Havacılık sektörünün saygın dergilerinden Air Transport World (ATW) Dergisi’nin geleneksel yıllık değerlendirme raporuna göre Türk Hava Yolları (THY), 2007’de kár sıralamasında ilk defa ilk 25’e girme başarısını gösterdi.
Şirketlerin operasyon kárı yani hava taşımacılığından kazandıkları parada THY 463 milyon dolarla dünya 21’incisi, vergi sonrası net kárda ise 247 milyon dolarla dünya 25’incisi oldu. THY özellikle Avrupa’da devleri geride bırakarak bayraktaşıyıcıları arasında ilk beşe girdi.
Uluslararası Havayolu Taşıyıcıları Birliği’nin (IATA) haziran ayında İstanbul’da yapılan genel kurulunda Başkan Giovanni Bisignani, geçen yılın 2000’den bu yana sektörün kar edebildiği tek yıl olduğuna dikkat çekmişti. Bisignani havayollarını uyararak 2008’in artan petrol fiyatları ve ekonomik kriz nedeniyle daha zorlu geçeceğini söylemişti. IATA’nın öngörülerine göre bu yıl havayolu şirketleri toplamda zarar etmesi bekleniyor.
DÜŞÜK MALİYETLİ HAVAYOLLARI
Hazırlanan raporda ilk defa bir Düşük Maliyetli Havayolu (DMH) Southwest en fazla yolcu taşıyan şirket oldu. Geçmişte ilk 5’te sürekli yer alan Amerikalı şirket, bu yıl devleri geride bırakma başarısı gösterdi. Southwest’in bir başka özelliği de 35 yıldır sürekli kár etmesi. Filosunu hızla büyüten havayolu, aynı zamanda en fazla uçak sayısında 525 adetle ikinci sırada.
Avrupa’da DMH’ler hızla yukarı tırmanıyor. İrlandalı Ryanair net kárda 11, filo sıralamasında ise 22, İngiliz Easyjet net kárda 21’inci, filoda da 23’üncü oldu. Ancak bu yıl artan maliyetler nedeniyle DMH’lerin 2008’deki sıralamada biraz aşağıya düşecekleri tahmin ediliyor.
HAVACILIĞIN EN BÜYÜKLERİ
UÇAK SAYISI: Amerikan (654), Southwest (525), Delta (447)
EN ÇOK YOLCU (milyon): Southwest (101), Amerikan (98), Air France-KLM (74)
EN FAZLA CİRO (milyon dolar): Air France-KLM (38.083), Lufthansa (32.970), AMR (22.935)
Kotil: Hedefimiz daha da yükselmek
THY Genel Müdürü Doç. Dr. Temel Kotil hedeflerinin 2008’de sıralamada daha da yükselmek olduğunu söyledi: "Taşıdığımız yolcu, uçak sayımız ve ciromuzla ilk 25’e giremedik. Ama kárlı bir operasyon yapıyoruz. Geçen yıla göre bu yıl petrol fiyatları iki kat arttı. Maliyetler katlandı ama daha verimli çalışıp bu yıl kárımızı geçen yılki oranlarda tutacağız."
Kotil, uçuş rotalarının kısaltılmasıyla bu yıl 100 milyon dolar tasarruf ettiklerine de dikkat çekti: "Yakıttan yüzde 7 oranında tasarruf ettik. Diğer taraftan doluluk oranlarımız geçen yıla göre yüzde 4 arttı. Geçen yıla göre dış hatlarda yüzde 22, iç hatlarda ise yüzde 10 daha fazla yolcu taşıdık. Özellikle business class yolcu sayısındaki yüzde 26’lık artış ciroya önemli katkı sağladı." THY bu yıl cirosunu 4.5 milyar dolara, taşıdığı yolcuyu da 23.5 milyona çıkartmayı hedefliyor.
Şu an 110 uçağa ulaşan filo, yıl sonunda 121’e yükselecek.
YENİ PAZARLAR
Son günlerde bazı havayolları artan yakıt maliyetleri nedeniyle Türk pazarından çıktığına dikkat çeken Kotil, THY’nin bu hatlara yoğunlaşacağını söyledi. "Sunduğumuz hizmet, kabin kalitemiz, ikram ve bilet fiyatlarımız bir çok havayolundan daha iyi. Yaptığımız araştırmalar özellikle dış pazarda artan sayıda yabancı yolcumuz olduğuna dikkat çekiyor."
NET KAR
Milyon
Havayolu dolar
1- Lufthansa2.433
2- Air France KLM1.957
3- Singapur1.485
4- British Airways1.388
5- Emirates1.367
6- FedEx1.250
7- Cathay Pacific900
8- Northwest764
9- ANA645
10- Southwest645
11- Ryanair616
12- Qantas609
13- Air China578
14- AMR Corp.504
15- Iberia481
16- Continental459
17- Air Canada437
18- US Airways427
19- Delta418
20- UAL Corp.403
21- EasyJet310
22- LAN308
23- China Southern278
24- Malaysia257
25- Türk Hava Yolları 247
En büyük havalimanları
Derginin hazırladığı raporda dünyanın en fazla yolcu kapasitesine sahip havalimanlarının da rakamları yer aldı. Bir önceki yılla yapılan karşılaştırmada en fazla yolcuya Atlanta Hartsfield-Jackson Uluslararası Havalimanı ev sahipliği yaptı. Tam 89 milyon yolcu tarafından kullanılan havalimanı 2006’ya göre yüzde 5.3 oranında büyüdü. Listeye Türkiye’den sadece İstanbul Atatürk Havalimanı girdi. 45’inci sırada yer alan Atatürk Havalimanı, geçen yıla göre dünya ortalamasının iki katı yani yüzde 9.9 oranında büyüdü.
TAV’ın CEO’su Sani Şener’in başarılı yönetimiyle son yıllarda hızla bölgenin en önemli transit merkezi haline gelen Atatürk Havalimanı, THY’nin çevre ülkelere arttırdığı seferleriyle gelen yolcu sayısında ciddi çıkış yakaladı. Bir önceki yıla göre THY transit yolcusunu yüzde 55 arttırdı. Böylece hem THY, hem de TAV global pazardan aldığı payı arttırdı.
Yıllık trafikte ise Atatürk Havalimanı 262 binle ilk 70’de yer aldı. Yapılması planlanan 06/24 yedek pisti ve SMART projesiyle Atatürk Havalimanı’nın trafik kapasitesinin daha da artırılması planlanıyor. Bu konudaki en başarılı çalışmalardan biri Japonya’da Tokyo Haneda Havalimanı’nda uygulanıyor. Tek piste sahip havalimanında yılda 331 bin uçak trafiği ile 35.5 milyon yolcu taşınıyor.
Yolcu sayısına göre havalimanı büyüklüğü
YolcuDeğişim
Havalimanısayısı(yüzde)
YolcuDeğişim
Havalimanısayısı(yüzde)
1- Atlanta89.379.2875,3
2- Chicago76.159.324-0,2
3- Londra Heathrow68.068.5540,8
4- Tokyo Haneda66.671.4351,3
5- Los Angeles61.895.5481,4
6- Paris CDG59.922.1775,4
7- Dallas59.784.876-0,7
8- Frankfurt54.161.8562,6
9- Pekin53.736.9239,4
10- Madrid52.122.21414,0
11- Denver49.863.3895,4
12- New York JFK47.810.63012,2
13- Amsterdam47.793.6023,7
14- Las Vegas47.595.1403,0
15- Hong Kong46.995.0007,2
16- Houston42.978.6171,0
17- Phoenix42.197.0801,8
18- Bangkok41.210.081-3,7
19- Singapur36.701.5564,8
20- Orlando36.480.4165,3
21- New York Newark36.391.9111,8
22- Detroit36.126.5550,4
23- San Francisco35.793.1176,6
24- Tokyo Narita35.530.0351,6
25- Londra Gatwick35.218.3993,1
26- Minneapolis35.160.505-1,3
27- Dubai34.348.11019,3
28- Münih33.959.42210,4
29- Miami33.740.4163,7
30- Charlotte33.383.81212,4
31- Roma 32.855.5429,1
32- Barselona32.793.8979,3
33- Sidney32.321.8906,4
34- Philadelphia32.207.7091,4
35- Jakarta31.986.6213,6
36- Toronto31.495.9771,7
37- Seul31.421.80110,8
38- Seattle31.303.2204,4
39- Guangzhou30.958.37418,9
40- Şanghay28.929.9548,0
41- Boston28.088.8551,3
42- Kuala Lumpur26.533.98810,2
43- Paris Orly26.440.7363,2
44- Mexico City25.881.6624,7
45- İstanbul Atatürk25.561.3579,9
46- Mumbai25.236.40018,1
47- New York La Guardia24.940.818-3,4
48- Washington Dulles24.494.9997,4
49- Milano Malpenza23.885.3059,7
50- Londra Stansted23.777.1940,4
Yeni başkan Zeki Çukur
Türk Hava Yolları’nda Hamdi Irmak’ın ayrılmasıyla boşalan Reklam ve Halkla İlişkiler Başkanlığı’na Zeki Çukur (sağda) atandı. Daha önceden THY’de Genel Sekreter olan Çukur’un başkanlığa atanmasıyla bu makam lağvedildi.
Uçuş Emniyet ve Kalite Güvence Başkanlığı’na ise Cemal Öksüz getirildi. Hava Harp Okulu akademik kadrosundan emekli olan Uçak Mühendisi Albay Cemal Öksüz Hava Müzesi komutanıydı.