×
Her sene onların haklarını nasıl savunmanız gerektiği ve onlar için ne gibi iyileştirme çalışmaları yapılabileceği konularında yazılar yazıyor, söyleşiler yapıyoruz. Gelin bir de onlar için bu sene de yapamadıklarımıza göz atalım...
- Her sene olduğu gibi ‘Hayvan Hakları Yasası’nı iyileştiremedik. Hâlâ yasa kapsamında hayvanların canına kast edenler ya da işkenceye suistimale maruz bırakılanlar için uygulanan cezai yaptırımlar kesinlikle caydırıcı değil. Yasaklı ilan edilen köpek ırkları hâlâ demir parmaklıklar arkasında sahiplerinden ve hak ettikleri yaşantıdan çok uzak....
-Yine insan hatası kaynaklı olarak tüm dünyada orman yangınları sonucu birçok hayvan hayatını kaybetti, yaşam alanlarından oldu. Bazı türlerin soyu tükendi ya da tükenmek üzere.
***
-İnsana besin kaynağı oluşturmak üzere kurgulanıp ekonomik ve endüstriyel olarak sürekli yetiştirilen hayvancılığa aktarılan maddi kaynakların ve strateji planlarının yüzde biri bile hayvan refahı için aktarılamadı.
400’ü aşkın olan köpek ırkları çeşitliliğinde, fiziksel olarak farklı vücut büyüklüklerine sahip köpekler bulunmaktadır. Vücut kütlesinin büyüklüğü, bakım ve muhafaza etme açısından farklılıklar şekillendirebilir. Seçim aşamasında büyük ırkın mı yoksa küçük ırkın mı daha uygun olacağına karar verirken şu kriterlere dikkat edilmelidir...
* * *
* EGZERSİZ: Tüm köpekler gezinti ve egzersize ihtiyaç duyarlar. Büyük ırk köpeklerin küçük ırklara göre daha fazla egzersiz ve uzun gezinti gereksinimleri vardır. Buna bağlı olarak seçimi yaparken kişilerin aktivite istek ve durumlarına göre seçimlerini yapması önemlidir.
Anne ve kardeşlerinden ayrılarak sahiplenilen yavru bir köpek, yeni evi ve ailesine alışma süreci içerisinde bizlerin gözetimine gereksinim duyacaktır.
Onun konforlu ve sağlıklı bir şekilde büyümesi için yapılması elzem olan şeyleri şöyle sıralayabiliriz:
* * *
* Yavrunun eve gelişi esnasında transport için araba yolculuğu yapılacaksa araç içerisinde tehlikeli bir şekilde kucakta taşınması yerine içine yumuşak bir havlu serilmiş taşıma kafeslerinin kullanılması uygun olacaktır. Bebekleri araç seyahati esnasında nasıl arkada ve bebek koltuğunda emniyet önlemleriyle taşıyorsak, köpek yavrumuzu da taşıma kutusunda ve emniyet kemeri fiksasyonu ile arka koltukta taşımalıyız.
Apartman dairelerinde kendi doğal yaşantı modellerinden uzak ve insanla bir arada yaşamak tahmin edileceği üzere bir köpek için çok da kolay değildir. Bu sebeple ev yaşantısı kurallarını sevgili dostumuza öğretmek ve bizlerle birlikte yaşama alışkanlıklarını edinmede onlara klavuzluk etmek tamamen bizlerin sorumluluğu olmalıdır. İşte evlerimizde bizlerle birlikte yaşayan köpek dostlarımıza öğretmemiz gereken belli başlı kuralları şöyle sıralayabiliriz:
TUVALET ALIŞKANLIĞI: Aşı programı tamamlanmış olan köpeğin mutlak surette düzenli bir gezinti programının olması gerekir. Bu program esnasında dostumuzun ihtiyacını dışarıya yönlendirmeyi öğretmemiz elzemdir. Ev içerisinde tuvalet ihtiyacını gidermesi yaşanabilecek kazalar ve sağlık açısından çok doğru olmayacaktır.
BESLENME DÜZENİ: Dostumuzun beslenme saatini organize etmeliyiz. Özellikle bizim yemek saatlerimizde bizimle birlikte masadan beslenmemesi hem onun sağlığı ve kilo kontrolü için hem de ileride bizim yemek masamızı kendi beslenme alanı olarak görerek rahatsızlık vermemesi açısından oldukça önemlidir. Bu sebeple dostumuzun beslenme bölgesini yemek masamızdan farklı bir yere planlamalıyız.
EVDE OYUN YÖNETİMİ: Köpeğimizle ev içerisinde oynayacağımız oyunları doğru planlamalıyız. Özellikle at getir ve yoğun hareket içeren çekiştirme oyunları, köpeğin avcılık dürtüsünü harekete geçirip aşırı aktive olmasını tetikleyebilir. Evde rahatsız edici olabilecek bu aşırı hareketlilik içeren oyunları dışarıda planlamak ve ev içerisinde daha çok sakla bul gibi sakinlik içeren oyunları tercih etmek doğru olacaktır.
Köpeklerde havlamanın şekli, frekansı, süresi ve yüksekliği farklı anlamları, durumları işaret edebilir. Örneğin ortak atadan köken aldıkları yakın akrabaları olan kurtlar gibi köpekler de davranışıyla sürüyü biraraya toplama çabalarını sergilerler. Bir sürü hayvanı olan köpekler de yaşantılarında evde yalnız kaldıklarında uluyarak yalnızlıklarını paylaşmak hedefli olarak bizi çağırabilirler.
* * *
Köpekler için normal bir iletişim ve ifade biçimi olan havlama davranışı, şehir hayatı içinde evlerimizde ve bahçelerimizde bizlerle olan ortak yaşantıları esnasında bazı köpek sahipleri ve mahalle sakinleri için problem haline gelebilmekte ya da doğru tabiriyle getirilebilmektedir.
Örneğin, apartman dairesinde yaşayan; egzersiz, ilgi ve beslenme gibi temel ihtiyaçları doğru ve yeterli şekilde karşılanmayan; uzun saatler boyunca yalnız bırakılan bir köpeğin sahibine duyduğu özlem çağrısı olan havlama ve uluma seslerinin şikâyet konusu olması ne kadar köpeğin suçudur?!
ALAN SINIRLANDIRICILAR: Özellikle yavru köpek edinilmede dostunuzun oryantasyonu, tuvalet alışkanlığını yönlendirmek ve güvenliği açısından alanını sınırlandırmak önemlidir. Bu amaçla tel kafesleri, köpek oyun park çitlerini ya da oda kapılarına takılarak sınırlandırma yapılan çit kapıları kullanmak gerekmektedir.
MAMA VE SU KABI: Köpeğin beslenmesinde kullanmak üzere mama ve su kapları elzemdir. Paslanmaz çizilmez metal kapları tercih etmek her zaman daha iyidir. Cam ve porselen kaplar kırılarak dostumuz için zararlı hale gelebilir. Ayrıca bu kapları ayarlanabilir ayaklıklı mekanizmalarla desteklerseniz köpek eğilmeden rahatlıkla beslenip su içebilecektir. Ayrıca kolay çizilebildiği bazen alerjiye sebebiyet verebildiği için plastik su ve mama kaplarını tercih etmeyiniz.
TASMA VE KAYIŞ: Aşı programları tamamlanıp dışarıda gezmeye başlayacak olan dostunuzun ihtiyacı olan malzemelerden biri de tasma ve kayıştır. İlk alıştırmalar için bir adet bel-göğüs tasmalı ile bir de boyun tasması gerekecektir. Ayrıca ona gezintide kontrol, konfor ve güvenlik sağlayacak uzayabilen kayışlar da elzemdir. Bu kayış ve tasmaların metal olmamasına özellikle dikkat edilmelidir. Sağlam ve güvenli olmaları önemlidir. Tabiki köpeğinizin tasmalarına iliştireceğiniz küçük bir isimlik ve kimlik bilgi madalyonunu da unutmayın.
TARAK VE FIRÇA: Köpeğinizin tüy bakımı önemlidir. Onun tüy yapısına uygun nitelikte edineceğiniz tarak ve fırçalarla gün aşırı tımarlamalar yapmanız onun deri bütünlüğü ve tüy sağlığı için çok önemlidir. Ayrıca tarama esnasında kolaylık sağlama hedefli , organik tarama spreylerini de kullanabilirsiniz.
İnsanlık tarihi, bu sadık dostların birçok kahramanlık hikâyesi ile doludur. İşte size tarihe insanlık adına yaptıklarıyla damgasını vurmuş kahraman köpeklerin bazılarının gerçek hikâyesi:
ALPLERDE DONMAKTAN KURTARDI
Barry: Saint bernard ırkı köpekler 1600’lü yıllardan itibaren İsviçre’nin Alp Dağları bölgesindeki karlı zor geçitlerde mahsur kalan insanları kurtarmak hedefli olarak manastır rahipleri tarafından yetiştirilmektedirler. 1800’lerde yaşamış Barry isimli bir saint bernard, hayatı boyunca bu bölgede donma ve ölüm tehlikesi yaşayan 40’ın üstünde insanı kurtararak tarihe adını kahraman köpek olarak yazdırmıştır.
SPUTNİK 2 İLE UZAYA GÖNDERİLDİ
Laika: 1957 yılının kasım ayında S.S.C.B tarafından Sputnik 2 isimli uzay aracıyla geri dönüşü planlanmaksızın uzaya gönderilen ilk köpektir. Bir sokak köpeği olan Laika caddelerde koştururken birden kendini uzay araştırma merkezinde dar bir kabinde seyahate alıştırılma hedefli bir eğitim programının içinde bulur. Laika uzaya gönderilen ve orda ölen ilk canlıdır. Bilim adına önemli bir adım gibi gösterilen bu çalışma insanlık adına utanç vericidir.
9 YIL SAHİBİNİ BEKLEDİ
Hachiko: Japonya’nın Odeto ilçesinde doğmuş olan Hachiko, bu bölgede yaşayan bir ziraat mühendisi profesörün köpeğiydi. Her gün metroyla üniversiteye giden sahibini metroya götürüp, akşam geliş saatini tahmin ederek metro çıkışında karşılardı. Hayatının ikinci senesinde üniversitede kalp krizi geçirerek ölen sahibini metro çıkışında karşılamak üzere son kez istasyona gitti. Sahibinin gelmediğini gören Hachiko yaşamının geriye kalan 9 yılını sadakatle istasyonda sahibini bekleyerek geçirdi. Anısına aynı istasyonda heykeli dikildi.
KANGAL: Şüphesiz ülkemize ait ve tüm dünyaca en tanınmış olan köpek ırkımızdır. Bu ırkın kökeni Sivas ilimiz ve civarıdır. Çoban köpeği olarak yetiştirilmiş olan bu köpek, özellikle sürü korumasında tüm dünyada bilinen en iyi iş köpeğidir. Oldukça iri ve güçlü bir fiziksel yapıya sahip olan kangal, sürüleri kurt, çakal gibi doğal yırtıcılardan korur ve gözetir. Son derece cesur ve sadık yapılı olan bu köpek, dondurucu soğuklarda da kavurucu sıcaklarda da çok dayanıklıdır.
AKBAŞ: Ülkemizde yetiştirilen çoban köpeklerinin en bilinen ve popüler olanlarındandır. Vücudunun tamamına beyaz rengin hakim olduğu bu ırk da sürü korumasında oldukça başarılıdır. Yetiştirildiği ve köken aldığı bölge Eskişehir ve civarıdır. İri cüsseye sahip olan akbaşlar, sürü korumanın yanı sıra alan koruması işini de çok iyi yapar.
ZERDAVA: Bu ırk özellikle Trabzon ve civar köylerde yetiştirilir ve kullanılır. Orta büyüklükte bir fiziğe sahiptir. Zerdavaların en önemli özellikleri korkusuz birer bekçi olmalarıdır. Soğuk ve sıcak havanın etkilerine dayanıklıdırlar. Cesaretleri fiziklerinden beklenmeyecek kadar şaşırtıcıdır. Çok çevik, atik ve kuşkucu yapıda olan mükemmel bekçilerdir.
ZAĞAR: