Havayolları rötara savaş açtı

Bu durum, Türkiye’ye de özellikle iç hatlarda yansıyor. Şirketler, zamanında kalkış hesaplamalarını Uluslararası Havayolu Taşımacıları Birliği IATA’nın verilerine göre hazırlıyor. Eğer uçak kalkış yani kapı kapatma saatini 15 dakikadan fazla geçerse rötarlı kabul ediliyor.

NELER YAPILIYOR

Havayolları, zamanında kalkış için büyük çaba harcıyor. Aksayan uçuşlar tüm tarifeyi alt-üst ediyor. Yolcu memnuniyeti düşüyor. Şirketler, yer hizmetleri ve havalimanı işletmeleriyle görüşerek sorunların üzerine gidiyor.

THY geçen mart ayında "Eksi 5 dakika" uygulaması başlattı. Amaç uçağın kapısını kalkıştan 5 dakika önce kapatabilmek. THY’nin Yer İşletmeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Bilal Ekşi’nin verdiği bilgiyi göre İstanbul Atatürk Havalimanı dışındaki meydanlarda bu hedefi tuttu. Hedef halen yüzde 60 uygulanabilen eksi 5 dakikayı, 2007’de yüzde 80’e çıkartmak.

BAVUL GÖSTERME BİTİYOR

THY’nin bir başka projesi ise iç hatlarda bavul göstermeyi ortadan kaldırmak. Back-Manager olarak adlandırılan sistemle biniş kartını veren yolcunun bilgisi yüklemedeki görevliye sinyalle geliyor ve bavulu uçağa yükleniyor. Böylece yolcu uçağa binmeden önce bagajını göstermek zorunda kalmıyor. Halen İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Trabzon, Bodrum ve Dalaman’da uygulanan sistem 2007’de tüm meydanlarda kullanılabilecek.

Onur Air ise uçak açığa park ettiğinde yolcuları taşıyan otobüs sayısını artırıyor. Bu sayede en az 5-6 dakika kazanılıyor. Atlasjet, otomatik check-in makineleri sayesinde terminaldeki vakit kaybını azaltıyor. Önümüzdeki günlerde cep telefonundan check-in başlayacak.

Pegasus, Atatürk Havalimanı’na göre daha sakin Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan uçuyor. Yolcularından uçağın daha hızlı hazırlanması için inerken kemerleri koltuk üzerinde çapraz bırakılmasını istiyor. SunExpress ise iç hatta uçaklarını yerde 30 dakika içinde yeniden kalkışa hazırlıyor.

ALTYAPI SORUNLU

Türkiye’deki gecikmelerde altyapı problemleri, havalimanlarının hızlı büyümeyi kaldıramaması gibi sorunlar etkili oluyor. Atatürk Havalimanı’nda uçak, zamanında inse de bazen park yeri için 30-40 dakika bekliyor. Halen Atatürk Havalimanı’nda hurdaya çıkmış veya hacizli 40’a yakın uçak var. Bunlardan uçabilecek durumdakilerin Çorlu, Bursa Yenişehir gibi havalimanlarına götürülerek yer açılması planlanıyor. Park sorunu aynı anda uçakların geldiği Anadolu’daki birçok havaalanı için de geçerli. Son yıllarda pist konusunda iyileştirme yapılsa da birçok havaalanında taksi yolu, terminal binaları standartların altında. Yatırımların bu yöne kaydırılması gerekiyor. Yoğun dönemlerde eksik polis memuru veya güvenlik görevlisi sayısı da kapılardaki sıraları uzatıyor.

UÇAKLAR NEDEN GECİKİYOR

Dünya ortalamalarına göre havayolu şirketleri her 100 uçuşun 73’ünü zamanında, kalanı da rötarlı yapıyor.

Hava Trafiği: Her 100 uçuştan 9’u, hava trafiğindeki sıkışma, uçak indiğinde havalimanında yeterli park yeri olmaması nedeniyle gecikiyor.

Geç Gelme: Uçağın seferden geç gelmesi yani bağlantılı yolcuların beklenmesi, uçuş ekiplerinin bir önceki seferden geç gelmeleri gibi faktörler her 100 uçuştan 8’ini rötara sokuyor.

Havayolunun rötarı: Teknik sorunlar, ikramın veya yakıtın geç gelmesi, idari aksaklıklar her 100 uçuşun 6’sını geciktiriyor.

Diğer nedenler: Bunlar arasında iptal edilen uçuşlar (yüzde 2), olumsuz hava şartları (yüzde 1), güvenlik kontrolündeki sıralar (yüzde 1) yer alıyor. Tolga ÖZBEK

Büyük uçak yarışı kızıştı

Jumbo Jet’in yeni nesil yolcu modeli 747-8’e ilk siparişin Alman Lufthansa Havayolları’ndan gelmesi, imalatçılar arasında büyük uçak savaşını kızıştırdı. Lufthansa’nın CEO’su Wolfgang Mayrhuber, Jumbo siparişini 555 koltuklu A380’in altına 467 yolcu taşıyabilen ara uçağa ihtiyaçları olduğu için verdiklerini söyledi.

Lufthansa’nın 5.5 milyar dolarlık 20 adetlik 747-8 alımıyla birlikte Airbus’a verdiği 7 adet A340-600 siparişi ise "sus payı" olarak değerlendirildi. Lufthansa’dan sonra British Airways ve Cathay Pacific’in de 747-8 siparişi vermesi bekleniyor. A380’in en büyük müşterisi olan Emirates de 747-8’in yolcu modeliyle ilgileniyor. Şirket geçtiğimiz yaz 747-8’in kargo modeline sipariş vermişti.

Boeing, uzun yıllar A380’e rakip çıkartmayacağını açıklamıştı. A380’in siparişlerini artırmasıyla birlikte geçen yıl 787’nin kanat ve motorlarına sahip yeni nesil 747-8 için düğmeye basıldı. Kargo modeline 49 sipariş alan Boeing, yeni Jumbo’nun teslimatlarına 2010’da başlayacak.

GÖKYÜZÜNÜN İKİ DEVİ

Yolcu kapasitesi:467555

Gövde Uzunluğu (metre):76.472.7

Kanat Açıklığı (metre):68.579.8

Menzili (km):14.81615.000

Maksimum Ağırlık (ton):439.9560

Fiyatı (milyon dolar):272.5295.6

Thunderbirds Türkiye’ye geliyor

Amerikan Hava Kuvvetleri’nin akrobasi ekibi "Thunderbirds", 30 Haziran 2007’de gösteri yapmak üzere Ankara’ya geliyor. Avrupa gösteri programına Türkiye’yi de dahil eden Thunderbirds, gösterisini Ankara yakınlarındaki Akıncı Hava Üssü’nde gerçekleştirecek. F-16’larla 20 yıldır uçan Thunderbirds ekibi altı uçakla gösteri yapıyor. Ekibinin uçucuları arasında bir yıldır kadın pilot Yüzbaşı Nicole Malachowski de bulunuyor.

Dispatcherler dernek kurdu

Havayollarında görev yapan 150 Uçuş Harekat Uzmanı yani dispatcher, birleşerek dernek kurdu. Çağatay Uysal başkanlığındaki geçici yönetim, Coşkun Koşal (2. başkan), Recep Özer Yıldırım (muhasip), ile üyeler Coşkun Canlıoğlu, Mehmet Çiçek, Demirhan Göcen, ile Talat Ali Başer’den oluşuyor. Dernek, ocak ayındaki genel kuruluyla kalıcı yönetimini kuracak.

Aralık fırsatları

KLM, ekonomi sınıfı, vergiler hariç, gidiş-dönüş New York JFK veya Newark Havalimanı’na, Chicago, Atlanta ve Montreal’e 299, San Francisco’ya 319, Vancouver’a da 359 Euro’dan başlayan fiyatlarla uçuyor. Biletlerin 31 Aralık’a kadar alınması gerekiyor.

Alitalia, 31 Aralık’a kadar bilet alan yolcularını ekonomi sınıfı, vergiler hariç, gidiş-dönüş 299 Euro’dan başlayan fiyatlarla New York ve Chicago’ya uçuruyor.

Pegasus, 20 Aralık’tan itibaren İstanbul-Stuttgart tarifeli seferlerine başlıyor. Çarşamba ve cuma günleri gerçekleştirilecek uçuşta bilet fiyatları vergiler hariç 44 Euro’dan başlıyor.

A340’larda hac operasyonu

Türk Hava Yolları ilk defa hac uçuşlarında kullandığı uzun menzilli Airbus A340 uçaklarının koltuk kapasitelerini 271’den 337’ye çıkarttı. Business class koltukları sökülen uçak tek sınıflı hale getirildi. İlk iki uçak bu şekilde şubat ayına kadar hizmet verdikten sonra kabinleri yenilenecek.

Hasarlı bagaj

Türk Hava Yolları ile 26 Ekim’de Barcelona’dan İstanbul’a uçtum. Atatürk Havalimanı’nda bagajımı aldığımda çantamın ciddi derecede hasarlandığını gördüm. Hemen rapor tutturdum. Yaklaşık bir buçuk aylık sürede Kayıp/Hasar Gören Eşya Bölümü’nden herhangi bir cevap alamadım.

Aslı Menemlioğlu İSTANBUL

Yolcu hattı

Fax: 0 212 677 03 64

cockpit@hurriyet.com.tr