Havalimanları yarışıyor

Yolcu sayısındaki yükselmeyle birlikte havayollarının yanı sıra havalimanları da paylarını artırmak için büyük rekabet içindeler. Arka arkaya açılan terminal ve pistlerle kapasite büyüyor. Yeni projeler gelecek 20-30 yılın potansiyeline göre şekilleniyor.

Ülkeye girişte yolcuyu ilk havalimanı ve terminal karşılaşıyor. Sorunsuz bir organizasyon, hızlı işleyiş, o ülkeyle ilgili tüm önyargıları siliyor. Bir havalimanının şehri ne kadar hızlı geliştirebileceğinin en iyi örneklerinden biri Dubai. Alışveriş turizminde Güneydoğu Asya'nın tahtını sarsan Dubai, uzun vadeli havayolu ve havalimanı yatırımları ile ciddi bir büyüme yakaladı. Halen yıllık 22 milyon yolcu trafiğine sahip Dubai'nin 2020'de 60 milyon yolcuya ulaşacağı tahmin ediliyor. Dubai Havalimanı, yatırımın ilk bölümünü 2000 yılında açılan Şeyh Raşid Terminali ile tamamladı. Halen toplam 4.1 milyar dolarlık projeyle yeni bir terminalin yanı sıra havalimanının büyütülmesi için de çalışmalar yapılıyor. İnşaatın 2006'da tamamlanması planlanıyor.

İNŞAATLAR SÜRÜYOR

Dubai'nin hemen yakınındaki Abu Dabi Havalimanı’nın 240 milyon dolarlık yatırımla pisti uzatılacak ve yeni uçak park sahaları yapılacak. Cidde'deki Kral Abdülaziz Havalimanı ek tesisleri de 21 milyon yolcu kapasitesi ile 2006'da tamamlanacak. Ürdün üç havalimanının, Yemen de Sana Havalimanı'nın kapasitesini artırmak için ihaleye çıktı.

İsrail, havalimanlarını geliştirmek amacıyla ciddi miktarda yatırım yapıyor. Ülkenin en büyük havalimanı Ben Gurion'un yanı sıra yoğun hac trafiğine sahip Eilat ve Haifa da modernize ediliyor. Ortadoğu'nun 1960 ve 70'li yıllardaki finans merkezi olan Lübnan'da ise 450 milyon dolarlık yatırımla Beyrut Uluslararası Havalimanı’nın tekrar canlandırılması hedefleniyor.

İran'da Tahran'ın yeni havalimanı İmam Humeyni, 1 milyar dolara mal olacak. Şu an kapasite yıllık 12 milyon yolcu olarak planlandı. Kapasite zamanla 20, daha sonra da 40 milyona çıkartılacak.

BALKANLAR HAREKETLİ

Atina'daki Elefterios Venizelos Havalimanı ise Mart 2001'de hizmete girdi. 2.1 milyar euro'ya mal olan yeni meydan, yılık 16 milyon yolcu kapasiteli. Frankfurt Havalimanı ile ortak işletilen meydanın kapasitesi 50 milyon yolcuya kadar çıkartılabilecek. Sofya Havalimanı'nın kapasitesinin yılık 4.5 milyona yükseltilmesi için çalışmalar sürüyor. Arnavutluk'ta Tiran Mother Terresa Havalimanı'nın geliştirilmesi için ihale açıldı. Tiran'ı Prag ve Varşova Havalimanları'nın modernizasyon ihaleleri izliyor.

İstanbul ve Antalya büyüyor

Türkiye'nin terminal özelleştirmesinde erken davranarak ciddi bir yol aldığını söyleyen Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali İşletmecisi Tepe Akfen Vie (TAV) Konsorsiyumu Murahhas Azası Sani Şener, 'Bölgedeki havalimanı ve terminallerin önemli bir kısmı hálá ihale aşamasında. Biz bu süreyi inşaat ve işletme olarak çok ciddi tecrübe kazanarak geçirdik. Amacımız bundan sonra bölge ülkelerindeki ihalelere girerek tecrübemizi aktarmak' dedi. Hem inşaat hem de işletme yapan az sayıda şirketten biri olan TAV, İstanbul tecrübesini Tiran, Kahire, İslamabad ve Yemen'deki havalimanı ihalelerinde değerlendirmeyi planlıyor. İstanbul'un kapasitesinin aslında 15-16 milyon yolcu olduğunu belirten Şener, 'Yerel ve küresel krizler nedeniyle bu rakamlara ulaşamadık. Ancak terminal kapasiteleri hep yıllık konuşulur ama hesaplamalar ‘peak saat’ yani saatlik yoğunluğa göre yapılır. Terminalin şu an peak saate göre kapasitesi 3500 yolcu. Yoğun günlerde 5000-5500'e kadar çıkıyoruz. İlave tesisle 20 milyon yolcuya ulaşacak kapasite peak saatlerde 5500'e yükselecek' dedi. Türkiye'ye gelmeyen ancak THY ve terminali kullanarak İstanbul üzerinden başka noktalara uçan transit yolcunun üç yılda 300 binden 1.2 milyona çıktığını belirten Şener, 'Mayıs 2004'te açılacak 6 milyon kapasiteli ek tesisle transit yolculara başta otel olmak üzere çok daha iyi hizmet verebileceğiz’ diye konuştu. İstanbul'un ikinci havalimanı Sabiha Gökçen’de de yolcu trafiğinin artırılması için çalışmalar sürüyor. Antalya ise hızla artan trafiğe ikinci dış hatlar terminali ile hizmet verecek. Halen kullanılan terminal 5 milyon yolculuk kapasitesini doldurmuş durumda. İkinci terminal ile kapasitenin 10 milyona çıkartılması hedefleniyor.

ETAM’da zafer Türkiye’nin

Kayseri Erkilet 12'nci Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı'nda düzenlenen Uluslararası Taktik Hava Yarışması'nda (ETAM) Türkiye birinci oldu. Yarışmaya Türk Hava Kuvvetleri'ni temsilen TAI'nin imal ettiği CN235 uçakları ile katılan 223'üncü Filo eksi 142 puan alarak ABD, Almanya, İspanya ve Fransa'yı geride bıraktı. Dördüncüsü düzenlenen ETAM'da ekipler alçak seyrüsefer, hassas iniş, yükleme-boşaltma, ağır malzeme atma, arama-kurtarma ve havalı tabanca ile atış dallarında yarıştı. ETAM'da 223'üncü Filo tüm dallarda birinciliği yabancı ekiplere kaptırmadı. Türk takımı 2001'de İngiltere'de düzenlenen yarışmada birinci, geçen yılki yarışmada ise çok az puan farkıyla ikinci olmuştu.

Usaş’a ödül yağmuru

Türkiye havayolu ikram pazarında yüzde 76 paya sahip USAŞ, arka arkaya aldığı ödüllerle adını uluslararası arenada duyurdu. Gate Gourmet International portföyündeki şirket, Fransız Havayolları Air France tarafından uluslararası noktalarda en iyi ikram veren kuruluş seçildi. Air France'ın WAVE adı verilen tüm dünyadaki yıllık ikram değerlendirmesinde şirketin İstanbul tesisi en yüksek puanı aldı. Usaş'ın ikinci ödülü Gate Gourmet International'dan geldi. İstanbul ünitesi, 'Global Servis Mükemmelliği' konusunda Avrupa'daki 71 nokta arasında birinci seçildi. İstanbul'a ayrıca grup içinde kültür değişimi hedefleyen 'Dünya Çapında Çalışanlar' ödülü de verildi. Şirketin Bodrum ünitesi çalışanları ise 'Müşteri Memnuniyetini Değerlendirme' kategorisinde Avrupa'da en iyi takım ödülünü almaya hak kazandı. Başarının personelin özverili çalışması ile geldiğini söyleyen USAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Muhammed Hammam, 'Kriz nedeniyle kritik günler geçirdik. Kapasitemizi yarı yarıya düşürdük. Sevindirici olan işçi çıkartmak zorunda kalmamamızdı. Zorlu günlerde personelin birbirine kenetlenmesi bize bu ödülleri getirdi' diye konuştu.

Emirates’ten beşinci uçuş

Emirates Havayolları, haftalık İstanbul-Dubai sefer sayısını 4'ten 5'e çıkarttı. Uçuşlarını 285 koltuklu A330-200 uçaklarıyla gerçekleştiren Emirates, kış sezonunda talebin devam etmesi durumunda sefer sayısını 7'ye yükseltmeyi planlıyor. Uzakdoğu'da SARS nedeniyle düşen yolcu trafiğinin tekrar artmaya başladığını söyleyen Emirates Türkiye Müdürü Bahar Birinci 'SARS nedeniyle iptal edilen fuar ve organizasyonlar yaz aylarına kaydı. Bu nedenle anormal bir yoğunluk yaşıyoruz. Dubai ve Uzakdoğu dışında Türk yolcular Afrika uçuşlarına da büyük ilgi gösteriyor' dedi.

ÖZEL PROMOSYONLAR

Emirates Havayolları 31 Ağustos'a kadar Cape Town-Sun City Johannesburg'a otel dahil 8 gün 7 gece 1375 dolardan başlayan fiyatlarla tatil imkanı sunuyor.

Pakete ekonomi sınıfı bilet, Cape Town ve Johannesburg'ta oda-kahvaltı otel ile havalimanı-otel transferleri dahil. Emirates Mauritius'a 5 gece otel dahil 1043 dolardan başlayan fiyatlarla uçuyor. Maldiv'de 6 günlük otelin de dahil olduğu kampanya 1217 dolardan başlayan fiyatlarla sunuluyor. Bu uçuşu balayı olarak kullanan çiftlere ise bir gece akşam yemeği de bedava. Tüm promosyonların son tarihi 31 Ağustos.

Pilot yaşı 61’e düşüyor

Yeni iş kanunu ile 61'e indirilen emeklilik yaşının Türk Hava Yolları pilotlarına da uygulanması için çalışmalar başladı. Halen 63 olan pilot yaş limiti çalışmaların tamamlanması ile 61'e indirilecek. Özel havayollarındaki pilotlar ise Sivil Havacılık Kanunu'na göre 64 yaşına kadar uçabilecek. Ülkesine göre değişmekle birlikte Avrupa'da havayolu pilotları 60 ila 65 yaşına kadar uçuyor. Amerika'da ise havayolu pilotlarını yaş limiti 60.