Havalimanı yapımı ve işletmesinde bölgenin en önemli markalarından biri haline gelen TAV Havalimanı Holding, dördüncü terminalini Tiflis’te açıyor.
Önümüzdeki haftalarda Başbakan Erdoğan’ın katılımıyşla açılışı yapılacak terminalle Kafkaslar’ın kapısını aralayan TAV, bölgedeki yatırımlarını yeni projelerle artırmayı hedefliyor. TAV’ın Gürcistan’daki ikinci kapısı Batum ise nisanda açılıyor.
Kafkaslar’daki önemi giderek artan Gürcistan, ekonomik istikrarı iyi dış ilişkiler ve yabancı yatırımlarla sağlamak istiyor. Bu açıdan havalimanları modernizasyonu ve yeni terminaller büyük önem taşıyor. Ülkenin iki büyük havalimanı Tiflis ve Batum. İki yıl önce Tiflis Havalimanı modernizasyonuyla Gürcistan pazarına giren TAV, açtığı terminal ile başkente yeni bir çehre kazandıracak.
Türkiye ve Ortadoğu’da edindikleri tecrübeyi Gürcistan’ın sivil havacılığını geliştirmek için aktardıklarını söyleyen TAV Havalimanları Holding CEO’su Dr. Sani Şener, ülkenin yatırım yapmak için uygun ve güvenilir olduğunu kanıtladıklarına dikkat çekti.
Yıllık 2.8 milyon yolcu kapasiteli Tiflis Havalimanı Terminali, modüler tasarıma sahip. Toplam 24 bin metre kare kullanım alanlı, akıllı binada yolcular kolayca uçağa ulaşabiliyor. Ön, arka ve yan cepheleri tamamen cam giydirilmiş alanlar, iç ve dış mekanların görsel bütünlüğünü sağlarken terminalin içine ferah bir ortam oluşturuyor. Yan cephedeki ahşap paneller ise doğallığı artıyor. Terminal içinde Duty Free, dünya markası restoran ve kafe-barlar, CIP salonları yüksek kaliteyle hizmet verecek.
Tiflis’te yap-işlet-devret metoduyla 20 yıl hizmet verecek TAV’ın diğer projesi ise son aşamaya gelen Batum Havalimanı. Gürcistan’a bağlı Acara özerk bölgesinin hava ulaşımını sağlayan Batum, bir ilke imza atacak. Burası hem Gürcistan hem de Türkiye tarafından ortak kullanılacak. Sınıra çok yakın olan havalimanına Türk Hava Yolları iç hat sefer yapacak. Ticaret ve turizmi canlanacak bölgeye önemli katkı sağlayacak Batum Havalimanı Terminali’nin işletmesi için kamu-özel sektör işbirliği ile yapılması için görüşmeler sürüyor.
Halen TAV, İstanbul Atatürk ve Ankara Esenboğa İç ve Dış Hatlar, İzmir Adnan Menderes Dış Hatlar Terminalleri’nin işletmesini gerçekleştiriyor. Kahire Havalimanı T3 İç ve Dış Hatlar Terminali’nin inşaatını yapan TAV bölgede Ürdün’de Queen Aliyah, Tunus Enfide ile Suudi Arabistan Cidde Hac Terminali projelerinde kısa listede. 2010’a kadar 10 terminal işletmesini almayı planlayan TAV’ın hedef bölgeleri Doğu Avrupa, Kuzey Afrika, Ortadoğu ve Kafkaslar.
RAKAMLARLA TİFLİS HAVALİMANI
Toplam Yatırım: 100 milyon Dolar
İşletim Süresi: 20 yıl
İnşaat Alanı: 160 bin metre kare
Yolcu Köprüsü: 3 adet
Check-in Kontuarı: 24 adet
Bagaj Karoseri: 3 adet
İşte Süper Jumbo’nun kabini
Boeing, ilk siparişleri aldığı efsanevi Jumbo Jet’in yeni modeli 747-8’in kabini tanıttı. Süper jumbonun Boeing’in yeni uçağı 787’den esintiler taşıyan iki katlı mock-up yani kabinin bire bir modeli Everett’te kuruldu.
Kabinde ilk bakışta farklı bir form hemen dikkat çekiyor. Özel ışıklandırmayla yeni nesil tavan ve duvar kaplamaları, derinlik hissini artırıyor. Işıklandırma ise özellikle gece-gündüz uçuşlarında vücudun biyolojik ritmine ve uçulan zaman dilimine göre ayarlanıyor. Böylece jet-lag etkisi azaltılıyor.
Koltuk tasarımlarında kişisel alanı artıran Boeing mühendisleri, havayollarından gelen talep üzerine uçağın ikinci katına çıkılan bölümde özel bir bar tasarımı hazırladı. Kabinde kullanılan yeni nesil ve hafif malzemeler ağırlığı yüzde 28 azalttı. Beklenen aksine 747-8’de 787 gibi geniş camlar kullanılmadı. Camlar, 33.3 santimetre yüksekliğinde olacak.
Süper Jumbo’nun kabinini Porsche 911 gibi zarafeti yüksek kalite ile sunmayı hedeflediklerini söyleyen Boeing’in Kabin Tasarım ve Yolcu Memnuniyeti Bölümü Başkanı Klaus Brauer, hazırlık çalışmaları sırasında 12 havayolu şirketinden görüş aldıklarını açıkladı. 787’ye göre Süper Jumbo Jet’te daha geniş bir alanda çalıştıklarını belirten Klaus tasarımın asıl 747-8’de kendini gösterdiğini söyledi.
Tolga ÖZBEK
Challenger 300 Türkiye’de
Kanadalı uçak imalatçı Bombardier’in yeni iş jeti Türkiye’ye demo uçuşları için geldi. Temsilciliği Kontinental Havacılık tarafından yapılan uçak, orta sınıfta işadamlarına geniş kabiniyle farklı bir seçenek sunuyor. Kabin yüksekliği 1.85 metre, eni 2.12 metre olan Challenger 300’ün standart oturum düzeni 8 koltuklu. Çift motorlu uçak, 5 bin 700 kilometre menziliyle İstanbul çıkışlı batıda Keflavik, doğuda Yeni Delhi’ye kadar duraksız uçuyor.
Toplam 195 sipariş alan ve full donanımlı fiyatı 21.5 milyon dolar olan Challenger 300’e Türkiye’den 3 sipariş alındı.
Ali İsmet, Dubai’de yarışacak
Türkiye’nin tek akrobasi gösteri pilotu Ali İsmet Öztürk, Dubai’de yapılan özel akrobasi şampiyonasına davet edildi. Dünyaca ünlü 12 pilot arasında yapılacak 100 bin dolar ödüllü yarışma iki ayrı kategoriden oluşacak. Birinci kategoride akrobasi hareketlerini yapacak pilotlar, özel bir parkurda mücadele edecek. Yarışın ikinci parkurunda ise pilotlar 24 saat önce verilen ve özel hareketlerden oluşan paketi zamana karşı yarışarak tamamlayacak. 26-30 Ocak arasında yapılacak organizasyonda Ali İsmet Öztürk, Mor Menekşe adını verdiği özel imalat Pitts uçağıyla yarışacak.
Atlasjet káğıda veda ediyor
Atlasjet Havayolları, Symbol MC70 el bilgisayarı ile kokpitte form doldurulması gibi tüm işlemlerini bilgisayar üzerinden yapmaya başladı. Sistem pilotların formların doldurduğu yolcu sayısı, uçulan saat, ekip gibi bilgilerin yanı sıra alınan yakıt ve hizmetleri bilgisayara yazdıktan sonra tüm işlemler GPRS üzerinden anında mesaj olarak havayolunun genel müdürlüğüne gönderiliyor. Böylece zaman kaybı ortadan kaldırılırken maliyetler eş zamanlı olarak takip edilebiliyor. Yazılımı Atlasjet tarafından yapılan programda el bilgisayarı aynı zamanda cep telefonu ve dijital fotoğraf makinesi olarak kullanılabiliyor. Faturalardaki barkodlar okunabiliyor.
Deli Dumrul tarifesi düzeliyor
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), havacılığa büyük darbe vuracak 2007 hizmet tarifesinin yeniden düzenlenmesi için geri adım attı. Geçen yıla oranla 50 kata ulaşan artışlar içeren tarifeye milyar dolarlık ciroya sahip havayollarından amatör olarak sportif havacılıkla ilgilenenlere kadar büyük bir tepki oluşmuştu.
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, kendisine ulaşan bu tepkiler sonrasında SHGM Genel Müdür Vekili Ali Arıduru’ya talimat vererek tarifenin yeniden düzenlenmesini istedi. TÖSHİD ve Uçuş Okulları Derneği ile ayrı ayrı toplantı yapan Genel Müdür Vekili Arıduru, Avrupa ve Amerika’da uygulanan ücretlendirmelerle ilgili çalışma istedi. Şirketlerden yürütmeyi durdurma davası açmamalarını isteyen Arıduru, sorunun kısa süre içinde çözüleceğini belirtti.
VERGİ ADALETSİZLİĞİ
Havacılık sektörü SHGM’nin Deli Dumrul tarifesini yeniden eski haline getirmek için uğraşırken yıllık ödenen Motorlu Taşıt Vergisi (MTV) tutarlarında "tutarsızlık" özellikle küçük uçak sahiplerini vurdu. Değeri yaklaşık 5 bin dolar yani 7 bin 500 YTL olan 11 yaşından büyük ultralight tipi çok hafif hava aracı için yıllık 3 bin YTL yani neredeyse yarı fiyatına yakın vergi alınıyor. MTV, uçağın sınıf, değer ve kilogram olarak değil, otomobil gibi sınıflandırıyor.
Uçaklar arasında da vergi adaletsizliği de had safhada. Ultralight’a vergi 3 bin YTL’den başlarken, değeri 100 milyon dolar olan ve THY’ni de kullandığı, 271 koltuklu Airbus A340 için yıllık MTV ise yaklaşık 11 bin YTL’den başlıyor. Normalde ABD’de ve Avrupa ülkelerinde çok düşük olan sportif ve genel havacılık uçakları için bu oranlar ortalama 50 dolar ile 100 Euro arasında. Bu ücretlere hava araçlarının her yıl yapılan uçuşa elverişlilik ve diğer işlemlerin giderleri de dahil. Kit uçak olarak adlandırılan ve "deneysel" sınıfta yer alan, kişilerin kendi ürettiği uçaklardan ise havacılığın desteklenmesi adına vergi alınmıyor. Türkiye’de kit uçak yapanlar muhatap bulamıyor, işlem yaptıramıyor.
Bu konuda çalışma yapan çeşitli genel havacılık ve sportif havacılık platformları Maliye Bakanlığı’na bir çalışma hazırlıyor. Bu çalışmada çok hafif hava araçları, genel havacılık, 5 bin 700 kilogram altı ve üstü uçaklar ile havayolu uçakların ayrımları yapılacak.
TÜRKİYE GERÇEĞİ
Geçtiğimiz günlerde sportif havacı Erdoğan Şanslı’nın başına gelenler ise tam bir Türkiye gerçeği. Ultralight yapmak için topladığı malzemeler kaçak yolla yurda sokulduğu iddia edilen Şanslı’nın tüm malzemeleri ile yamaç paraşütü, paramotoru ve serbest paraşütü, Gümrük Muhafaza tarafından el konuldu. Toplamı 20 bin YTL değere sahip malzemeler için Şanslı’ya 129 bin YTL ceza kesildi. Erdoğan Şanslı, hem tüm varlığı olan malzemeleri kurtarmak hem de ceza konusunda çözüm arayışlarını sürdürüyor.