Kabin ısısına sahip çıkamadılar

GEÇEN günlerde yaptığım 10 uçuşta da farklı bir durum yoktu. Yabancı noktalardan yaptığım Türk Hava Yolları uçuşlarının çoğunluğunda, kabin içinde ağır bir koku ve en az 27 derecelik ısı ile karşılaştım.

Oysa şirket ciddi bir genelge yayınlamıştı. Deniyordu ki, kabin ısısı 23 derece olacak. Sonra bir ek geldi ve 24 derece de olabilir dendi. Bu oynama çok önemli değil. Çünkü kabin ekipleri zaten bildiklerini okuyorlar. Kabinin iklimlendirilmesinin onlar için hiç önemi yok. Yolcunun üşümekten şikayet etmemesi yeterli! Yolcunun terlemesi, sağlığının tehlikeye girmesi, aşırı su kaybetmesi, uçaktan inerken yorgun bitkin olması da önemli değil. Bu işi beceremediler.

İŞE SAHİP ÇIKILMADI

Sonuç olarak genelgelerin hiçbir faydası olmadı. Yolculuk yapan şirket görevlilerinin çoğu da bununla pek ilgilenmedi. Böyle bir konudan bilgileri yoktu. Zaten çoğu uçağa bindiklerinde kendilerini sadece yolcu hissettikleri için denetim mekanizması da fazla çalışmadı. Birçok yönetici ise uçmadığından, ne olup bittiğinin farkında bile değildi. Uçaklara üşüyen yolcular için yeterince battaniye yüklenip yüklenmediği bile tam olarak bilinmiyordu. İşe kimse sahip çıkmayınca alışılmış bir şey olan ‘Şikayet yoksa gerisi önemli değil’ mantığı, sistemi yönetmeye başladı. Uzmanların uyarıları ise hiçbir işe yaramadı. Yabancı havayolları ile uçan THY yöneticileri de olup biteni gözlemlemekten çok, uyuyup bir an önce gidecekleri yerlere ulaşmayı önemsediler.

SINIFTA KALDILAR

Durum böyle olunca özel havayollarına örnek olacak THY, kelimenin tam anlamıyla kabin ısısı konusunda sınıfta kaldı. Uçağa yolcu alımından en az 15 dakika önce APU denilen jeneratörün çalıştırılması ve yolcu geldiğinde serin bir uçak bulması konusundaki titizlenmeler boşa çıktı. Pilotlar her seferinde APU’yu çalıştırmamak için bahaneler uydurdular. Dışarıdan soğutma almamak için sebepler yarattılar. Oysa şirket bu konuda bir tasarrufa gitmemişti. Sistemin en üst yöneticisi olanlar, işletmeden sorumlu genel müdür yardımcısı, uçuş işletme başkanı, tip şefleri, kabin hizmetleri, kabin eğitim yöneticileri... Hepsi sağlığımızla ilgili bu işi savsakladılar. Hâlâ yönetim bu konuda ciddi bir denetim yapmıyor. Günlük şikayetleri hasır altı ediyor.

ISIYI ARTTIRIYORLAR İDDİASI

BİR de işin suçlama yönü var. Özellikle uzun uçuşlarda, kabin ekiplerinin yemekten sonra ısıyı artırdıkları dedikodular var. Isı artınca yolcu uyuyor. Kabin ekipleri, bir zamanlar alkollü yolcuların sık olay çıkardığı okyanus ötesi uçuşlarda pilotların yaptığı ısı copunu uyguluyor. Böylece yolcu istekleri azalıyor ekipler rahat etmiş oluyor.

23 YAPTIK TAMAM

KABİN amirleri genellikle kalkıştan önce sistemden kabin ısısını 23 derece olarak ayarlıyorlar. Ama sonrası Allah’a emanet. Elbette yolcular kabine yerleştikten sonra onların vücut ısıları, havalimanlarında koşturmaktan dolayı terleme noktasındaki halleri kabin ısısını hızla yükseltiyor. Uçuş boyunca çoğu zaman kabin ısısını kontrol etmeyen kabin amirleri ancak birisi şikayet ederse kabin ısısını kontrol etmeyi akıl ediyor. Doğru eğitim verilmediği için zaman zaman ısıyı 23 derecenin altına düşürüp kabinin ideal ısıda kalmasını sağlamayı onlara kimse öğretmemiş. Bence kabin amirlerine Lufthansa ve Singapur Hava Yolları’nda bu işin nasıl yapıldığını öğretmek gerekiyor. Yoksa uçaklardan terleyerek ve su kaybederek, bitkin halde inmeye devam edeceğiz.

YOLCULARIN VERDİĞİ ISI

HER şey kabini keyifli ve sağlıklı kılmakla ilgili. İngiliz Lordlar Meclisi tarafından hazırlanan bir raporda Fransız uçak üreticisi Airbus, “Yolcuların tamamen dolu bir kabinde verdiği ısı önemli. Bu ısıdan ötürü kabine gelen havanın gerekli kabin sıcaklığında veya altında olması gerekir” diyor. Airbus, bireysel koltukların seviyelerinin, küçük klima nodüllerinin dışında kontrol edilememesine rağmen; kabin ekibinin sıcaklığı ‘bölge’ ile ayarlayabildiğini ekliyor. Ayrıca ayakta ve sürekli çalışan kabin ekiplerinin termal kontrol algılarının azaldığını belirten uzmanlar, bu yüzden görevlilerin sık aralıklarla kabin ısısını kontrol etme ihtiyacı duymadıklarını vurguluyor.

UPGRADE BORSASI

AVUSTRALYA Hava Yolları Qantas, bir upgrade borsası kurdu. Çok da iyi sonuç aldı. Bu borsa sayesinde business sınıfında neredeyse hiçbir koltuk boş kalmıyor. Örneğin Melborne-Singapur uçuşu için ekonomi sınıfı bir bilet aldınız. Hemen size ‘Biletinizi upgrade etmek ister misiniz?’ diye bir mesaj geliyor. Yani belli bir fark ödeyerek business sınıfında uçmak niyetinde olup olmadığınız soruluyor. Cevabınız evet ise sizin ödeyeceğiniz fiyat farkı için bir teklif vermeniz isteniyor. Upgrade borsası oluşmuş oluyor. Örneğin o uçuşta business sınıfında tek bir koltuk açıkta kaldı. Siz de 300 dolar bir fark önerdiniz. O zaman fiyat verenler sıralanıyor ve en çok teklifi yapan business sınıfında uçuyor. Sistemi yönetenler bazen çok düşük fiyatlardan da yolcunun business deneyimini yaşamasını sağlıyorlar. Hem business sınıfı dolu görünüyor, hem de yolcu memnuniyeti artıyor.