Bir Aydınlanma devrimcisi

2007’de yeniden temmuz ayında seçime gideceÄŸiz.Â

1946 seçimlerine yeni kurulan Demokrat Parti de katılmıştı.

İlginçtir, Demokrat Parti (DP) bu seçimde de var.

DYP-ANAP birleşerek Demokrat Parti adı altında seçime giriyor.

61 yıl önceki seçim kampanyası ile ilgili bazı izlenimleri Alev Coşkun’un "Hasan Ali Yücel-Aydınlanma Devrimcisi" kitabından okuyalım:

"... Kıran kırana bir mücadele vardı. Seçimlerden iki ay önce İzmir’de CHP’nin ve DP’nin seçim çalışmalarını izleyen İzmir Milletvekili ve Milli Eğitim Bakanı Yücel izlenimlerini şöyle aktarıyor:

’DP’nin yaptığı propagandaları görüp dinledikçe endişe ediyordum. Çünkü söylenenler demokratik bir parti propagandası değildi. Yer yer gericilik tahrik ediliyor, kışkırtılıyordu. Atatürk’ü ve eserlerini yıkmak için ellerinden gelen her şeyi yapıyorlardı.’

Yücel Ankara’ya dönünce, durumu Cumhurbaşkanı İnönü’ye anlattı. Yapılan konuşmaları Cumhurbaşkanı’nın dikkatine sundu ve ’Bu demokrasi filan değil, düpedüz gericilik’ dedi."

* * *

Cumhurbaşkanı İnönü, Yücel’in anlattıklarını dinledi ama etkilenmedi çünkü çok partili demokratik siyasal rejime geçilmesine kesin kararlıydı.

Hasan Ali o gün seçim sonunda bakanlığı sürdürmesinin olanaksız olduğunu anlamıştı.

Gerçi milletvekili seçilmişti ama gericilik giderek artıyordu.

Aslında Demokrat Parti şeriatı savunan veya din temeline dayalı bir düzen kurmayı hedeflemiyordu ama bu çevrelerden oy almayı düşündüğü için din faktörünü bol bol kullanıyordu.

DP’nin siyaset hayatına girmesi CHP içindeki gerici unsurları da harekete geçirdi ve eğitimde Atatürk devrimlerini sürdürmeyi amaçlayan Hasan Ali’ye saldırılar giderek arttı.

Sonunda CHP ve DP içindeki gerici milletvekilleri işbirliği yaparak Hasan Ali’yi yediler.

* * *

Peki, cumhuriyet tarihinin bu efsane Milli Eğitim Bakanı’nın suçu neydi?

Eğitimi köylere yaymak için köyde görev yapacak öğretmenlerin yetiştirilmesini amaçlayan Köy Enstitüleri’ni kurmak...

(1940’ta kurulan ve 1946’da kapatılan Köy Enstitüleri’nde 16.400’ü kadın ve erkek öğretmen, eğitmen, sağlık memuru olmak üzere toplam 22.456 eleman yetiştirildi.)

Ankara Fen Fakültesi’ni, İstanbul Teknik Üniversitesi’ni, Ankara Tıp Fakültesi’ni kurmak.

Eski eserler, müzeler, mesleki teknik eğitim, spor eğitimi ders kitaplarını düzene sokmak.

Ankara’da Devlet Konservatuvarı’nı kurmak.

Tercüme bürosunu hayata geçirmek.

Dünya klasiklerini ve Tercüme Dergisi’ni yayımlamak, ansiklopedi çalışmalarını başlatmak, Devlet Resim ve Heykel Sergisi’nin kurmak, Türk Yayın Kongresi ve Birinci Eğitim Şûrası’nı toplamak.

Hasan Ali Yücel, Atatürk’ün başlattığı Aydınlanma devrimlerini her alanda yaygınlaştırmak için çalıştı.

Bu nedenle de gerici çevreler tarafından komünistlikle suçlandı.

Türkiye aradan 61 yıl geçmiş olmasına karşın bugün hálá gerici çevrelerle boğuşmak zorunda kalıyor.

Bugünün Hasan Ali Yücel’leri de benzer saldırılara uğruyor.