Dünyanın en pahalı pazarı

KISA adı LBG olan Fransa’nın Paris–Le Bourget Havalimanı’ndayım. Burası benim çok sıklıkla geldiğim bir yer. Özel uçakların Paris’te indikleri havalimanı.

TAV Havalimanları’nın ortağı ADP’nin Pariş’te işlettiği üç havalimanından biri olan Le Bourget Havalimanı’nda kurulan Paris Air Show kapılarını açtı. Öyle böyle büyük değil. 125 bin metrekarelik dev bir fuar. En gelişmiş yolcu uçaklarından, en acımasız amaçlar için üretilmiş savaş uçaklarına, uzayın fırtınalı rekabetinin hayal ötesi ürünlerine, hepsi bu fuarda yer aldı. Öyle satıcılar falan bağırmıyor ama sessiz çığlıklar, rekabetin büyüklüğünü doruğa çıkarıyor. Her şeyin yeni nesli, kiminin gelecek nesil için imal edilmiş olanları fuarda gizli toplantı odalarında yapılan satışlarda kıran kırana rekabetin yaşanmasına yol açıyor. Öyle ortaya dökülen bir kavga, hırçınlık falan yok. Kimse kimseyi kötülemiyor. Ama rekabetin kuralları zorlanarak bir satış savaşı veriliyor. Fuarda gösteri uçuşları birbirini izliyor. Boeing yeni nesil 777’si ile yer çekimine meydan okurken, Airbus motorlarına tam güç verdiği A350 uçağı ile yukarılara, çok yukarılara tırmanıyor. Sonra neredeyse havada asılı kalmış gibi ‘Slow Pass’ denilen çok yavaş geçişli selamlama heyecanlandırıyor.

158 UÇAK YER ALDI

Yeni siparişler ve ortaklıklar da dahil olmak üzere küresel havacılık ve savunma endüstrisindeki gelişmeleri sergilediği Paris Air Show’da toplam 158 uçak yer aldı. Avrupalı imalatçı Airbus 14 ve ABD Savunma Bakanlığı 13 uçakla fuara en fazla uçak getiren kuruluşlar oldu. Bu etkinlikte, uçak siparişleri ve geliştirmeleri söz konusu olduğunda büyük duyurular yapmasıyla bilinir.

Statik olarak sergilenen ve uçuş gerçekleştiren uçak-helikopter ve dikey iniş kalkışlı hava araçlarının listesi şöyle:

DİKKATLERİ ÇEKTİ

Airbus, ABD Savunma Bakanlığı, Boeing , Embraer , Volocopter, Qatar Airways, Fransız Ministère des Armées, Gulfstream, Leonardo, Lilium, De Havilland ve Archer. Uçaklardan bir kısmı tanıtım ve gösteri uçuşları yaptı. Airbus’ın listesinde URODRONE, VSR 700 ve H-125 M’nin üç maketi yer aldı. Üretici ayrıca H-125 ECUREUIL, H-225 M Caracal, H-175 ve H-175 olmak üzere beş helikopter sergiledi. Ayrıca Airbus’ın yolcu uçaklarından dört jeti; A321XLR, A350-900, A321LR ve A330 MRTT’yi  (Tanker uçak) müşterilerine gösterdi. Dar gövdenin yeni nesil uzun menzilli uçağı A321XLR ve güçlü helikopteri H-160, heyecan verici gösteriler yaptılar. Amerikan Boeing 4 uçağı ile ve gösterilerle yine dikkatleri üzerine topladı. Brezilyalı Embraer, etkinliğe beş uçak getirdi. 2 C390 Millenium, 2 Embraer E 195-E2 bir EMB-314E Super Tucano gösterileri de soluksuz izlendi. Avrupalı üretici ATR ayrıca etkinlik sırasında iki adet ATR 72-600 uçağı sergiledi. Bu turboproplardan biri de gösteri uçuşu yaptı. 22 uçak da satıldı. İnanılmaz bir hızla gelişen teknoloji ile gelecek yıllarda gökyüzünü dolduracak yeni elektrikli dikey kalkış ve iniş uçaklarından bazılarını fuarda yerlerini aldı. Bunlardan Volocopter,  uçuşlar gerçekleştiren Volocity - VC200’ü tanıttı. Lilium ayrıca eVTOL’un yanı sıra Embraer’in EVE’sini, Archer’ı (eVTOL Midnight ile) ve EHANG’yi (EHANG 216) sergiledi.

THY ödüllerini Paris’te Genel Müdür Bilal Ekşi, Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Olmuştur ve Basın Müşaviri Yahya Üstün aldı.

AIR SHOW’DAN ÖNEMLİ NOTLAR

- Koronavirüs salgını ve Rusya’nın Ukrayna’yı tam ölçekli işgalinden bu yana ilk kez Paris’te kapılarını açan 115 yıllık organizasyonda 47 ülkeden 3 bin 500’e yakın katılımcı yer aldı. 185 ülkeden 300 binden fazla ziyaretçi Paris Air Show’u ziyaret ediyor.

- Havayolu dünyasındaki hızlı iyileşme düşük maliyetli Avrupa havayollarının yanı sıra Asyalı ve Orta Doğulu havayollarından dünya çapında bir satın alma çılgınlığının temelini oluşturdu.

- Boeing ve Airbus’taki sipariş defterleri o kadar dolu ki, havayolları en popüler tek koridorlu uçağı teslim almak için on yılın sonunu beklemek zorunda kalabilecekler.

- Lider sipariş Hintli havayolu IndiGo’dan geldi. Airbus’a 500 dar gövde A320neo siparişi verdi. Bütün dikkatleri üzerine çekti.

- Airbus bu hafta tüm imalatçıların yeni uçak teslimatları için 20 yıllık gelecek tahminini 40 bin 850 uçağa yükseltti.

- En fazla sipariş Airbus A320neo ve Boeing 737 Max gibi tek koridorlu uçaklar odu. Airbus siparişlerde rekorlara imza attı.

- Büyük ticari başarı yakalayan Boeing 787 Dreamliner’da imalat yavaşlaması, alıcıları kara kara düşündürüyor.  A350 EWB  ve 777- 9 (X)  geleceğin uzun menzillerinde yine ana taşıyıcı olacaklar. İmalatı duran dünyanın en büyük yolcu uçağı A380 yine de Air Show’da ilgi odağıydı.

- Sesten hızlı ama sonik patlama yapmayan motorlar ve geniş gövdeli uçaklar fuar boyunca beklentilerin doruğunda yer aldı. Ama gerçeğe gitmek için hala belki en az 7-8 yıldan fazla bir zaman var.

- İki ayrı uçtaki imalatlar F35 ve Volocopter gösterileri çok heyecan verdi.

- Karbon salınımı, artan maliyetler, iklim aktivistlerinin bastırması, hidrojen, elektrik gibi yeni yakıtlar ve bunların yüksek maliyetleri Air Show konferanslarının ana konusu oldu.

- Show’a katılan yeni nesil iş jetleri de sipariş rekoru kırdılar.

- Açıklanan askeri-sivil uçak siparişleri ilk iki gün 20 milyar dolara ulaştı.

- THY’nin yapması beklenen 600 uçaklık dev sipariş iddiası gerçekleşmedi.  Skytrax THY’ye ekonomi ve business sınıfında en iyi ikram ödülleri verdi. Yine ödüller ağırlıklı ikramdan geldi. Güney Avrupa’nın en iyi havayolu, Avrupa’nın en iyi ekonomi sınıfı  kategorilerinde THY seçildi. Bu ödül sisteminden daha önce çekilen THY böylece sisteme geri dönmüş oldu.

- TUSAŞ, TEI, ROKETSAN gibi kuruluşlarımız Paris Air Show’da yeni imalatları ile dikkatleri üzerlerine topladı. Havacılık dünyasındaki varlıkları ve gelecek projeleri uluslararası boyutlara ulaştı. Dünya basını bu yükselişi ve Türkiye’nin savunma sanayiini öve öve bitiremediler.

TAV CEO’SU SERKAN KAPTAN: HAVACILIK DORUĞA ÇIKTI

Paris Air Show’un ev sahibi TAV Havalimanları’nın ortağı Groupe ADP. Charles de Gaulle ve Orly de dahil olmak üzere Paris’teki üç havalimanını da işletiyor.  Le Bourget, Avrupa’nın en yoğun genel havacılık havalimanlarından biri. Paris şehir merkezine yedi kilometre uzaklıkta. Üç pisti ve bakım hangarlarıyla iş jetlerine hizmet veriyor. Tarih meraklıları için dünyanın en eski havacılık müzelerinden birine de ev sahipliği yapıyor. 1927’de Atlantik’i geçen ilk pilot olan Charles Lindberg, New York’tan kalkıp Le Bourget’ye inmişti.

Serkan Kaptan

FARKLI ULAŞIM MODLARI

TAV Havalimanları CEO’su Serkan Kaptan, “Bu yılki Paris Air Show, pandemi nedeniyle verilen zorunlu aranın ardından havacılık sektörünün canlılığını yeniden yakaladığının en güzel göstergelerinden biri. Tüm dünyada yolcu sayıları hızla toparlandı ve endüstri yeniden büyüme rotasına girdi. Havayolları ciddi uçak siparişleri açıklıyor” dedi. CEO Serkan Kaptan, “TAV olarak büyümenin yüksek olacağı gelişmekte olan pazarlara odaklanıyoruz. 2040’a kadar küresel yolcu trafiğinin iki kattan fazla artarak 19 milyara ulaşması bekleniyor. Bu artışa cevap vermek için 1 trilyon dolarlık havalimanı yatırımı gerekiyor. Sahip olduğumuz deneyimle havalimanlarının farklılaşan ihtiyaçlarına cevap verecek uygun çözümleri sunabiliyoruz. 2025 stratejik yol haritasını dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve misafirperverlik üzerine kuruyoruz. Havalimanları farklı ulaşım modlarının buluştuğu merkezlere dönüşecek. Paris’te de gördüğümüz e-VTOL, hızlı tren ve havayolu gibi çözümleri tam olarak entegre olacak. İklim değişikliğiyle mücadele konusunda yol haritamızı belirledik. Tüm operasyonlarımız 2030’da karbon nötr hale gelecek” ifadelerini kullandı.