845 milyar dolara 4.4 milyar kişi uçtu

HAVAYOLU yolcuğu baş döndürücü bir hızla büyüyor. 2037 yılına gelindiğinde uçan yolcu sayısı 8 milyarı aşacak. Krizler, yaşanmasını hiç istemediğimiz ama olabilecek felaketler yolcu sayısını ciddi bir şekilde etkileyemeyecek. Nüfus artışına da bakıldığında 2037’de yolcu sayısının 9 milyarı geçeceği de yapılan hesaplar arasında. Elbette buna paralel olarak gökyüzündeki uçak sayısı 40 bin 40 adet olacak. Bu projeksiyon da abartılmış gibi gelse de gerçeğe yakın bir rakam olarak kabul ediliyor.

Havacılık teknolojisinde de gelecek yıllarda ciddi değişimler bekleniyor. Ama bu beklenti 5 yıldan önce gerçekleşmeyecek. Uçak imalatçıları bazı değişikliklerde şu andaki uçakları geliştirerek yeni uçak gibi sisteme katmaya devam edecekler. 2028’de pazarın büyüklüğünün 16 trilyon dolar olacağı tahmin ediliyor. Boeing o tarihe kadar 3.1 trilyon dolarlık bir satış hacmi hedefliyor.

Havalimanlarında yüzlerce metre koşup havalanan uçaklarda bir gün geride kalacak. Dikine inip kalkan uçaklar yapılacak. Ama o güne hala çok var gibi görünüyor. Sesten hızlı uçan süpersonik yolcu uçakları ise hala projeksiyon da net bir zaman içinde yer almıyor. Büyüyen havacılıktaki en büyük sorun hala zaman. Havayolu yolculuklarının süratin artmaması nedeniyle uzun sürmesi ve dünyanın hala büyük olması önemli bir konu. Oysa İstanbul-New York arasının 3 ya da daha az saatte kat edilmesi gerekiyor. Uçak yolcusunun uzun uçuşlara tahammülü kalmadı. 17-18 saat süren uçuşlar yolcuyu zorunluluk nedeniyle uçaklara yöneltiyor. Ama bindikten sonra istediğiniz kadar uyuyun, 5-6 film seyredin yine de zaman çok daha uzun geliyor. Tahammüller, vücudun dayanıklılığı giderek azalıyor.

BUGÜNÜN GERÇEKLERİ

Merkezi İsviçre’nin Cenevre kentinde bulunan Uluslararası Havayolu Taşıyıcıları Birliği (IATA) kuruluş, acentalar, bilet satış noktaları ve havayolları arasındaki para akışını kontrol eder. Geçen günlerde IATA, 2018’in rakamlarını paylaştı. İşte havacılık sektörünün finansal röntgeni;

- Uçak bileti için (gidiş-dönüş) kişi başına ortalama 327 dolar harcadık. Bu rakam 2017’de 345 dolardı. 2019 için öngörü 317 dolar. Yani havacılık büyürken bilet fiyatları düşüyor. Geçen yıl havayolları için aldığımız biletlerle 845 milyar dolar harcadık. 2017’de 787 milyar dolarlık sektör yüzde 7.5 büyüdü. 2019 için hedef yüzde 6.3’lük büyüme ile 899 milyar dolar.

- Havacılık sektörü, dünya gayri safi milli hasılasının yüzde 1’ini oluşturuyor. Geçen yıl uçak kullanan yolcu sayısı 4 milyar 378 milyon oldu. Bu yıl beklenti 4 milyar 579 milyon.

- Havacılık ve dolaylı sektörleri yani turizm de dahil toplam 68 milyon 700 bin kişi bu alandan ekmek yiyor. 2018’de havayollarının toplam uçak filosu 29 bin 663’e ulaştı. Bu yıl 737 MAX’in durumuna da bağlı olarak 30 bin 697’ye ulaşması bekleniyor. Filoda uçak başı ortalama koltuk sayısı 148 oldu. Bu yıl rakamın 151’e yükselmesi bekleniyor. Yani uçaklar büyüyor.

- Kargoda kilogram başına ödenen ücret ortalama 1.92 dolar oldu. 2017’de 1.76 dolardı. Bu rakamın 2019’da 1.86 dolar civarında olması bekleniyor.

- Uçak yakıtına havayolları geçen yıl toplam 180 milyar dolar harcadı. Bu yıl petrol fiyatlarındaki oynama ile birlikte 206 milyar dolar harcanması öngörülüyor.

2037’DE BÖLGESEL BÜYÜME

- Asya-Pasifik içinden ve Asya-içinden olan yollarda, toplam pazar büyüklüğü 3.9 milyar yolcu için 2037 yılına kadar yıllık 2.35 milyar ekstra yolcu bekleniyor.

- Kuzey Amerika bölgesi yıllık yüzde 2.4 ile büyüyecek ve 2037’de 527 milyon ek yolcu olmak üzere toplam 1.4 milyar yolcu taşıyacak.

- Avrupa, yüzde 2 büyüyecek ve ek 611 milyon yolcu görecek. Toplam pazar 1.9 milyar yolcu olacak.

- Latin Amerika pazarları, yüzde 37 ile büyüyecek ve toplamda 371 milyon artı yolcuya ulaşan toplam 731 milyon yolcuya hizmet verecek.

- Orta Doğu yüzde 4.4 ile güçlü bir şekilde büyüyecek ve 2037’ye kadar bölgeye giden ve bölgedeki rotalarında 290 milyon fazla yolcu görülecek.

- Afrika, yüzde 4.6 büyüyecek. 199 milyon fazladan yolcu katılacak.

KORUMACI TEDBİRLER ZARAR VERİYOR

IATA’nın 20 Yıllık Hava Yolcu tahmini’ne yapılan en son güncellemede, endüstrinin ağırlık merkezinde Doğuya doğru artan bir kayma görülüyor. IATA Genel Müdürü ve CEO’su Alexandre de Juniac, “Havacılık büyüyor ve bu, dünyaya büyük faydalar sağlıyor. Gelecek 20 yılda hava yolcularının iki katına çıkması, dünya genelinde 100 milyon çalışanı destekleyebilir” dedi.  Ancak birlik, korumacı tedbirlerin hükümetler tarafından uygulanması durumunda hava taşımacılığına ilişkin büyüme beklentilerinin ve havacılığın getirdiği ekonomik faydaların azalacağı konusunda da uyarılar yapıyor. Juniac, “Bu yılki tahminde öne çıkan iki önemli şey var. İlk olarak, dünya hava trafiğinin doğuya coğrafi olarak yeniden yerleştiğini görüyoruz. İkincisi, sert ve kısıtlayıcı korumacı tedbirlerin uygulanması halinde havacılığın büyümesi ve faydaları üzerinde önemli bir olumsuz etki ön görüyoruz”dedi.

HİNDİSTAN ÜRKÜTÜYOR

2037 yılına gelindiğinde Çin ve ABD’den sonra üçüncü büyük havacılık pazarı Hindistan olacak. Yaklaşık 572 milyondan fazla yolcu Hindistan’dan ya da Hindistan içinde uçacak. Bu sayı 2017 yılında belirlenen yolcu trafiğinin neredeyse üç katı. Bu rakam bir kaç kaygan platform üzerinde. Alt yapı kısıtlamaları ya da başka kısıtlayıcı düzenlemeler olursa 572 milyonluk yolcu sayısı 2037’de 450 milyona düşerek de gerçekleşebilir. Ama yatırımlar ve teşvikler doğru hızla gerçekleşirse işte o zaman ürkütücü bir sonuç ortaya çıkıyor. Yıllık havayolu yolcu sayısı Hindistan’da 929 milyonun üzerine çıkabilir.

Hindistan, Ekim 2018’de art arda 50 aylık çift haneli büyümesini kutladı ve iç yük faktörleri yüksek, Şubat 2018’de yüzde 90’lık artışla rekor kırdı. Bu trafik patlaması, büyük oranda bağlantılardaki artıştan kaynaklandı. Şu anda 700 yerel havaalanıyla bağlantı var. Uluslararası uçulan destinasyon sayısı 230’dan 304’e yükseldi.

YİNE DÜNYANIN EN KÖTÜ HAVAYOLU

DEĞİŞİK havayolu değerlendirme kuruluşları yine dünyanın en kötü havayolu şirketi olarak Air Koryo’yu seçti. Kuzey Kore havayolu şirketi hâlâ, 1955 yılında kurulurken Sovyetler Birliği’nin hediye ettiği Tupolev uçakları kullanıyor. Bütün değerlendirmelerde 10 üzerinden 1 puan alan şirketin uçuş güvenliği uygulamaları ise demode. Uçuş sırasında yolculara Pyongyang Times gazetesi dağıtılıyor. Sadece propaganda yapılan gazetedeki haberlerin çoğu gerçek dışı. Güvenlik videosunda ise Kuzey Kore liderinin Kim Cong-il olduğu gösteriliyor. Oysa Kim Cong-il 17 Aralık 2011’de hayatını kaybetti. Hiçbir şeyi güncellemeyen şirket, buna rağmen tam 34 yıldır hiç kaza yapmadı. Tam zamanında kalkış oranı yüksek, ikramı da kötü değil.