Sydney’e direkt uçacak

TÜRK Hava Yolları (THY) uçak alımında ekstra geniş gövdeli ve uzun menzilli Airbus A350 için harekete geçti. Kabinin sessizliği ile ünlü ve yeni teknolojilerle donatılmış uçağın halen kullanımdaki A350-900 modeli dışında uzun gövdeli A350-1000 için de masaya oturulacak. Sertifikasyon işlemleri yeni tamamlanan 1000 modeli teslimata hazır. Airbus’ın ana üssü Fransa’nın Toulouse kentinde test uçuşlarından yeni gelmiş A350-1000 uçağını gezdim. Gerçekten heyecan verici bir uçak olmuş. A350-900 modelinden 7 metre uzun ve 40 koltuk daha fazla kapasiteli yani üç sınıfta 340 koltuklu uçak, 900’ün bütün diğer özellikleri taşıyor. A350-1000’in yolcu kapasitesi tek sınıfta 440’a kadar çıkıyor. Her iki uçak da 14 bin 800 kilometre menzilli. THY bu uçakla koltuk kapasitesi ayarlanarak İstanbul’dan Avustralya’da Sydney’e uçabilir. Ne kadar ekonomik olur, iyi hesaplanması gerekiyor. Katar Havayolları’na ait bir A350-900 uçağı ile daha önce Doha-Singapur arasında uçmuştum. En çok sessizliğinden, tırmanıştaki performanstan ve kabin içindeki yeni düzenlemelerden etkilenmiştim.

40 ADET ALINABİLİR

Yaklaşık 80 uçaklık anlaşmalar zincirinin ilk halkasında 40 adet Boeing 787-9 alımı için ön anlaşma yapan THY, büyük ihtimalle aynı sayıda A350-900 ve 1000 için masaya oturuyor. Amerika ile ilişkilerin yay gibi gerilmesinden sonra Boeing 787 alımlarının nasıl gelişme göstereceği şu sıralar çok net değil. A350’nin 900 ve 1000 modelleri 45 havayolu ve finansal kiralama şirketlerinden 858 adet sipariş aldı. Bunların 133’ü 17 havayoluna teslim edildi. Uçaklar 150’den fazla noktaya 490 bin saat uçtu. Bugüne kadar 19 milyon yolcu taşıdı. Singapur Havayolları, uçağı en kısa (Singapur-Kuala Lumpur, 370 kilometre) ve en uzun (Singapur – San Francisco 13 bin 593 kilometre) arasında kullanıyor. Airbus, önümüzdeki yıldan itibaren müşterilerine her ay 10 uçak teslim etmeyi planlıyor.

A350-900’ün ilk kullanıcısı Katar Havayolları oldu. Şirket önümüzdeki günlerde 1000 serisinin de ilk kullanıcısı olacak. Airbus A350 ailesi için 5 prototip yani test uçağı imal etti. Bunlardan birinin içini gezdim. Farklı koltuklarla bu uçak rota testlerinde kullanılmıştı.

A350’NİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ

Menzil: 14 bin 740 kilometre

Maksimum Kalkış Ağırlığı: 308,9 ton

Maksimum İniş Ağırlığı: 233 ton

Maksimum Yakıt Kapasitesi: 156 bin litre

Motorlar: 2 adet Rolls Royce Trent XWB

MENZİL REKORU KIRACAK

ULTRA UZUN MENZİL: Singapur, Airbus’tan çok farklı bir A350 modeli istedi. ULR yani Ultra Uzun Menzilli olarak adlandırılan bu uçak, tam 20 saat havada kalabilecek. Singapur’dan duraksız New York’a gidecek. Singapur, uçağın kabinini sır gibi saklıyor. Ama yolcu konforu için kapasitenin yaklaşık 200 yolcu düzeyinde tutulması planlanıyor. İlk uçak önümüzdeki yıl teslim edilecek. Avustralyalı Qantas da yakından ilgileniyor.

SESSİZ: Airbus, uçağın kabininin 787’den 6 desibel daha sessiz olduğuna dikkat çekiyor. Bu konuda en büyük katkı, Rolls Royce tarafından geliştirilen Trent XWB-84 motorları. Rakiplerine göre de 16,5 desibel daha sessiz.

YOLCUYU YORMUYOR: Uzun bir uçuşta en büyük etki, kabinin 8 bin feet yani 2 bin 600 metreye eşit basıncıdır. Deriniz kurur, yüksek irtifa insanı yorar. Özel gövde tasarımı ile A350’de kabin irtifası 6 bin feet yani iki bin metre. Bu farkı çok ciddi hissediyorsunuz.

YÜZDE 53 KOMPOZİT: A350’nin gövdesinin yüzde 53’ü kompozit. Metal yorgunluğu, korozyon gibi dertleri olmayan, çok hafif, müthiş bir malzeme. Aynı zamanda A350’nin başta iniş takımları olmak üzere yüzde 14’ü de titanyum. Titanyum hem çok dayanıklı, hem de korozyondan etkilenmiyor.

IŞIK CENNETİ: Uçak içi değişik renk aydınlatmalı ile bir şenlik alanı gibi. Ayrıca tavanda koridor üstündeki desenli aydınlatmalar bir avize varmış hissini yaratıyor.

PENCERELER RAHAT: Pencerelerin yapısı koltuğunuzdan rahatça dışarıyı görmenizi sağlıyor. Öyle fazla eğilip bükülmenize gerek kalmıyor.

KUŞ SESLERİ: Tuvaletlerde kuş sesleri var. İlginç bir derinlik yaratıyor.

ORTADA AÇILAN BÖLME: Uzun ekonomi bölümü ortasındaki pano içindeki bir bölüm iniş kalkışlarda açılıyor. Kabin ekibi böylece oturduğu yerden bütün kabini gözleyebiliyor.

ÇALIŞMA KONSOLU: Kokpit çok geniş ve içinde ayrıca bilgisayar konabilen masalı bir çalışma alanı var.

KUMAŞ AĞIRLIĞI: Koltuklar tamamen kumaş yapılmış. Özel dikimlerle verilen eğimler koltukları daha sportif yapmış. Çok rahat ve terletmiyor. Tabii bu müşteri tercihi ama güzel olmuş. Temizliği de deri kadar kolay.

ZARRAB’IN UÇAĞI NASIL 58 MİLYON DOLAR OLDU

İnanamadım.

Reza Zarrab’ın uçağına el kondu.

Bütün Türk basını Challenger 300 tipi, 2009 yılı imalatı TC-RZA tescilli iş jetini 58 milyon dolar ilan etti.

Uçak bir süredir uçmuyordu.

Bir haber ajansı, uçağa el konma haberini başka bir ajanstan duyduktan sonra fiyatını da 58 milyon dolar olarak yazıp geçti.

Sevgili meslektaşlarım hiçbir araştırma yapmadan uçağı 58 milyon dolar olarak ilan ediverdiler. Haber zincirleme bir şekilde her yerde “58 milyon dolarlık uçağa el kondu” diye yayıldı.

UÇAK 2009 İMALATI

Artık temizlemeye imkân yoktu. www.hurriyet.com.tr’nin başındaki arkadaşım Ercüment İşleyen’i aradım. Hemen rakamı kaldırdı. Diğerleri 58’den devam etti. Akşam TV’lerin ana haber bültenlerinde de frene basan olmadı.

Bir deli kuyuya bir taş atmıştı artık.

Piyasada 100’den fazla satılık Challenger 300 var. Tanesi 8-10 milyon dolar arasında değişiyor. İnternette kısacık bir arama yapsalar, 2011 imalatının ve çok daha iyi durumda olanının fiyatının 10 milyon dolar olduğunu göreceklerdi. Pazarlıkla o uçak bile 9-9.5 milyon dolar civarında alınabilir.

TC-RZA İSTANBUL’DA

Reza Zarrab’ın sahip olduğu ARE Havacılık şirketine ait iş jeti İstanbul Atatürk Havalimanı’nda. MNG Jet Hangarı’nda duruyor ve uçak en son 30 Kasım 2017 tarihinde uçmuş.

ARE Havacılık 2012’de kuruldu. Şirketin adı, kızı Alara, Reza Zarrab ile Ebru Gündeş’in adlarının ilk harflerinden oluşuyor.

Challenger 300 tipi TC-RZA, Kanadalı Bombardier şirketi imalatı. Orta kapasiteli iş jetinin menzili 5 bin 741 kilometre. En fazla saatte 891 kilometre hıza çıkabilen uçağın halen Challenger 350 adında yeni modeli imal ediliyor.