×
Okurlarımızla birlikte yazdığımız “Sokak sokak Ankara’nın sözlü tarihi” bu hafta 70’lere uzandı.
“Mahalle”ye radyodan muhtırayla inen 12 Mart darbesi, basılı muhalefeti, gazeteleri sansürlese de, “sokaktaki ses” hayata oyunlardaki çocuk tekerlemeleriyle bile sızar. Bu yıl 50. yaşını kutlamaya hazırlanan AST ise, “Ankaralı muhalefet”in yaşayan efsanesi olarak katılır hayata.
12 Mart darbesi “mahalle”ye önce, Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç ve kuvvet komutanlarının radyolardan ortak ültimatomuyla gelir: “Hükümet, süregelen tutum, görüş ve icraati ile yurdumuzu anarşi, kardeş kavgası, sosyal ve ekonomik huzursuzluklar içine sokmuş, Atatürk’ün çağdaş uygarlık seviyesine ulaşma ümidini kamuoyunda yitirmiş....”
Ardından da, 01.00-05.00 arasında uygulanan sokağa çıkma yasağı ile tanışır mahalle.
Sokak mizahıengellenemez
Darbelerin, diktacı, otoriter yönetimlerin her türlü muhalefeti bastırmaya çalışırken, mizahı da “görüldüğü yerde başı ezilecek” hedefler arasına yerleştirmesi, tarihimizin her otoriter dönemde “tekerrürden ibaret” müstesna örnekleri arasındadır.
Ama mizahın basılısını yasaklayan darbeler, hayata sızan “sokak mizahı”nı engelleyemiyordu elbet. Darbelere, liderlere muhalefet kendi ironisini de üretirken, sokağa çocuk oyunlarıyla da yansıyordu.
Darbenin ardından Nihat Erim kabinesi kurulurken Kutlu Batur, Arama Sokak’da “Ay may kumay Cevdet Sunay, Nihat Erim kel başını yerim” tekerlemesiyle lastik oynuyordu mesela.
İlk, orta ve liselerdeki TÖS öğretmen-öğrenci boykotundan, 70'lerin "talebe tenzilatlı" pasoları, üniversite öğrencilerinin "şebeke"lerine oradan da Ankara Belediyesi'ne karşı otobüs işgallerine kadar "Sokak sokak Ankara'nın sözlü tarihi" cumartesi ve pazar günü Ankara Hürriyet Gazetesi'nde.
"Dünyanın en pis başkenti"
"Dünyanın en pis şehirlerine taş çıkartan Ankara’yı, Londra, Paris gibi ünlü başkentlerin seviyesine getireceğim" diyen Belediye Başkanı ve onun istifasını isteyen ODTÜ, SBF, DTCF, Ziraat, Gazi Eğitim, Erkek Sanat Yüksek Öğretmen okulu öğrencileri...
Maksi ile "uzayan" tartışma
Memur maaşı 400 lirayken tam 6 liraya satılan tatlı-sert, “Türkiye’nin en pahalı sigarası” ve içkili restoranların, gazinoların fiks menüleriyle “fena alışkanlıklar”...
Mini eteğin yerine moda olan maksi etek kimleri allak-bullak etmişti... Hepsi haftasonu iki gün boyunca GAZETENİZDE...