Suudiler muhalifleri destekliyor Washington da Suudileri

Suudi Arabistan, Suriye krizinin neresinde?
- Suriye’deki muhalifler Suudilerden para ve silah yardımı alıyorlar. Suriye’nin İran bağlantısına kadar uzanan kompleks bir denge. Suudi rejimi resmi olarak Selefi’dir. Bu açıdan, Suriye, Suudi politikasının hem jeopolitik hem de ideolojik yansımalarının bir kombinasyonudur.

Krizin Türkiye’yi bu derece etkilemesi neden?
- Suriye-Türkiye sınırı etnik olarak çok karışık. Şanlıurfa ve Gaziantep’teki Araplar ya da her iki taraftaki Kürtler gibi. Erdoğan Hükümeti’nin sınırları açmasından sonra Suriye’de olan her şey Türkiye’ye de yayılacaktı. Ve nitekim yayıldı da.

Suudilerin etkisi nasıl oldu?
- Gelinen noktayı Suudilerin baştan hesap ettiğini sanmıyorum. Onlar İran’la bilek güreşine tutuşup, Suriye’deki sekülerizmle mücadele edeceklerini düşünmüşlerdi. 

Peki ya isyancılar üzerindeki etkileri?
- Sanırım Afganistan’daki durumun aynısı yaşanıyor. Suudiler, mücahitlerin Sovyetlere karşı mücadelesini de finanse etmişti. Böylece Kabil’de bir rejim değişikliği amaçlamışlardı.

Türkiye’nin Suudilere yaklaşımı sizce nasıl?
- Emin değilim. Suudilerin muhaliflere verdiği desteğin bir bölümü sınırın Türkiye tarafında oluyor. Türk ve Suudi istihbaratı arasında bir tür koordinasyon olmalı.

Bugünkü Türk-Suudi ilişkisini siz nasıl tanımlarsınız?
- Türk ve Suudi Hükümetleri, açık bir şekilde karşılıklı bir ortaklık arayışı içinde değiller. Her şeyi, ‘Arap Baharı’ denilen süreç içinde düşünün. Türkiye bu süreçte Müslüman toplum ve seküler devlet sistemiyle model olarak gösterildi. Suudiler ise bunu önlemek için çok sıkı çalıştı. Suudilerin iki temel amacı İran ve dini ideoloji. Suudiler cihat için destekliyor. Ümmete destek olmak için bir tür görev üstlenme.

Washington dengenin neresinde?
- ABD bu işte Türkiye ve Suudilerle yan yana. Muhtemelen İsrail ile bağlarından dolayı anti-İrancı duygularla ABD’de birçok insan, Suriye’nin İran için bir varlık olmasının değişmesini istiyor. Belki Suudilerinkiyle benzer yaklaşımla bir rejim değişikliğini, olmayacaksa da, Esad’dan daha iyi bir seçenek olarak kaosu tercih ediyorlar.

Suriye’de yaşananın İran ve Suudilerin örtülü savaşı olduğunu düşünüyor musunuz?
- Daha o aşamaya gelinmedi ama olabilir.

Peki Washington’da birileri Suudiler bu işte fazla ileri gidip işi çılgınlık aşamasına getirirse onlara ‘dur’ der mi?
- Ben Suudilere bu işte karşı çıkabilecek kimseyi görmüyorum.

O zaman Suudiler kaos için muhaliflerden yararlanırken, Washington’daki bazıları da İsrail’in bekası için Suudileri kaldıraç olarak kullanacak.
- Öyle görünüyor. Amaçları bir tarafa bırakın. Şu anda olan bu.