Nostalji uçuşları bitiyor mu?
Tarihi uçaklarla yapılan uçuşlar çok keyifli oluyor. 40 ya da daha fazla geçmişi olan iyi bakımlı uçakların son zamanlardaki kazaları ciddi güven sarstı. Bu uçakların gökyüzünden tamamen çekilmesi gündeme geliyor. Bu olursa gerçekten bir tarih de çöllere ve hurdalıklara gömülecek.
GEÇEN yıl İsviçre’de meydana gelen kazada, 80 yaşındaki Junkers Ju-52 tipi tarihi yolcu uçağı Alp Dağları’nda düşmüş, 20 kişi ölmüştü. Geçen ay da 1944 model DC-3 tipi yolcu uçağı ABD’de kalkışta düştü. İki pilot hayatını kaybetti. 4 yolcu ağır yaralandı. Tarihi uçaklarla yapılan nostalji seferleri bitiyor mu?
Yolcu uçağı kazası haberleri pek fazla Avrupa’dan gelmez. Ama geçen yıl 4 Ağustos’ta İsviçre’den gelen haber beni şok etkilemişti. Uçma şansına eriştiğim Almanların İkinci Dünya Savaşı öncesinde tasarlayıp gökyüzüne saldığı 80 yaşındaki Junkers Ju-52 tipi yolcu uçağı, nostaljik uçuş sırasında Alp Dağları’nda düştü. Kazada 17 yolcu ve 3 mürettebat hayatını kaybetti. Kaza Kırım Ekipleri, geçen günlerde ön raporu kamuoyu ile paylaştı. Uçağın sol kanadında yer alan ‘spar’ adı verilen parçalarda metal yorgunluğu tespit etmişti. Kopan bu parçaların ardından uçağı sola dönüşle birlikte spine girerek yani etrafında dönerek düştüğü belirlenmişti.
Junkers imalatı Ju-52’leri işleten İsviçre merkezli JuAir bu kazanın ardından uçuşlarını durdurdu. Tüm uçaklar kontrolden geçirildi. Diğer uçaklarda benzer bir arıza ile karşılaşılmadı. Ancak İsviçreli havacılık otoritesi hem JuAir’i hem de 1950’lerin efsane dört motorlu yolcu uçağı Constellation’ı işleten bir diğer şirket Swiss Super Constellation’ı da mercek altına almıştı. Sürekli ciddi bakım işlemlerinin yapıldığı uçaklarla yapılan bu uçuşlar acaba artık ‘emniyetsiz’ miydi? Şüphesiz değil. Ama İsviçreli otorite kaza sonrası işi sıkı tutmak istemişti.
LUFTHANSA DA İPTAL ETTİ
İsviçre’de yaşanan trajedinin ardından gözler Berlin’de Alman Lufthansa Havayolları’nın sponsorluğu ile uçan Ju-52’ye çevrildi. Lufthansa, ekonomik nedenleri gerekçe göstererek nostaljik uçuş hizmeti veren uçağa artık gerekli finansal desteği veremeyeceğini açıkladı. Yani yolcuların bilet alarak gerçekleştirdiği Ju-52 uçuşları son buldu.
Özel uçuşlar yapan uçakta, Lufthansa pilotları görev yapıyordu. Ju-52’nin tüm bakım hizmetleri Lufthansa Teknik tarafından gerçekleştiriliyordu. Tam da 2036’da yani Ju52’nin 100’üncü yaşını ‘uçarak’ kutlanmasının hedeflendiği projede Lufthansa’nın finansal olarak çekilmesi meraklıları üzdü.
Kazalar, ekonomik durum derken tarihi uçakları uçurmanın ağır bir faturası var. Bir taraftan otoriteler bu konuda haklı olarak hiç esnek değil. Ancak insanların eski uçaklara karşı da ilgisi var.
BEN DE UÇMUŞTUM
Junkers Ju-52 ile hem Berlin’de hem de Fransa’da JuAir’in uçakları ile uçmuştum. Bir dönem Avusturya Havayolları da dört motorlu DC-4 ile nostaljik sefer yapmıştı. O uçakla da uçma şansına sahip olmuştum. Özellikle güney Fransa’daki uzun uçuş harikaydı. Küçük Prensin yazarının yıldönümü nedeniyle yapılan uçuş neredeyse 1 saat sürmüştü. Oluklu saç gibi gövdesi kaplı uçak havada tutunması ile beni büyülemişti.
240 MİLYON DOLAR HARCANDI İPTAL EDİLDİ
LUFTHANSA, 2007’de bir başka efsane yolcu uçağı Lockheed L-1649 Starliner uçağının restorasyon projesine başlamıştı. ABD’de uçak neredeyse baştan üretilmiş, motorları da çalıştırılmıştı. Havayolunun 100, diğer sponsorların da 140 milyon dolar katkısı ile uçak için 240 milyon dolar harcanmıştı. Ancak Lufthansa geçen yıl sürpriz bir kararla restorasyon çalışmasını durdurdu. Uçağın ne yapılacağına henüz karar verilmiş değil. ABD’de Auburn Maine’de duran uçak önümüzdeki aylarda Almanya’ya getirilecek.
