Uluslararası Havayolu Taşımacıları Birliği IATA’nın araştırmasına göre 2011’de taşınan yolcu sayısı 2 milyar 750 milyona ulaşacak.
Yolcu artışı beş yıllık öngörülen ekonomik büyümenin biraz altında gelişirken kargo pazarı ise 2011’de yıllık 36 milyon tona çıkacak. Kargoda dünyanın en hızlı büyüyen dördüncü pazarı ise yüzde 7.5’la Türkiye olacak.
IATA’nın Şam’da gerçekleştirilen Arap Hava Taşımacılığı Organizasyonu toplantısında konuşan IATA Başkanı Giovanni Basignani, birliğin 5 yıllık hedeflerini açıkladı. Havayolu sektörü, 2002-2006 dönemine göre büyüme oranlarında ekonomik gelişmenin biraz altında kalacak. IATA’nın öngörüsüne göre sektör önümüzdeki beş yıllık dönemde her yıl ortalama yüzde 5.1 oranında büyüyecek. 2011 sonunda taşınan yolcu sayısında 620 milyonluk artış bekleniyor. Toplam yolcunun yaklaşık yüzde 35’lik bölümünü yani 980 milyonunu uluslararası trafik oluşturacak.
EN HIZLI BÜYÜYEN LİTVANYA
En hızlı büyümede geçen beş yılın rekortmenleri Çin ve Hindistan yerini Doğu Avrupa ve Rusya’ya bırakıyor. En hızlı büyümeyi yüzde 12,1 ile Litvanya gerçekleştirecek. Litvanya’yı yüzde 9.3 ile Rusya Federasyonu ve yüzde 9.2 ile Polonya izleyecek. Bölgede diğer hızlı büyüyen ülkeler ise Çin, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Vietnam, Sırbistan ve Romanya olacak.
Bölgelere göre hazırlanan raporda Ortadoğu ve Asya ülkeleri hızlı büyümelerini sürdürüyor. Avrupa’da ise dünya ortalamasında kalan batı ve ortada çıtayı yukarı Doğu Avrupa çekiyor. Bölgede yıldızı parlayan ülkeler arasında Litvanya, Polonya, Ukrayna, Sırbistan ve Romanya var. Afrika ve Latin Amerika ortalamayı tuttururken en az büyüyen bölge ise yüzde 4.2 ile Kuzey Amerika olacak.
KARGODA TÜRKİYE 4’ÜNCÜ
Yıllık 36 milyon tona 2011’de ulaşması beklenen kargo pazarında liderlik bir önceki dönemde olduğu gibi yüzde 10.8’lik artışta Çin’de. Hindistan (yüzde 8.3) ve Güney Kore’nin (yüzde 8.2) ardından Türkiye’deki kargo pazarı yıllık yüzde 7.5 ile büyüyecek. IATA yetkilileri, yılda yüzde 4.8 büyümeyi öngördükleri hava kargo pazarında özellikle Çin gibi yüksek ihracat nedeniyle tek yönlü olan trafiğin daha dengeli hale geleceğinin altını çiziyor.
A380 yarın saat 13.10’da pas geçecek
Şanghay’dan İstanbul Atatürk Havalimanı’na yarın gelecek dünyanın en büyük yolcu uçağı Airbus A380, saat 13.10’da 18-36 pistine inecek. Rüzgar durumuna bağlı olarak 36 sağ veya 18 sol pist başına yaklaşacak uçak, inişe 60 metre kala pist doğrultusunda pas geçerek Atatürk Havalimanı’nı selamlayacak. Tekrar yükselerek yaklaşma paternine gelecek uçak, saat 13.40’ta 3 bin metre uzunluğunda 45 metre enindeki piste iniş gerçekleştirecek.
İndikten sonra taksi yolunda havalimanı itfaiyesi tarafından oluşturulacak su takının altından geçecek uçak, 208 numaralı körüğe 13.50’de park edecek.
Burada A380’i Vali Yardımcısı Mehmet Ali Ulutaş, TAV CEO’su Sani Şener, DHMİ Atatürk Havalimanı Baş Müdürü Celal Özuğur ve Airbus yöneticisi Andreas Kramer karşılayacak.
Normalde sabah saatlerinde Singapur Havayolları’nın Boeing 777-300 tipi yolcu uçağı tarafından kullanılan 20 numaralı körük ilk defa yaklaşık 80 metre kanat açıklığına sahip A380’e ev sahipliği yapacak.
Ertesi gün yani 30 Ekim’de Türkiye pazarına tanıtılacak uçak, saat 10.00’da 200 yolcusuyla havalanacak. İki saat demo uçuşundan sonra saat 12.00’de Atatürk Havalimanı’na inecek uçak 12.30-16.00 arasında havalimanında görevli personel tarafından gezilebilecek. A380, saat 17.00’de İstanbul’dan kalkarak şirketin ana merkezi Fransa’da Toulouse kentine geri dönecek.
36 MİLYON KİŞİ ÇALIŞIYOR
IATA üyesi 240 havayolu şirketin dünyadaki yolcu trafiğinin yüzde 94’ünü oluşturuyor. IATA’nın Türkiye’den üyeleri ise Türk Hava Yolları’nın yanı sıra Onur Air, Atlasjet, Pegasus ve SunExpress.
Sektörde doğrudan çalışan sayısı 36 milyon. Yılda sektörün cirosu ise 3.5 trilyon dolar.
Yolcu trafiği en hızlı Ortadoğu ile Asya ülkeleri arasında artacak. Yıllık yüzde 7.8 olarak öngörülen büyümeyi Avrupa-Asya (yüzde 6.6) ve Avrupa-Ortadoğu (yüzde 6.1) izleyecek.
En yavaş büyüme yüzde 3.6 ile Kuzey Amerika içindeki uçuşlarda olacak.
Kargo pazarında en hızlı büyüme, yüzde 6.8 ile Ortadoğu-Asya arasında öngörülüyor. Kuzey Amerika ile Orta Amerika arasındaki kargo ise yüzde 3.6 olarak gerçekleşecek.
Barış Kartalı yeni üniformasını giydi
Türk Hava Kuvvetleri’nin erken uyarı ve kontrol uçağı projesi "Barış Kartalı"nda ilk uçak Boeing’in Seattle’daki tesislerinde boyandı. Açık gri renge sahip uçak, üzerindeki Northrop Grumman MESA radar sistemi ile ilk uçuşunu geçtiğimiz ay yapmıştı.
Hava Kuvvetleri’nin en önemli projelerinden biri olan "Barış Kartalı", 2002’de imzalandı. Toplam dört Boeing 737-700 uçağına yerleştirilecek özel radar ve elektronik sistemlerle Türk hava sahasının her noktasının kontrolünün havadan sağlanması hedefleniyor. 001 numaralı ilk uçağın testleri ABD’nin Seattle kentindeki Boeing Field’te devam ederken, diğer üç uçağın modifikasyonu Ankara’da TAI tesislerinde gerçekleştiriliyor.
PROJE 24 AY GECİKTİ
Northrop Grumman şirketi tarafından geliştirilen radar sistemindeki sorunlar nedeniyle 24 ay geciken projede normalde bu yıl sonunda yapılması planlanan teslimat 2009 sonuna kaydı. Toplam 1.6 milyar dolar değerindeki projedeki gecikme nedeniyle Savunma Sanayii Müsteşarlığı ana yüklenici Boeing’e 150 milyon dolar ceza keserken taraflar arasında görüşmeler sürüyor. Teslimatın tamamlanmasıyla uçaklar Konya’da 3’üncü Ana Jet Üs Komutanlığı’nda kurulacak filoda görev yapacak.
Tolga ÖZBEK
Duty Free’ler yenileniyor
TAV Havalimanları ve Unifree ortak girişimi ile 2000 yılında kurulan Türkiye’nin en büyük gümrüksüz satış mağazaları işletmecisi olan ATÜ, İstanbul Atatürk Havalimanı’nda bulunan "duty free" mağazalarını yenilemeye başladı.
Ağırlıklı olarak parfüm, içki ve tütün ürünlerinin satıldığı ana konsept mağazası ile Türkiye’nin tanıtım ürünlerinin yer aldığı ve dünyada bu anlamda tek mağaza niteliği taşıyan "Old Bazaar-Eski Pazar" yenilendi.
Dünya pazarında sürekli takip edilen yeni trendleri özel konseptlerle sunduklarını belirten ATÜ Genel Müdürü Ersan Arcan, "Türkiye ve Gürcistan’da başarı ile yürütülen duty free operasyonlarının yanı sıra ATÜ’nün yurtdışındaki faaliyet alanlarının sayısını artırmaya yönelik de çalışmalarımız devam ediyor" dedi.
ESKİ PAZAR
Dünyada sadece ATÜ tarafından başlatılan uygulama ile Kapalıçarşı’ya benzetilen mağaza konseptiyle satışa sunuluyor. Yabancı yolcuların Türkiye’den ayrılmadan önce hediyelik eşya ihtiyacının karşılandığı mağazada toplam bin 800 ürün bulunuyor. En çok satılan ürünler arasında Türk lokumu, Türk kahvesi, pişmaniye, bal, baklava yer alıyor. Ayrıca mağazada tişört şal, örtü, nazar boncukları, takılar ve ev aksesuarları da satılıyor.
Halen dört havalimanında faaliyet gösteren ATÜ, 44 mağazası ile dünyanın en fazla ciroya sahip 20’nci duty free şirketi.