2019, hatta Ocak 2020 olmak üzere satış grafiğinin oldukça yüksek olduğu bir dönem geçirdiğimiz inancındayız.

2020 Mart ayı başı itibari ile gelişen süreç, COVİD 19 un bir çok sektöre ciddi anlamda negatif etki yaratması bir yana, en büyük satış düşüşünü hizmet sektöründe oluşturmuştur.
Hizmet sektörü derken oteller, hava yolları, seyahat acenteleri, restoranlar maalesef bu süreçte ciddi anlamda kayıplar yaşamış ve halada yaşamaya devam etmektedir.
2020 yaz ayları içinde gelişmelerin olumlu olacağı konusundaki inancımız, maalesef kış gelmesi ile gerçek görüntüsünü ortaya koymuş ve
anlaşılan o dur ki, önümüzdeki bahardan önce koşulların değişmesi söz konusu değildir.
Bizler seyahat acenteleri ve ana konumuz, Uçak bileti satışı olarak düşündüğümüzde, satışlarımız bir önceki senenin satışlarından % 90 daha düşük diyebiliriz. Bu paralelde Bursa bazında baktığımızda yurt dışı ile iş yapan firmalar maalesef seyahat edememekte,
yurt dışına göndermiş oldukları ve kurulum gerektiren makinalarını kuramadıklarını, iş anlaşmasını devam ettirmek üzere bekledikleri yabancı misafirlerinin ülkemize gelemediğini yakından gözlemlemekteyiz.
Ağırlıklı gıda sektöründeki bazı firmaların Uçak ile seyahat tercihleri dışında, maalesef havayolu ile yapılan seyahatlerin % 22-25 lere kadar gerilediğini söyleyebiliriz.
Geçtiğimiz günlerde bulunan aşılar ile 2021 yılı Mayıs ayı başında bu grafiğin yukarılara doğru taşınacağı inancındayız.
Beklentilerimiz Şubat sonuna kadar % 8-12 arasında devam edecek taleplerin, Şubat sonu itibari ile biraz daha yükseleceğini,
Mayıs başı itibariyle % 50-60 lara çıkacağı kanaatindeyiz. Özellikle konsoloslukların hizmet vermeye başlaması ve Bursalı iş insanları için Avrupa Birliğine Üye ülkelerin başta Almanya, İtalya, İspanya olmak üzere COVİD 19 sayılarındaki düşüş ve karantinasız girişlere onay vereceği düzeye gelmesi, Bursa’da ki uçak bileti talebini, hatta bunu bir genelleme yaparsak Ülke genelinde ciddi bir artış yaşanacağı inancındayız.
Tabi iş dünyası olarak planlama biraz daha pembe olabilir, sonuçta bir zorunluluk ve iş seyahati, kişisel seyahatler ve yurt dışı geziler diye düşündüğümüz de bu konuda bir miktar daha zamana ihtiyacımız olacağı inancındayız.
Çok gerekmedikçe uçağa binmek, havalimanında olmak, hala riskin olduğu bir dönemde sağlık sorunu nedeni ile ülkemizin dışında bir yerde hizmet arayışında olmak korkusu, keyfi yurt dışı seyahatlerin belli bir süre daha düşünülemeyeceğini gösteriyor.
Seyahat acenteleri olarak bu dönemin bir an önce bitmesi, insanların en önemli motivasyon kaynağı olan seyahat özgürlüğü için, kısıtlamalarının son bulması en büyük dileğimiz, sağlıkla kalın, #şimdilik evde kalın.