Uçaktan battaniye can yeleği almayın

Yapılan araştırmalar, yolcuların uçaktan en çok uçuş kartı, can yeleği, kül tablası, battaniye, yastık ile tabak, çatal-kaşık gibi ikram malzemelerini çaldığı ortaya koyuyor. Bunların yanı sıra işi abartarak koltuklardaki kemer tokalarını, uzun menzilli uçaklarda eğlence sistem kumandalarını, koltuk arkasındaki yemek tepsilerini ve hatta acil çıkış kapılarının yanlarında duran fenerleri sökenlere de rastlanıyor. Toplu sipariş verilmesi nedeniyle hemen yerine konulamayan malzemeler, havayollarında sıkıntıya neden oluyor.

Bu malzemeler arasında en çok risk, acil durumlarda kullanılanlar. Kurallar gereği yolcu uçaklarında her koltuk cebinde uçuş emniyet kartı bulunmak zorunda. Yolcuya acil durumda ne yapması gerektiğini grafiklerle anlatan bu kartlar özel, dayanıklı bir plastikten imal ediliyor. Sefer öncesinde kabin memurları her koltuğu tek tek kontrol ediyor. Uçakta bu kartlar fazla fazla yükleniyor. Eksikler kabin memurları tarafından tamamlanıyor.

CAN YELEKLERİ ÇALINIYOR

En tehlikeli olanı ise can yelekleri. Yine kurallar gereği her koltuğun altında suya inişte yolcunun batmamasını sağlayan bir adet can yeleği bulunuyor. Özellikle Akdeniz havzası içinde yapılan iç ve dış hat uçuşlarda kayıp oranları diğer bölgelere göre daha fazla. Uzmanlar son yıllarda bilinçlenmenin artmasıyla birlikte can yeleği kayıplarının azaldığına dikkat çekiyor.

Uçağa fazladan emniyet kartı yükleniyor. Ama can yeleği sadece koltuk sayısı kadar uçağa konuluyor. Yapılan kontrollerde can yeleği eksikse havayolunun teknik bölümünden can yeleği getirtiliyor. Eğer uçak ana üssü dışında uçuyorsa, ciddi sorun yaşanabiliyor. Bu konuda kurallar sıkı. Yapılacak bir denetimde can yelekleri eksik ve kontrol tarihleri geçmiş ise havayolları ciddi cezalar alabiliyor.

Uçaklarda sigara içildiği dönemde kül tablalarına büyük ilgi vardı. Paslanmaz özel metalden imal edilen kül tablalarının bulunduğu yer artık koltuklarda kapalı. Çünkü havayollarının tümünde sigara içilmesi yasaklandı. Ancak kurallar gereği içilmesi yasak olmasına rağmen tuvalette bir adet kül tablası bulunuyor. Buraya konulmasının nedeni, yolcunun yasak olması ve alarm bulunmasına rağmen tuvalette sigara içerse izmaritini içinde kağıtların olduğu çöp kutusuna atmasını önlemek.

HATIRA NİYETİNE

Uzmanlar uçaklarda yaşanan malzeme çalınmasının tek nedenini yolcuların hatıra almak istemelerine bağlıyor. Tek koridorlu daha sık kullanılan yolcu uçaklarında çalınan malzeme oranı büyük uçaklara göre daha az. En çok olay uzun menzilli, yolcuların diğerlerine göre daha az bindikleri büyük uçaklarda yaşanıyor. Bazen uçtuğu şirkete kızan yolcu, zarar vermek amacıyla bu yola başvurabiliyor.

Bir de havacılık meraklıları var. İlgi emniyet kartlarına yüksek. Meraklılar, hizmete yeni giren veya artık emekliliği gelen yolcu uçaklarının emniyet kartlarını hemen topluyor. Concorde’lar en çok ilgi görenlerin başında geliyordu. Birçok yolcu, sesten hızlı son yolcu uçağından bir şeyler alabilmek için Concorde’ları adeta yağmaladı. Bu aralar en fazla ilgi havayollarında hizmete girmeye başlayan Airbus A380’lerde. Tolga ÖZBEK

EN ÇOK NE ÇALINIYOR

Uçuş emniyet kartı: Birim maliyeti 40 cent ila 1 dolar arasında değişiyor. Ortalama 1-2 yılda bir tüm kartlar yıpranmaları nedeniyle değiştiriliyor.

Kül tablası: Bir çok uçakta kalmadı. Ama tuvalete yerleştirilmek zorunda olanların fiyatı 40-50 dolar arasında değişiyor.

Can yeleği: Pimlerinden çekildiğinde şişen ve ışıklı ikazı olan can yeleklerinin fiyatı 32-40 dolar.

Battaniye ve yastık: Havayolları çalınmasına bazen göz yumabiliyor. Fiyatlar battaniyeler için 5-8, yastıklar için de 4-5 dolar arasında değişiyor.

İkram malzemeleri: Yolcular arasında tabakları toplayan ve koleksiyon yapanlara rastlanabiliyor. Tabaklar ve bardaklar sık sık kırıldığı veya bazen değişen ikram konseptleri için havayolları tarafından yenileniyor. Çatal-kaşıklar da en çok çalınanlar arasında.

Son fırsatları kaçırmayın

á Avusturya Havayolları ile 16 Aralık 2008-31 Mart 2009 tarihleri arasında seyahat edecek yolcular biletlerini www.austrian.com adresinden aldıkları takdirde 30 YTL değerinde elektronik kupon kazanıyorlar.

á British Airways yolcuları, cep telefonu üzerinden www.ba.com/mobile sitesine girerek, kendilerinin yanı sıra gruplar için de koltuk seçebiliyor.

á Azerbaycan Havayolları, İstanbul-Nahçıvan seferlerine başladı. Haftada iki gün Salı ve Cuma günleri karşılıklı yapılan seferlerde bilet fiyatları 250 Euro’dan başlıyor.

á Delta ile New York gidiş-dönüş, vergiler hariç 256 Euro’dan başlıyor.

á Katar Havayolları, İstanbul-Doha seferlerinde 36 saat öncesinden internet üzerinden on-line check-in işlemi başlattı.

Bininci Citation Bon Air’e

Amerikalı imalatçı Cessna’nın Citation serisi iş jetlerinin Avrupa’da bininci uçağı XLS+, İstanbul merkezli Bon Air’e teslim edildi. Orta sınıfın en çok satan modellerinden olan 9 koltuklu iş jeti, Bon Air tarafından hava taksi uçuşlarında kullanılacak.

Cessna’nın çeşitli modellerini 22 yıldır kullandıklarını söyleyen Bon Air Yönetim Kurulu Başkanı Ateş Hanibu, "Caravan deniz uçağı ve Citation Bravo’dan sonra Citation XLS+ ile iş adamlarına daha geniş bir kabin ve daha uzun menzilli uçuşlar yapabileceğiz" dedi. Bon Air, yeni uçağının saatlik uçuş ücretini 3 bin 250 dolar artı KDV olarak belirledi. Filosunu büyütmeyi hedefleyen şirket, önümüzdeki aylarda Citation Sovereign tipi bir uçak almak üzere görüşmelerini sürdürüyor.

1998’de hizmete giren Citation XL uçaklarından bugüne kadar üç farklı modelde toplam 680 adet teslim edildi. Bu uçaklar, 1.5 milyon uçuş saatini geçti. Cessna, 1970’lerin başından bu yana toplam 5 bin 400 Citation tipi iş jeti üreterek müşterilerine teslim etti.