BoeIng daha uzağa uçuyor

Amerikalı uçak imalatçısı Boeing, 17 bin 446 kilometre hiç inmeden uçabilen 777-200LR ile uzun menzilli uçak yarışında rakibi Airbus’ın bir adım önüne geçti.İlk uçuşunu mart ayı sonunda yapacak 777-200LR (Longer Range-Daha Uzun Menzilli) hizmete 2006’da girecek. Uçağın ilk müşterisi ise Pakistan Havayolları.Artık yolcular uzun menzilde duraksız uçuşlar istiyor. Havayolları arasında tercihler, kıtalararası uçuşları doğrudan yapan şirketlere kayıyor. Yolcuların bu talebi, imalatçıların dünyanın her tarafına teknik iniş yani yakıt ikmali yapmadan uçabilecek modeller geliştirmesine neden oluyor. Çok uzun menzilli uçak pazarında Boeing ve Airbus arasında ciddi bir rekabet yaşanıyor. Halen hizmetteki en uzun menzilli uçak 15 bin 740 kilometre ile Airbus A340-500. Boeing’in A340-500’e cevabı ise ilk uçuşunu 1995’te yapan 777 ailesinin en yeni üyesi 200LR. İmalatçının yaptığı hesaplamalara göre uçak 17 bin 446 kilometre uzağa uçabilecek. Yani uçak İstanbul çıkışlı Sydney, Los Angeles, Sao Paulo gibi noktalara non-stop ulaşabilecek. Normal 777-200 modeline göre 200LR, 78 ton daha fazla yakıt taşıyor. Fazla yakıt sayesinde uçak normal 200 serisinden neredeyse 8 bin kilometre daha uzağa üç sınıfta 301 yolcusuyla uçabiliyor.Boeing’in en başarılı uçaklarından biri olan 777, on yılda 40 havayolundan 700’e yakın sipariş aldı. Uçağın halen imalatta 200, 200ER, 300 ve 300ER modelleri bulunuyor. Boeing bu seriye 200LR«dan geliştirilecek kargo ile 777-300«ün çok uzun menzilli bir modeli üzerinde de çalışıyor. 777’nin kargo modeli, 101 ton kapasiteli olacak. Boeing, 777’nin 110 ton kargo kapasiteli 747-400’e oranla uçuş maliyetlerinin çok daha düşük olacağına dikkat çekiyor. 2008’de hizmete girmesi hedeflenen 777’nin kargo modeline Air France, Lufthansa gibi havayolları ilgi gösteriyor.Amerikalı imalatçı gelecek 20 yıllık sürede uzun menzilli uçak pazarının 1500 adede ulaşacağını tahmin ediyor. Bu uçakların 787’nin bir üst sınıfı olduğunu belirten Boeing, yeni geliştireceği 777 modelleri ile rakibi Airbus«a kaptırdığı liderliği yeniden ele geçirmek istiyor.İŞTE 777 AİLESİ777-200 777-200ER 777-200LR 777-300 777-300ERYolcu sayısı (3 sınıflı) 305 301 301 368 365Menzili (km) 9.649 14.316 17.446 11.029 13.427Maksimum yakıt (lt) 117.335 171.360 195.285 171.160 181.280Kalkış ağırlığı (kg) 247.210 297.560 340.194 299.370 340.194Gövde uzunluğu (m) 60.9 60.9 64.8 60.9 64.8Falcon 7X sahnedeFransız imalatçı Dassault«un yeni nesil uzun menzilli iş jeti Falcon 7X, mart ayı sonunda yapacağı ilk uçuş için gün sayıyor. Fabrikadan çıkış (roll-out) sonrasında yer testlerine başlanan 7X’in ilk uçuşu Falcon Baş Test Pilotu Philippe Deleume tarafından yapılacak. Özel ‘Easy’ olarak adlandırılan yeni nesil kokpit tasarımında da dizayn ekibiyle birlikte çalışan Deleume, aynı zamanda Rafael tipi askeri savaş uçaklarında da test pilotu olarak görev yapıyor.Falcon iş jeti ailesinin en büyük uçağı olan üç motorlu 7X, 900 modelinden geliştirildi. Gövdesi 2.43 metre uzatılan uçak yepyeni teknolojilerle donatıldı. Dassault’un geliştirdiği ve Boeing tarafından da kullanılan CATIA tasarım programı sayesinde imalatı havacılıkta yeni bir rekorla 7 ayda tamamlandı. Şirket bu sayede uçağın fiyatını rakiplerine oranla yaklaşık 7 milyon dolar daha ucuzlattı. Falcon 7X’in standart donanımlı fiyatı 37.5 milyon dolar. Teknolojisinin önemli kısmını askeri Rafael ve Mirage savaş uçaklarından alan 7X birçok ilke sahip. Bunlar arasında Airbus yolcu uçaklarında kullanılan yandan lövye (side-stick) ile kablolu uçuş sistemleri (fly by wire) yer alıyor.Uçak yeni kanat ve PW 307A motorları sayesinde 10 bin 500 kilometre menzile sahip. Teslimatları 2006«da başlayacak 7X’den kısa sürede 50’den fazla uçak satan Dassault’un imalat hatları 2009’a kadar dolu. Şirketin CEO’su Charles Edelstenne, 7X’in iş jetleri arasında tamamen yepyeni bir teknolojiye sahip bir uçak olduğuna dikkat çekiyor. Edelstenne’nin hedefi ise gelecek 20 yılda 350-400 civarında Falcon 7X satmak. Şirketin Türkiye temsilcisi Alişan Soylu ise gelecek 5 yılda Türkiye«de 3-4 Falcon 7X kullanıcısı olacağına inanıyor. Uzun menzilli pazarda yerini 7X modeliyle güçlendirecek Dassault, orta sınıfta 2000 modelinin altına yeni bir iş jeti içinde pazar araştırmalarını sürdürüyor. Easy KokpitPilotlar uçarken tüm verileri üç ana ekrandan takip ediyor. Uçuş yükünü azaltan bu sistemde pilotlar verileri aynı bilgisayarda olduğu gibi mouse kullanarak giriyor.SIde stIck: Falcon 7X’te, önce askeri F-16 ve Rafael daha sonra da Airbus yolcu uçaklarında kullanılan yandan lövye (side stick) sistemi yer alıyor.KabinUçağın kabini 900 modelinden yüzde 20 daha büyük. Düşük gürültü oranına sahip kabinde istenilen düzende standart 12 koltuk yerleştirilebiliyor.Özel kanatlarUçağın baştan tasarlanan kanatları uzun menzilde yüksek hız, kısa pistlere yaklaşmalarda da düşük süratli uçuş imkanı sağlıyor. Kanatlardaki yakıt depoları menzili uzatıyor.Tolga ÖZBEK/Bordeaux FRANSATHK 80 yaşındaTürk Hava Kurumu (THK), kuruluşunun 80’inci yılını törenle kutluyor. Türkiye’de havacılığın oluşması ve gelişmesinde THK’nın çok ciddi bir katkıya sahip olduğunu belirten Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral H. İbrahim Fırtına, kurumun bu yolda ilerleyebilmesi için büyük ilgi ve desteğe ihtiyacı olduğunu söyledi. Orgeneral Fırtına, Türk havacılığının geçmişinde gençlerin bilmesi gereken tarihi değerleri de gün ışığına çıkartacaklarını açıkladı. THK Genel Başkanı Yusuf Güngör, 1925’te Atatürk tarafından temelleri atılan kurumun çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmada itici bir güç olan havacılık anlayışını yeni nesle yerleştirmek zorunda olduklarını belirtti.THK, 80’inci kuruluş yıldönümünde havacılığın daha geniş kitlelere yayılması için atağa geçti. Yurt çapında havacılık kulüplerinin kurulmasını destekleyen THK, bu kulüplere her türlü tesis ve imkanlarını kullanmaya çağırıyor. Genel Başkan Güngör, resmi ve özel kuruluşlara seslenerek spor takımları gibi kurulacak havacılık takımlarının hobi olarak havacılığın tanıtılması ve geliştirilmesinde önemli bir rol oynayacağına dikkat çekiyor. Üniversitelerle işbirliğine gidecek olan THK, havacılığın akademik boyutunda da faaliyet göstermeyi planlıyor. Ümit KOZAN /ANKARA, (DHA)Savunma şirketleri birleşiyorYeniden yapılanmaya giden Türkiye’deki savunma ve havacılık şirketleri tek bir çatıda birleşiyor. Türk Savunma Sanayi Holdingi adını alacak grup, Türk Havacılık Sanayi (TAI), Aselsan, Havelsan ve Roketsan’ın bir araya gelmesiyle oluşacak. Güçlerini birleştirecek dört Türk şirketi, uluslararası arenada pazar payını artırmanın yanı sıra yeni projelerde de yer almayı hedefliyor. Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM) tarafından koordine edilen oluşuma yurtdışından da ilgi var. Yabancı ortaklığa açık olan SSM, ilk görüşmesini Avrupalı havacılık devi EADS ile gerçekleştirdi. EADS, bir çok projede birlikte çalıştığı Türk şirketlerine ortak olmayı hedefliyor. EADS’nin yanı sıra ortak holding Amerikan Boeing ile İtalyan Alenia tarafından da yakından takip ediliyor.Yeni seferlerAir France, 27 Mart’tan itibaren İstanbul-Paris uçuşlarını saat 18.40’a koyduğu seferle günde üçe çıkartıyor. Alman Germanwings Havayolları ise İzmir-Stuttgart uçuşlarına 14 Temmuz’da haftada üç gün karşılıklı olarak başlayacak. Seferlerine ara veren Finlandiya Havayolları Finnair, mart sonundan itibaren Helsinki-İstanbul seferlerine başlıyor. Finnair’i Air Moldova Kişinev«den, adını B&H olarak değiştiren Air Bosna da Sarajevo«dan yapacağı uçuşlarla izliyor. Son fırsatlarBelçikalı SNBrussels Havayolları, 1 Mart-31 Mayıs tarihleri arasında ekonomi sınıfı, tek yön vergiler hariç Brüksel«e 94, Avrupa«ya da 120 dolardan başlayan fiyatlarla uçuyor. Katar Havayolları, 31 Mart«tan itibaren Osaka uçuşlarına başlıyor. İstanbul«dan Doha aktarmalı uygun bağlantı seçenekleri sunan Katar Havayolları, ilk uçuş için vergiler hariç gidiş-dönüş first class 2800, ekonomi 730 dolardan başlayan fiyatlar sunuyor.